Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula (Vistula University Working Papers)

NR 38, Informatyka

Iwona Dolińska, Antoni Masiukiewicz

Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa

WLAN – Wireless Platform for Future Services

Summary

Many wireless standards have been developed up till now; however, only two of them are commonly used. The mobile telephony and WLAN networks dominate in the wireless services sector. The number of mobile network customers reaches billions and this number still increases. Are the present achievements a border for wireless technologies? During the last years it has become evident that wireless data rates are increasing over time. Another question remains open: will be there a need for data rates above 100 Mbit/s in future? Today already more than 50% of data transmission on mobile networks is the effect of the video streaming applications.

Key words: WLAN, WiFi, IEEE standard, QoS, 60 GHz.

JEL codes: O33

WLAN – bezprzewodowa platforma dla przyszłych usług

Streszczenie

Dotychczas opracowano wiele standardów bezprzewodowych, tym niemniej jedynie dwa z nich są powszechnie stosowane. W sektorze usług telefonii bezprzewodowej dominują telefonia komórkowa i sieci WLAN. Liczba klientów sieci mobilnych sięga miliardów i nadal się zwiększa. Czy obecne osiągnięcia stanowią granicę dla technologii bezprzewodowych? W ostatnich latach stało się oczywiste, że z biegiem czasu szybkość bezprzewodowej transmisji danych zwiększy się. Otwarte pozostaje inne pytanie: czy w przyszłości będzie zapotrzebowanie na szybkość transmisji danych powyżej 100 Mbit/s? Dziś już ponad 50% transmisji danych w sieciach mobilnych jest efektem zastosowań przesyłu strumieniowego obrazów.

Słowa kluczowe: WLAN, Wi-Fi, standard IEEE, jakość usług, 60 GHz.

Kody JEL: O33

Stanisław Płaczek

Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa

Hierarchiczne struktury w sztucznych sieciach neuronowych

Streszczenie

W wielowarstwowych Sztucznych Sieciach Neuronowych (SSN), nieliniowych w swej strukturze, uczenie sieci polega na poszukiwaniu minimum globalnej funkcji celu. W realizacjach praktycznych – w funkcji celu – występują parametry dwóch lub trzech warstw ukrytych. Strojenie współczynników macierzy w warstwach W1, W2, czy też W3, odbywa się w procesie uczenia, który można traktować jako stan nieustalony SSN. Stany nieustalone w poszczególnych warstwach mają różne przebiegi dynamiczne, czyli zależności amplitudy błędu średniokwadratowego w warstwie od numeru iteracji. W praktycznych realizacjach procesu uczenia szybkość zbieżności procesu do stanu ustalonego, czyli minimum funkcji błędy, jest ważną charakterystyką, dlatego też podział SSN na niezależne poziomy, zdefiniowanie lokalnych funkcji celu dla każdej warstwy, skoordynowanie lokalnych procesów uczenia w celu osiągnięcia globalnego minimum ma praktyczny głęboki sens. W artkule podejmuje się próbę zastosowania ogólnej teorii złożonych systemów do opisu SSN, budowy algorytmów uczących i ich praktycznej realizacji. Tego typu podejście prowadzi do poszukiwania rozwiązań poprzez dekompozycję i koordynację w hierarchicznej strukturze SSN. Ze względu na występujące nieliniowości w poszczególnych warstwach sieci, trudno udowodnić warunki zbieżności dla stosowanych metod. Tym niemniej, praktyka realizacji różnych algorytmów pokazuje przydatność przyjętych rozwiązań.

Słowa kluczowe: Sztuczne Sieci Neuronowe, struktury hierarchiczne, dekompozycja, koordynacja, systemy złożone.

Kody JEL: C45

Hierarchical Structures on Artificial Neural Networks

Summary

On multi-layer artificial neural networks (ANN), non-linear in their structure, network teaching consists in seeking for global minimum function of the objective. In practical implementations – in the objective’s function – there are occurring parameters of two or three hidden layers. Tuning matrix coefficients in the layers W1, W2 or W3 takes place in the teaching process which can be treated as an ANN transient state. Transient states in individual layers have different dynamic courses, i.e. dependency of the amplitude of mean squared error in the layer on the number of iteration. In practical implementations of the teaching process, the speed of process convergence to the steady state, i.e. the minimum of the error function, is an important characteristic, hence the division of ANN into independent levels, defining the local functions of the objective for every layer, coordination of the local teaching processes in order to achieve the global minimum is of practical deep sense. In his article, the author made an attempt to apply the general theory of complex systems to describe ANN, to build teaching algorithms and their practical implementation. Such an approach leads to pursuit of solutions through decomposition and coordination in the ANN hierarchical structure. Due to the occurring nonlinearities in individual layers of the network, it is difficult to prove the convergence conditions for the methods applied. Nonetheless, the practice of implementation of various algorithms indicates usefulness of the adopted solutions.

Key words: artificial neural networks, hierarchical structures, decomposition, coordination, complex systems.

JEL codes: C45

Antoni Masiukiewicz

Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa

Metody wyboru kanałów w sieciach 802.11. Przegląd rozwiązań

Streszczenie

Wybór kanału transmisji danych jest kwestię bardzo istotną w przypadku sieci wykorzystujących standard 802.11. Niezależnie od tego, czy standard służy do budowy sieci WLAN, Hot Spota lub jest wykorzystywany w transmisji kratowej, wybór kanału decyduje o uzyskanych parametrach QoS. Jednym z najpopularniejszych rozwiązań bezprzewodowych na świecie jest standard Wi-Fi. W zależności od przyjętego kryterium można dokonać kilku jego klasyfikacji. W artykule omówiono podatność i odporność sieci na interferencje. Zaprezentowano także strukturę kanałów w pasmach 2.4, 5 i 60 GHz oraz metody selekcji kanałów. Przedstawiono także problemy i kierunki badań związanych z tematyką poruszaną w artykule.

Słowa kluczowe: standard 802.11, sieć bezprzewodowa, kanał komunikacji.

Kody JEL: C61

Methods of Choice of Channels on the 802.11 Networks. Review
of Solutions

Summary

The choice of the data transmission channel is a very important question in case of the networks using the 802.11 standard. Regardless of whether or not the standard serves the building WLAN, Hot Spot or is exploited in mesh transmission, the choice of the channel decides the achieved parameters of QoS. One of the most popular wireless solutions worldwide is the Wi-Fi standard. Depending on the adopted criterion, one may make several classifications thereof. In his article, the author discussed network’s susceptibility to and immunity against interferences. He also presented the structure of channels in the bands of 2.4, 5 and 60 GHz as well as the methods of channels selection. There are also presented the problems and directions of research connected with the subject matters discussed in the article.

Key words: standard 802.11, wireless network, communication channel.

JEL codes: C61

Iwona Dolińska, Grzegorz Rządkowski

Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa

The Method of DCF Simulation and Analysis for Small Wi-Fi Networks

Summary

WLAN networks have become very popular at home and in small offices. The wireless network users need the high throughput, but this throughput is decreased by many factors. These factors include primarily interference from another wireless devices and Wi-Fi protocol legacy. The authors analyse Mac layer factors which diminish the network throughput. The DCF algorithm is analysed in details, too. The simulations incorporating Monte Carlo method have been performed to simulate Wi-Fi network in the time domain. The 5 GHz band network with a variable number of stations is examined to check how the station number affects DCF parameters. The dead time is calculated for different data rates to analyse how this parameter reduces the maximum network throughput.

Key words: WLAN network, 802.11n, DCF, MAC sublayer, access to media in Wi-Fi network.

JEL codes: C61

Metoda symulacji i analizy zdyskontowanych przepływów pieniężnych dla małych sieci 

Streszczenie

Sieci WLAN stały się bardzo popularne w domu i w małych biurach. Użytkownicy sieci bezprzewodowych potrzebują wysokiej wydajności, lecz wydajność ta jest zmniejszana przez wiele czynników. Czynniki te obejmują przede wszystkim interferencję ze strony innych urządzeń bezprzewodowych i spuścizny protokołu Wi-Fi. Autorzy analizują czynniki w warstwie MAC, które zmniejszają przepustowość sieci. Dokonano również szczegółowej analizy algorytmu DCF. Przeprowadzono symulacje z zastosowaniem metody Monte Carlo w celu dokonania symulacji sieci Wi-Fi w domenie czasowej. Zbadano sieć w paśmie 5 GHz przy zmiennej liczbie stacji w celu sprawdzenia, jak liczba stacji wpływa na parametry DCF. Obliczono czas martwy dla różnych szybkości transmisji danych dla zbadania, jak parametr ten zmniejsza maksymalną przepustowość sieci.

Słowa kluczowe: sieć WLAN, 802.11n, DCF, podwarstwa MAC, dostęp do mediów w sieci Wi-Fi.

Kody JEL: C61

Antoni Masiukiewicz, Piotr Szaleniec

Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa

Pomiary w sieciach Wi-Fi

Streszczenie

Sieci pracujące w standardzie 802.11, obok komórkowych, są obecnie najbardziej rozpowszechnionymi sieciami wykorzystującymi technologie bezprzewodowe. Ich popularność wynika z łatwej konfiguracji stanowisk ponieważ nie ma potrzeby układania okablowania, niskiej ceny urządzeń i pasm częstotliwości dostępnych dla wszystkich. Popularność skutkuje rosnącą liczbą sieci prywatnych i domowych, w których brak jest zarządzania zasobami częstotliwości. Prowadzi to w konsekwencji do wzajemnego zakłócania się sieci w standardzie 802.11 szczególnie w miejscach, w których występuje ich duże zagęszczenie. Większa świadomość użytkowników może pomóc w lepszym doborze lokalizacji urządzeń i właściwej selekcji kanałów wykorzystywanych do komunikacji.

Słowa kluczowe: 802.11, przepływność, kanały transmisyjne, interferencje.

Kody JEL: O33

Measurements on Wi-Fi Networks

Summary

The networks operating in the 802.11 standard, besides the mobile phone networks, are now the most frequent networks exploiting wireless technologies. Their popularity issues from an easy configuration of stations as there is no need to cable laying, low price of equipment and frequency bands accessible to all. The popularity leads to a growing number of private and home networks where there is no frequency resource management. In result, it leads to mutual interference of networks in the 802.11 standard, particularly in the places where there is high density thereof. Greater awareness of users may help in a better selection of location of equipment and a proper selection of the channels used for communication.

Key words: 802.11, throughput, transmission channels, interferences.

JEL codes: O33

Piotr Oleksiak

Politechnika Gdańska

Zastosowanie marketingowe systemów informatycznych w promocji zawodów żeglarskich

Streszczenie

Promocja imprez żeglarskich poprzez tworzenie przekazu z regat jest wyzwaniem dla organizatorów wydarzenia. W artykule przedstawiono systemy technologiczne, które wspomagają prezentację zawodów oraz ich wpływ na zaangażowanie kibiców żeglarstwa. Zbadano interakcję fanów na podstawie statystyk strony WWW zawodów i wpływ wykorzystania systemów śledzenia wyników na ich postępowanie. Badania wykazały trzy kluczowe zależności: zastosowanie interaktywnych systemów prezentacji regat powoduje zaangażowanie kibiców w przekaz z zawodów, informacje czerpane z mediów społecznościowych są drugim, co do wielkości, źródłem interakcji, prowadzenie przekazu należy dostosować do urządzeń mobilnych, których użytkownicy stanowią ponad 30% wszystkich kibiców.

Implementacja uzyskanych wyników pozwoli organizatorom regat na efektywne wykorzystanie systemów informatycznych do promocji imprez żeglarskich. Działania te zwiększą potencjał marketingowy regat, a kibice zyskają formy przekazu dostosowane do ich potrzeb.

Słowa kluczowe: marketing sportowy, żeglarstwo, geolokalizacja.

Kody JEL: M39, M15

Marketing Application of IT Systems in Promotion of Yachting Competition

Summary

Promotion of yachting events through creation of a message from yachting is a challenge for organisers of the event. In his article, the author presented the technological systems supporting presentation of the competition as well as their impact on yachting fans’ commitment. There was surveyed fans’ interaction based on the statistics of the competition’s WWW and impact of the use of systems of watching the results on their conduct. The surveys indicated the three key dependencies:

The use of interactive systems of yachting presentation causes fans’ involvement into the message from competition.

The information taken from social media is the second biggest source of interaction.

Provision of the coverage must be adjusted to the mobile devices whose users account for more than 30% of all fans.

Implementation of the obtained results will allow the yachting organisers for an effective use of IT systems for the purpose of promotion of yachting events. These activities will increase the yachting marketing potential and fans will achieve the forms of coverage adjusted to their needs.

Key words: sport marketing, yachting, geo-localisation.

JEL codes: M39, M15

NR 37, Ekonomia VII

Raport o stanie finansowym państwa 2013-2014

Andrzej Wernik

Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa

Budżet państwa i finanse publiczne w 2013 roku

Streszczenie

Rok 2013 był dla polskich finansów publicznych szczególnie trudny ze względu na głęboką dekoniunkturę, prawie recesję, w I półroczu. Pogorszyły się podstawowe wskaźniki – deficyt sektora wzrósł z 3,3% PKB do 4,3%, zaś poziom państwowego długu publicznego z 52,7% PKB do 53,9% – jednak skala pogorszenia była mniejsza niż oczekiwano. Prowadzoną politykę fiskalną można uznać za zręczną i elastyczną; nie doszło do działań nadmiernie restrykcyjnych, co stworzyło korzystne warunki dla przejawiających się w II półroczu objawów ożywienia gospodarczego.

Słowa kluczowe: sektor finansów publicznych, deficyt, dochody, podatki, wydatki, potrzeby pożyczkowe, dług publiczny.

Kody JEL: H6

 State Budget and Public Finance in 2013

Summary

The year 2013 was for Polish public finance particularly difficult due to the deep slump, almost recession, in the first half-year. There deteriorated the basic indicators: sector’s deficit grew from 3.3% of GDP to 4.3% and the level of government public debt from 52.7% of GDP to 53.9%; however, the scale of deterioration was smaller than expected. The carried out fiscal policy can be considered as clever and flexible; there were not undertaken excessively restrictive measures, what created favourable conditions for the symptoms of economic recovery in the second half-year.

Key words: public finance sector, deficit, income, taxes, expenditure, borrowing needs, public debt.

JEL codes: H6

Ryszard Michalski

Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa

Polska polityka pieniężna w roku 2013 – niemoc wobec spowolnienia

Streszczenie

Lata 2011-2013 trudno zaliczyć do udanych dla polskiej polityki pieniężnej tak ze względu na jej niską skuteczność, jak i zwłaszcza z racji nikłego pozytywnego wpływu na procesy gospodarcze kraju. Realizowane w tych latach przez polski Bank Centralny najpierw zbędne zacieśnianie polityki pieniężnej, a później jej mocno spóźnione, w dodatku symboliczne i rozciągnięte w czasie stopniowe luzowanie stoją w ostrej sprzeczności z potrzebą ratowania wzrostu gospodarczego oraz konsolidacji finansów publicznych zarówno z teoretycznego, jak i praktycznego punktu widzenia. Inaczej niż wiodące banki centralne krajów rozwiniętych, które utrzymywały i utrzymują swe stopy procentowe poniżej stóp inflacji, kontynuując luźną politykę monetarną, polska Rada Polityki Pieniężnej prowadziła w ostatnich kwartałach politykę dodatnich realnych stóp procentowych. Zasadniczą przesłanką prowadzonej w Polsce twardej polityki antyinflacyjnej jest nie tyle mocno przesadzone zagrożenie przyspieszeniem inflacji, ile ochrona interesów sektora bankowego oraz kwestia prestiżu – próba zwiększenia wpływu na gospodarkę przez bank centralny.

Lata 2012-2013 to okres dalszej, stopniowej poprawy sytuacji na rynku międzybankowym w warunkach narastania nadpłynności sektora bankowego jako całości. Dla polskich finansów, w tym systemu pieniężnego, w okresie po globalnym kryzysie finansowo-gospodarczym największe zagrożenie rysuje się ze strony pogarszającej się nierównowagi zewnętrznej, mimo że dane dotyczące bilansu obrotów bieżących, w tym zwłaszcza handlu zagranicznego, w ostatnich kilku kwartałach przedstawiają się dość optymistycznie. Tak np. saldo obrotów towarowych i usługowych z zagranicą w 2013 r. zamknęło się nienotowaną od początku lat 90. nadwyżką w wysokości blisko 7,6 mld euro. Powstaje jednak pytanie, czy nie jest to sytuacja wyjątkowa, związana przede wszystkim z osłabieniem popytu wewnętrznego.

Słowa kluczowe: Bank Centralny, Rada Polityki Pieniężnej, stopa procentowa, polityka kursu waluty, inflacja, nadpłynność sektora bankowego, nierównowaga zewnętrzna.

Kody JEL: E5

Polish Monetary Policy in 2013 – Impotence in the Face of Slowdown

Summary

The years 2011-2013 can hardly be considered as successful for the Polish monetary policy both for its low efficacy and, particularly, for barely perceptible impact on the country’s economic processes. The implemented in those years by the Polish Central Bank, first, needless tightening of the monetary policy, and, then, its seriously delayed and, additionally, a symbolic and spread over time gradual relief stand in stark contrast with the need to save economic growth and consolidation of public finance both from the theoretical and practical point of view. Unlike the leading central banks of developed countries, which were and have been keeping interest rates below the inflation rates, continuing liberal monetary policy, the Polish Monetary Policy Council was carrying out in the recent quarters the policy of positive real interest rates. The basic premise of the carried out in Poland tough anti-inflation policy is not so much badly exaggerated threat of inflation acceleration as protection of the bank sector’s interests and the matter of prestige – an attempt to increase the influence on the economy by the central bank.

The years 2012-2013 are period of further gradual improvement of the situation in the interbank market under the conditions of escalating of over-liquidity of the bank sector as a whole. For Polish finance, including the monetary system, in the period after the global financial and economic crisis, the greatest threat appears from aggravating external imbalance even though the data concerning the current account balance, including in particular foreign trade are in the recent few quarters quite optimistic. Thus, for instance, the balance of foreign trade in goods and services in 2013 amounted to an unrecorded from the beginning of the 1990s surplus in amount of almost 7.6 billion euros. However, there arises the question if it is not an exceptional situation, connected, first of all, with weakening of the domestic demand.

Key words: Central Bank, Monetary Policy Council, interest rate, exchange-rate policy, inflation, bank sector’s over-liquidity, external imbalance.

JEL codes: E5

Krystyna Mościbrodzka

Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa

Sytuacja finansowa w sektorze przedsiębiorstw w 2013 roku

Streszczenie

Opracowanie stanowi raport z badania kondycji finansowej przedsiębiorstw, bazujący przede wszystkim na danych sprawozdawczych GUS, kwartalnych danych makroekonomicznych, finansach przedsiębiorstw niefinansowych, opracowaniach GUS: Wyniki finansowe przedsiębiorstw niefinansowych, oraz Wyniki finansowe podmiotów gospodarczych w 2013 r.

W badaniu zanalizowano zmiany w przychodach z całokształtu działalności i kosztów uzyskania tych przychodów oraz rentowności w poszczególnych kwartałach 2013 r. oraz oceny tych zmiennych w porównaniu z odpowiednich kwartałów 2012 r. i lat wcześniejszych. Wykazano, że realna dynamika przychodów w poszczególnych kwartałach 2013 r. była ujemna, ale także uległa obniżeniu dynamika kosztów. Zatem wskaźnik udziału kosztów w przychodach w dwóch pierwszych kwartałach 2013 r. uległ obniżeniu, co spowodowało wzrost rentowności obrotu brutto i netto.

Analizie poddano składowe wyniku finansowego przedsiębiorstw, wskazujące na poprawę wyników w stosunku do osiągniętych w 2012 r., ale nie dorównujących wynikom z 2011 r. Na podstawie danych pochodzących z opracowania GUS pt. Wyniki finansowe podmiotów gospodarczych w 2013 r., oceniono zmiany, które zachodziły w rentowności i płynności oraz nakładach inwestycyjnych w przedsiębiorstwach o różnej wielkości ze względu na kryterium zatrudnienia. Ogólnie w 2013 r. sytuacja finansowa dużych firm zaczęła się pogarszać, a małych i średnich – polepszać. Zbadano nakłady inwestycyjne oraz kapitał pracujący i rotacje majątku.

W nakładach inwestycyjnych absolutny największy wzrost zanotowano w dużych firmach, ale relatywnie największy wzrost uzyskano w średnich firmach (o 6,9%). W małych firmach nastąpił nominalnie spadek nakładów inwestycyjnych (o 0,06%). Kapitał pracujący uległ pomniejszeniu w dużych firmach, a rósł w małych i średnich. Rotacja majątku uległa obniżeniu we wszystkich grupach firm.

Oceniono także procesy upadłościowe firm, wskazując na zahamowanie procesu upadłości firm oraz odniesiono się do aktywności eksportowej firm na podstawie danych NBP. Ogółem ta aktywność poprawiała się w zakresie wzrostu liczebności eksporterów, ale malał udział eksportu w przychodach ze sprzedaży. Wskazano na polityczne uwarunkowania stabilizacji ekonomicznej krajów Europy Środkowo-Wschodniej, w związku z kryzysem ukraińsko–rosyjskim, mającym wpływ na sytuację ekonomiczną przedsiębiorstw i osiągane wyniki finansowe.

Słowa kluczowe: wyniki finansowe przedsiębiorstw.

Kody JEL: G32, G33, D22, D24 

Financial Situation in the Enterprise Sector in 2013

Summary

The paper is a report on a survey of enterprises’ financial standing based, first of all, on the CSO’s reporting data, quarterly macroeconomic data, finance of non-financial enterprises, CSO’s elaborations: Financial results of non-financial enterprises and Financial results of economic entities in 2013.

In the survey, there were analysed the changes in revenues from total activity and tax-deductible expenses related to those revenues and profitability in individual quarters of the year 2013 as well as assessment of those variable vis-à-vis relevant quarters of the year 2012 and earlier years. There was exhibited that the real dynamics of revenues in particular quarters of 2013 was negative, though there also decreased the cost dynamics. Therefore, the cost-to-sales ratio in the first two quarters of 2013 declined, what caused growth of gross and net turnover profitability rate.

The analysis covered the components of financial result of enterprises indicating improvement of results against those achieved in 2012, though lagging behind the results of the year 2011. Based on the data from the CSO’s elaboration entitled Financial results of economic entities in 2013, the author assessed the changes, which were taking place in profitability and liquidity as well as in investment expenditure at enterprises of different size in terms of the employment criterion. In general, in 2013, the financial standing of large firms began to deteriorate, while that of small and medium-sized – to improve. There were surveyed investment outlays as well as working capital and asset turnover.

In investment outlays, the absolute highest growth was noted in large firms, though relatively the biggest growth was gained in medium-sized firms (by 6.9%). In small firms, there took place a nominal drop of investment expenditure (by 0.06%). Working capital decreased in large firms and it was growing in small and medium-sized. Asset turnover decreased in all groups of firms.

The author also assessed the firms’ bankruptcy processes, indicating a setback of the process of firms going bankrupt as well as she referred to firms’ export activity based on the NBP’s data. In general, this activity improved as regards growth of the number of exporters, albeit there was declining the share of exports in sales revenues. There were indicated the political determinants of the economic stabilisation of the Central and Eastern European countries, due to the Ukrainian and Russian crisis that affects the economic standing of enterprises and the achieved financial results.

Key words: enterprise financial performance.

JEL codes: G32, G33, D22, D24

Janusz Kostecki

Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa

Sektor gospodarstw domowych

Streszczenie

W 2013 r. sektor gospodarstw domowych w Polsce zajmował, pod względem potencjału finansowego, drugie miejsce, po sektorze instytucji finansowych. Jego aktywa finansowe na koniec 2013 r. wynosiły 1 523 mld zł, co w relacji do nominalnej wartości PKB stanowiło 93,3%. Było to znacznie mniej, aniżeli w najbogatszych krajach UE. W strukturze aktywów gospodarstw dominowały depozyty bankowe (36,7%). Istotnymi pozycjami były również udziały w rezerwach funduszy emerytalnych, akcje nienotowane i inne udziały oraz gotówka. W porównaniu z 2012 r. najszybciej przyrastał udział w funduszach wspólnego inwestowania. Zobowiązania gospodarstw domowych wynosiły na koniec 2013 r. 592 mld zł i wynikały przede wszystkim z zaciągniętych kredytów długoterminowych.

Istotny wpływ na sytuację ponad 13 mln gospodarstw domowych miały dochody i wydatki, szczególnie przypadające na osobę w gospodarstwie. Ich wielkość w ostatnich latach wzrastała, chociaż wzrost ten był powolny. Przeciętne miesięczne rozporządzalne dochody na osobę w 2013 r. wynosiły 1299 zł, zaś przeciętne wydatki - 1062 zł. W najlepszej sytuacji znajdowały się gospodarstwa domowe pracujących na własny rachunek, w najgorszej - gospodarstwa emerytów. Widoczne zróżnicowanie sytuacji gospodarstw domowych potwierdza również analiza wg grup kwintylowych, subiektywna ocena sytuacji materialnej samych gospodarstw oraz współczynnik Giniego.

Słowa kluczowe: finanse gospodarstw domowych, aktywa i zobowiązania gospodarstw domowych, dochody i wydatki gospodarstw domowych, zróżnicowanie sytuacji gospodarstw domowych, współczynnik Giniego.

Kody JEL: D1

Household Sector

Summary

In 2013, the sector of households in Poland occupied, in terms of financial potential, the second place, following the sector of financial institutions. Its financial assets, as of the end of 2013, amounted to 1,523 billion zlotys what, in relation to the nominal value of GDP, accounted for 93.3%. It was significantly less than in the richest countries of the European Union. In the structure of households’ assets, there prevailed bank deposits (36.7%). Important items were also shares in reserves of old-age pension funds, unquoted shares and other shares as well as cash. Compared to 2012, the fastest was increment of the mutual fund share. Households’ liabilities amounted, as of the end of 2013, to 592 billion zlotys and they resulted, first of all, from drawn long-term credits.

Of an importance impact on the situation of more than 13 million households were incomes and expenses, particularly the per capita in the household ones. Their volume was growing in the recent years, although that growth was slow. The average monthly disposable per capita income in 2013 amounted to 1299 zlotys and the average expenses – to 1062 zlotys. The best situation was in case of self-employed people’s households, the worst – in case of households of old-age pensioners. The apparent differentiation of the situation of households is also confirmed by an analysis by quintile groups, subjective assessment of material situation made by households themselves, and by the Gini coefficient.

Key words: households’ finance, households’ assets and liabilities, households’ incomes and expenses, differentiation of households’ situation, Gini coefficient.

JEL codes: D1

Andrzej Dorosz

Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa

Pozycja płatnicza i międzynarodowa pozycja inwestycyjna Polski w 2013 i na początku 2014 roku

Streszczenie

W 2013 r., jak we wszystkich latach obecnej dekady, sytuacja płatnicza Polski była stabilna mimo strukturalnego deficytu obrotów bieżących. W poprzednich latach wiązało się to przede wszystkim z dużym napływem kapitału zagranicznego w postaci inwestycji bezpośrednich i portfelowych. W 2013 r. sytuacja zmieniła się znacznie. Deficyt bilansu handlowego przekształcił się w sporą nadwyżkę, co obniżyło ujemne saldo rachunku bieżącego. Ponieważ utrzymywało się duże dodatnie saldo rachunku kapitałowego (transfery z UE), znacznie większe od ujemnego salda rachunku bieżącego, po raz pierwszy od kilkunastu lat deficyt rachunku bieżącego nie musiał być finansowany dodatnim saldem rachunku finansowego, czyli napływem kapitału zagranicznego netto. Napływ ten znacznie zmniejszył się, co stanowi też nową, obok dodatniego salda handlowego, cechę polskiego bilansu płatniczego. W 2013 r. zwiększył się natomiast eksport polskiego kapitału, w tym także w obrotach nierejestrowanych, które – jak się wydaje - obejmuje ujemna pozycja „błędy i opuszczenia”. W przeciwieństwie do poprzednich lat, w 2013 r. nie wzrosły oficjalne aktywa rezerwowe NBP. W końcu 2012 r. wyniosły one prawie 82,6 mld euro, a w końcu 2013 r. zmniejszyły się do 77,1 mld euro. Tendencje, które wystąpiły w strukturze bilansu płatniczego w 2013 r., utrzymały się w pierwszej połowie 2014 r. Czynnikiem stabilizującym pozycję płatniczą Polski był stosunkowo wysoki poziom oficjalnych aktywów rezerwowych i relatywnie niski poziom zadłużenia krótkoterminowego, choć Polska ma w ogóle znaczącą ujemną międzynarodową pozycję inwestycyjną netto. W końcu 2013 r. wynosiła ona 258,6 mld euro. Płatności z tytułu obsługi krajowych aktywów, będących własnością zagranicznych inwestorów (odsetki, dywidendy, renty), były w 2013 r. i w pierwszej połowie 2014 r. główną przyczyną dużego deficytu rachunku bieżącego Polski.

Słowa kluczowe: kurs walutowy, bilans płatniczy, rachunek bieżący, rachunek kapitałowy, rachunek finansowy, oficjalne aktywa rezerwowe, międzynarodowa pozycja inwestycyjna netto, aktywa i pasywa zagraniczne, zadłużenie międzynarodowe, kraj dłużniczy.

Kody JEL: G01, G18, F21, F32

Poland’s Payment and International Investment Position in 2013 and at the Beginning of 2014

Summary

In 2013, as in all years of the present decade, the Poland’s payment situation was stable despite the structural deficit of the current account balance. In the previous years, it was connected, first of all, with large inflow of foreign capital in the form of direct and portfolio investments. In 2013, the situation changed significantly. The trade deficit transformed in a considerable surplus what reduced the current account deficit. As there remained a large positive balance of the capital account (transfers from the EU), much greater than the current account deficit; for the first time for a dozen years or so the current account deficit did not have to be financed by the positive financial account balance, i.e. by the inflow of net foreign capital. Than inflow significantly decreased what is also a new, besides the positive trade balance, feature of the Polish balance of payments. On the other hand, in 2013, there increased export of Polish capital, including also that in unregistered turnover, which – as it seems – is covered by the negative item called “errors and omissions”. Unlike in the previous years, in 2013, there did not grow official reserve assets of NBP. At the end of 2012, they amounted to almost 82.6 billion euros, while at the end of 2013 – decreased to 77.1 billion euros. The trends, which took place in the structure of the balance of payments in 2013, remained in the first half of 2014. The factor stabilising the Poland’s payment position was a relatively high level of official reserve assets and a relatively low level of short-term debt, although Poland has generally a significant negative net international investment position. At the end of 2013, it amounted to 258.6 billion euros. Payments on account of servicing domestic asserts, being ownership of foreign investors (interest, dividends, annuities), were in 2013 and in the first half of 2014 the main reason for Poland’s great current account deficit.

Key words: exchange rate, balance of payments, current account, capital account, financial account, official reserve assets, net international investment position, foreign assets and liabilities, international indebtedness, debtor nation.

JEL codes: G01, G18, F21, F32

NR 36, Ekonomia VI

 Adam Koronowski

Wyższa Szkoła Ekonomii, Prawa i Nauk Medycznych im. prof. Edwarda Lipińskiego w Kielcach

Salda Target2 w Eurosystemie: ich źródła, skutki i perspektywy rozwiązania problemu

Streszczenie

W artykule przedstawiono zagadnienia związane z działaniem systemu rozliczeń międzybankowych Target2 w strefie euro. Zaprezentowano źródła i konsekwencje wysokich sald oraz sformułowano wnioski w sprawie możliwości dokonania zmian w tym zakresie. Zaproponowano wykorzystanie doświadczeń amerykańskich. W artykule przedstawiono istotę i podstawowe właściwości systemu Target2, zwrócono uwagę na znaczny wzrost tych sald i znaczącą kumulację zobowiązań, omówiono powody szybkiego wzrostu sald w ostatnich latach i konsekwencje powyższego. Część opracowania poświęcono prezentacji sposobu prowadzenia rozliczeń między bankami federalnymi. Wskazano na brak możliwości korzystania z doświadczeń amerykańskich przez Eurosystem w obecnym kształcie. Autor artykułu doszedł do wniosku, że jedyną rozsądną strategią będzie czekanie na rozwój sytuacji, co znajduje odzwierciedlenie w biernym stanowisku EBC w zakresie omawianego problemu.

Słowa kluczowe: salda Target2, Europejski Bank Centralny, strefa euro, kryzys euro.

Kody JEL: E52, E58, F33, F34

 Target2 Balances in the Eurosystem: Their Sources, Effects and Problem Solution Perspectives

Summary

In his article, the author presented the issues related to operation of the system of interbank settlements Target2 in the Eurozone. He presented the sources and effects of high balances as well as formulated conclusion on the matter of possibilities to carry out changes in this respect. The author proposed use of American experience. There are presented in the article the essence and basic properties of the system called Target2, paid attention to a considerable growth of those balances and a significant cumulation of liabilities, there are discussed the reasons for a quick growth of balances in the recent years and the consequences thereof. Part of the work is devoted to the presentation of the way of carrying out settlements between federal banks. The author indicated the lack of opportunities to use of the American experience by the Eurosystem in its present shape. The author of the article concluded that the only reasonable strategy will be waiting for situation development what is reflected in a passive stance of the ECB as regards the problem in question.

Key words: Target2 balances, European Central Bank, Eurozone, euro crisis.

JEL codes: E52, E58, F33, F34

Lech Kurowski

Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

Elementy ryzyka w polskim systemie zabezpieczenia emerytalnego

Streszczenie

W artykule omówiono warunki, założenia i cele reformy systemu emerytalnego wprowadzonej w 2001 r. w Polsce. Zwrócono uwagę na podstawowy aspekt koniecznych zmian: tendencje demograficzne polegające na wydłużaniu się życia ludzi i zmniejszaniu liczby urodzeń, co wpływa na zachwianie proporcji między pracującymi (czyli wpłacającymi stosowne środki do systemu) i niepracującymi (korzystającymi z wypracowanych środków). Konsekwencją utrzymującego się zachwiania będzie załamanie systemu emerytalnego i brak środków na wypłaty lub znaczące obniżenie ich wielkości. W artykule omówiono również doświadczenia kilkunastu lat istnienia zreformowanego systemu emerytalnego i wskazano możliwe scenariusze rozwoju. Omówiono efekty i problemy przejścia od systemu repartycyjnego do trójfilarowego. Poruszono także zagadnienie ryzyka dla finansów publicznych związanego z przeniesieniem części bieżących składek z ZUS do OFE oraz z funkcjonowaniem dwóch systemów emerytalnych równocześnie. Podjęto próbę określenia wpływu OFE na wysokość przyszłych emerytur, nakreślono perspektywy społecznego systemu ubezpieczeń emerytalnych oraz ryzyko z tym związane.

Słowa kluczowe: system emerytalny, Polska, opieka społeczna, demografia, fundusze emerytalne.

Kody JEL: H55, J32

Elements of Risk in the Polish System of Old-Age Pension Provision

Summary

In his article, the author discussed the conditions, assumptions and objectives of the reform of the old-age pension system introduced in 2001 in Poland. He paid attention to the basic aspect of necessary changes: demographic trends consisting in extension of the lifespan of people and reduction of the number of births what affects upsetting the proportion between working (i.e. paying relevant contributions to the system) and non-working (using the funds worked out) people. A consequence of the persisting disturbance will be a collapse of the old-age pension system and lack of money for payments or a considerable reduction of their value. In the article, the author also discussed the experience of more than ten years of existence of the reformed old-age pension system and indicated the possible scenarios of development. He discussed the effects and problems of the shift of the pay-as-you-go system to the three-pillar one. He also touched the issue of the risk for public finance related to the transfer of part of the current contributions from the Social Insurance Institution (ZUS) to the Open Pension Fund (OFE) as well as to functioning of the two old-age pension system concurrently. He undertook an attempt to determine the impact of OFE on the amount of future pensions, outlined the perspectives of the social system of old-age pension insurance and the risk related thereto.

Key words: old-age pension system, Poland, welfare, demography, old-age pension funds.

JEL codes: H55, J32

Witold Małachowski

Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

Zarządzanie ryzykiem rozwoju ekonomicznego w Niemczech na przykładzie ostatniego światowego kryzysu gospodarczego

Streszczenie

W artykule przedstawiono sposoby przezwyciężania skutków kryzysu finansowego w latach 2007-2009 przez Republikę Federalną Niemiec. Omówiono stan gospodarki niemieckiej przed kryzysem i skutki kryzysu dla tej gospodarki. Szczegółowo zaprezentowano podjęte działania antykryzysowe wspomagające koniunkturę: Pakiet „0”, „I” i „II” oraz dokonano oceny skuteczności tych działań w zakresie zarządzania ryzykiem rozwoju ekonomicznego w Niemczech. Program rządu przewidywał dużą i racjonalnie przygotowaną pomoc dla gospodarki, co zyskało akceptację Bundestagu i Bundesratu. Dzięki konkretnym i zdecydowanym działaniom zaradczym wpływ kryzysu na gospodarkę Niemiec okazał się mniejszy niż zakładano, a jego przezwyciężenie – stosunkowo szybkie i skuteczne.

Słowa kluczowe: globalny kryzys finansowy, Niemcy, gospodarka, pakiet wspomagający koniunkturę.

Kody JEL: E61, H12

Economic Development Risk Management in Germany on the Example of the Recent Global Economic Crisis

Summary

In his article, the author presented the ways of overcoming consequences of the financial crisis of the years 2007-2009 by the Federal Republic of Germany. He discussed the state of German economy before the crisis and the crisis consequences for this economy. He set out in detail the undertaken anti-crisis measures supporting economic situation: the package ‘0’, ‘I’ and ‘II’ as well as evaluated efficacy of those measures as regards economic development risk management in Germany. The governmental programme anticipated an extensive and reasonably prepared aid for the economy what received acceptance of the Bundestag and the Bundesrat. Owing to specific and decisive remedial measures, impact of the crisis on the German economy appeared to be minor than it had been anticipated, and its overcoming – relatively quick and efficient.

Key words: global financial crisis, Germany, economy, economic condition support package.

JEL codes: E61, H12

Ryszard Michalski

Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa

Przyszłość finansowo-gospodarcza i polityczna Unii Europejskiej

Streszczenie

Kryzys niewypłacalności, który w ostatnich latach dotknął kilka państw członkowskich strefy euro, ujawnił podstawową słabość wielkiego eksperymentu, jakim jest jednolita waluta europejska: mimo iż stoi za nią wspólna, ponadnarodowa polityka pieniężna, brakuje wsparcia i zabezpieczenia przez odpowiednio duży wspólny budżet w ramach bardzo zróżnicowanej struktury społeczno-gospodarczej. Na poważny kryzys strefy euro złożyło się wiele przyczyn, zarówno w sferze gospodarki realnej, czego przejawem stały się głęboka recesja roku 2009 oraz uporczywa zapaść lat 2012-2013, jak i w panującym w niej mechanizmie podejmowania decyzji, czego przykładem mogą być zbyt ostrożne, nadmiernie rozciągnięte w czasie i mało skuteczne posunięcia antykryzysowe. Do najważniejszych z nich, poza samym globalnym kryzysem finansowo-gospodarczym lat 2008-2010, słabościami konstrukcyjnymi realizowanej koncepcji integracji walutowej i błędami polityki gospodarczej poszczególnych państw członkowskich trzeba zaliczyć fundamentalne zróżnicowanie gospodarek krajów strefy euro, którego unia walutowa nie tylko nie przezwyciężyła, ale nawet pogłębiła, doprowadzając do wyraźnego podziału na problematyczne państwa peryferyjne oraz zdrowe, wysoce konkurencyjne centrum, skupione wokół rosnących w siłę Niemiec. Kryzys w strefie euro lat 2010-2013 spowodował wysyp mniej lub bardziej realistycznych programów sanacji sytuacji poszczególnych państw członkowskich i całej Unii Gospodarczej i Walutowej. Wymusił nieortodoksyjne działania państw oraz władz UE, zwłaszcza EBC, spowodował zaangażowanie MFW i postawił na porządku dnia kwestię przywództwa w unii walutowej i całej wspólnocie. Przede wszystkim jednak uświadomił wszystkim państwom członkowskim konieczność głębokich reform mechanizmu integracyjnego i zapoczątkował szereg istotnych zmian instytucjonalno-regulacyjnych, mających na celu zwiększenie unijnej dyscypliny finansowej.

Słowa kluczowe: europejska integracja walutowa, globalny kryzys finansowo-gopodarczy, Unia Europejska, strefa euro, Europejski Bank Centralny, euro.

Kody JEL: E32, F34, F36, G28

The Financial and Economic Future of the European Union

Summary

The insolvency crisis, which recently touched a few Eurozone member states, revealed the basic weakness of the great experiment in the form of single European currency: despite the fact it is backed up by the common, supranational monetary policy, there is lack of support and security by an adequately big common budget within the framework of the very diversified socioeconomic structure. The serious crisis of the Eurozone has many reasons, both in the sphere of real economy, manifestation of which were deep recession of the year 2009 and persistent collapse of the years 2012-2013, and in the prevailing in it mechanism of decision-making, an example of which may be too cautious, extremely spread over time and ineffective anti-crisis moves. The most important of them, apart from the very global financial and economic crisis of the years 2008-2010, construction weaknesses of the implemented concept of monetary integration and errors of the economic policy of individual member states, one should include the fundamental differentiation of the economies of the Eurozone countries, which not only was not overcome by the Monetary Union but which was even deepened thereby, leading to an apparent division to the problematic periphery states and the robust, highly competitive centre, focused around the increasing its power Germany. The Eurozone’s crisis of the years 2010-2013 caused a variety of less or more realistic programmes of reform of the situation of individual member states and the entire Economic and Monetary Union. It extorted unorthodox measures of states and the EU authorities, especially the ECB, caused IMF commitment and put on the agenda the issue of leadership in the Monetary Union and in the entire Community. However, first of all it made all the member states aware of the necessity of deep reforms of the integration mechanism and launched a number of important institutional and regulative changes aimed at increasing the Union’s financial discipline.

Key words: European monetary integration, global financial and economic crisis, European Union, Eurozone, European Central Bank, euro.

JEL codes: E32, F34, F36, G28

Andrzej Wernik

Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa

Finanse publiczne i polityka fiskalna w Polsce na przełomie lat 2013-2014

Streszczenie

W artykule omówiono stan polskich finansów publicznych na przełomie lat 2013 i 2014, realizację ustawy budżetowej i jej nowelizację, dokonano także analizy polityki fiskalnej państwa. Wskazano pozytywne zmiany w tejże polityce i przytoczono przykłady popełnionych błędów. Zasugerowano konieczność podjęcia reformy systemu podatkowego. Odnotowano pozytywne funkcjonowanie dyscypliny budżetowej, wysoką dynamikę PKB i zadowalający poziom długu publicznego, wskazując kilka problemów z tym związanych. Zwrócono także uwagę na negatywne skutki reformy emerytalnej, szczególnie w zakresie tworzenia filara kapitałowego i podjęte kroki zaradcze.

Słowa kluczowe: finanse publiczne, polityka fiskalna, Polska, deficyt budżetowy, reforma emerytalna.

Kody JEL: H30, H55, H61

Public Finance and Fiscal Policy in Poland on the Turn of 2013-2014

Summary

In his article, the author discussed the state of Polish public finances on the turn of the years 2013 and 2014, implementation of the budget act and amendment thereof; he also carried out an analysis of the state’s fiscal policy. He pointed out to positive changes in the policy and provided examples of the errors made. The author suggested the necessity to undertake a reform of the tax system, noted the positive functioning of budget discipline, the high GDP dynamics and the satisfactory level of public debt, indicating several problems related thereto. He also paid attention to the negative effects of the old-age pension reform, particularly as regards setting up the capital pillar, and the undertaken remedies.

Key words: public finances, fiscal policy, Poland, budget deficit, old-age pension reform.

JEL codes: H30, H55, H61

Nr 35, Ekonomia V

MSP

 Część I

Barbara Karlikowska

Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa

Bariery rozwoju MSP

Streszczenie

Od kilkudziesięciu lat małe i średnie przedsiębiorstwa (MSP) stanowią podstawę wielu gospodarek. W Polsce ich udział w PKD w roku 2013 wynosił ok. 67%. Analizując zmiany w dynamice wzrostu PKB w ostatnich latach można stwierdzić, że istnieje ścisła zależność między kondycją sektora MSP w latach 2002-2013 a stanem polskiej gospodarki. Lata 2002-2007 to czas rozwoju i ożywienia gospodarczego, które zostało wyhamowane kryzysem rozpoczynającym się w roku 2008, odczuwalnym w roku 2009. W roku 2010 rozpoczęło się już ożywienie gospodarcze i wynikająca z niego poprawa dla funkcjonowania przedsiębiorstw. Stan ten utrzymywał się również w roku 2011 i wiele podmiotów miało szanse powrotu do stanu sprzed kryzysu. Rok 2012 przyniósł kolejne załamanie i spowolnienie gospodarek, a co za tym idzie – pogorszenie warunków dla funkcjonowania sektora MSP. W roku 2013 dynamika PKB uległa niewielkim zmianom.

Polskie przedsiębiorstwa borykają się w wieloma problemami. Należy wskazać tu m.in. bariery związane z innowacyjnością, transferem wiedzy i technologii. Są to bariery, które w dużej mierze wynikają z niedofinansowania przedsiębiorstw. Rzadko które przedsiębiorstwo (MSP) ma własne laboratoria i zespoły badawcze. Ich rozwój opiera się w dużej mierze na zakupach licencji – nie zawsze najnowszych i najlepszych.

Obraz polskiego MSP dowodzi jak wiele jest jeszcze do zrobienia w kwestii zapewnienia właściwego funkcjonowania i rozwoju małych i średnich firm, aby mogły stanowić siłę napędową polskiej gospodarki.

Słowa kluczowe: MSP, bariery rozwoju, raport Doing Business, profil SBA.

Kody JEL: L26, O12, R11

 Barriers of SME Development

Summary

For a few dozens of years small and medium enterprises (SMEs) have been a basis for many economies. In Poland, their share in GDP in 2013 accounted for approx. 67%. When analysing the changes in the dynamic of GDP growth in the recent years, one my state that there is a close dependence between the condition of the SME sector in 2002–2013 and the state of Polish economy. The years 2002–2007 are the time of economic development and recovery which was slowed down by the crisis that began in 2008, noticeable in 2009. In 2010, there already began an economic revival and issuing from it improvement for enterprises functioning. That state continued also in 2011 and many entities had opportunities to return to the state before the crisis. The year 2012 brought a subsequent collapse and slowdown of economies and consequently deterioration of terms and conditions for functioning of the SME sector. In 2013, the GDP dynamics underwent minor alterations.

Polish enterprises have been tackling many problems. It is proper to indicate here, inter alia, the barriers related to innovativeness, transfer of knowledge and technology. These are the barriers which result to a great deal from enterprise underfunding. Hardly any enterprise (SME) has got its own laboratories and research teams. Their development is based to a high degree on licence purchases – not always the latest and the best.

The picture of Polish SME evidences how much there is yet to do in the question of ensuring the proper functioning and development of small and medium-sized firms to make them be a driving force of the Polish economy.

Key words: SME, development barriers, report Doing Business, SBA profile.

JEL codes: L26, O12, R11

 Joanna Antczak

Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa

Sprawozdawczość finansowa źródłem informacji dla controllingu

Streszczenie

Sprawozdawczość finansowa i wyciągnięte wnioski z jej analizy pozwalają zbadać przeszłość i ukierunkować podmiot gospodarczy na przyszłość. Controlling zorientowany na przyszłość postrzega przeszłość tylko w takiej mierze, w jakiej wpływa ona na przyszłość i służy usprawnianiu rozwiązań w przyszłości (Nowak 1996, s. 14). Po przeprowadzeniu analizy Spółki MCF można stwierdzić, że sprawozdania finansowe dostarczają odpowiednich danych do wykorzystania przez kontrolera w celu podjęcia odpowiednich decyzji dotyczących oceny sytuacji finansowej Spółki oraz w zakresie polepszenia jakości zarządzania w przyszłości. Analizy dokonano na przestrzeni pięciu lat.

Słowa kluczowe: sprawozdawczość finansowa, controlling, analiza.

Kody JEL: G01, G30

Financial Reporting as a Source of Information for Controlling

Summary

Financial reporting and the conclusions drawn from its analysis allow examination of the past and orientation of the economic entity on the future. Future-oriented controlling perceives the past only in such a respect in which it affects the future and serves improvement of solutions in the future (Nowak, 1996, p. 14). Having carried out an analysis of the Company MCF, one may ascertain that financial reports provide relevant data to be used by controller in order to make proper decisions concerning evaluation of the Company’s financial condition as well as in respect of improvement of management quality in the future. The analysis has carried out over a 5-year period.

Key words: financial reporting, controlling, analysis.

JEL codes: G01, G30

 Olga Charucka

Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa

Kluczowe czynniki konkurencyjności MSP i ich wpływ na rozwój gospodarki

Streszczenie

W konsekwencji burzliwych zmian zachodzących we współczesnej gospodarce funkcjonowanie przedsiębiorstw staje się coraz trudniejsze, a ich konkurencyjność uzależniona od wielu czynników. Należą do nich przede wszystkim: naukowo-techniczne, organizacyjno-ekonomiczne, socjalno-psychologiczne, ekologiczne oraz polityczne.

W opracowaniu szczególną uwagę zwrócono na znaczenie zasobów wiedzy, innowacyjności, jakości oraz internacjonalizacji, czyli rozstrzygających czynników potencjału konkurencyjnego przedsiębiorstwa.

W Polsce małe i średnie przedsiębiorstwa stoją w obliczu poważnych wyzwań, wciąż jednak wykazują silnego ducha przedsiębiorczości. Aby odnieść sukces muszą zachować elastyczność i szybko dostosowywać się do wymogów zarówno lokalnego, jak i globalnego rynku.

Słowa kluczowe: przedsiębiorstwo, konkurencyjność, przewaga konkurencyjna, czynniki sukcesu, wartość dodana.

Kody JEL: D02, M21

 Key Factors of Competitiveness of SMEs and Their Impact on Economy Development

Summary

In consequence of turbulent changes occurring in the contemporary economy, enterprises’ functioning becomes more and more difficult and their competitiveness depends on many factors. They include, first of all, scientific and technical, organisational and economic, socio-psychological, environmental and political factors.

In her study, the author paid a particular attention to the importance of stock of knowledge, innovativeness, quality and internationalisation, i.e. the decisive factors of the enterprise’s competitive potential.

In Poland, small and medium-sized enterprises face serious challenges; nevertheless they have still been displaying strong spirit of entrepreneurship. To succeed they must retain flexibility and quickly adjust to the requirements of both local and global market.

Key words: enterprise, competitiveness, competitive advantage, factors of success, value added.

JEL codes: D02, M21

Anna Maria Wiśniewska

Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa

Innowacyjność małych i średnich przedsiębiorstw, inwestycje, kierunki przemian

Streszczenie

Innowacyjność to istotny czynnik, dzięki któremu przedsiębiorstwa są konkurencyjne. Innowacyjne przedsiębiorstwa to takie, które nie boją się zmian i skutecznie je wprowadzają. Dziś jesteśmy świadkami przemian, jakie zachodzą w gospodarkach światowych oraz dynamicznie rozwijających się nowych rynkach. Przedsiębiorstwa, chcąc nadążyć za tymi zmianami, powinny najpierw tworzyć strategie działania, które pozwolą im wprowadzić innowacyjne rozwiązania. W artykule omówiono sytuację przedsiębiorców, którzy chcą się rozwijać, zwiększać sprzedaż, wprowadzać nowe produkty i inwestować w nowe technologie, jednak nie mają określonego planu działania w formie spisanej strategii firmy, co powoduje, że tkwią w miejscu. Należy najpierw wprowadzić zmiany organizacyjne w zarządzaniu firmami a następnie działać.

Słowa kluczowe: innowacyjność, działalność innowacyjna, innowacje społeczne, rozwój przedsiębiorstwa, MSP, strategia rozwoju.

Kody JEL: L32, L33, L53

Innovativeness of Small and Medium Enterprises, Investments, Directions of Changes

Summary

Innovativeness is an important factor owing to which enterprises are competitive. Innovative enterprises are such which are not afraid of changes and they introduce them efficiently. Today we are witnesses of the transformations taking place in global economies and dynamically developing new markets. Enterprises, wishing to keep up with these changes, should first create activity strategies which allow them introducing innovative solutions. In her article, the author discussed the situation of entrepreneurs who want to develop, to increase sales, to introduce new products and to invest in new technologies but they do not have a definite plan of action in the form of drawn up strategy of the firm, what causes that they stick in the same place. First, one ought to introduce organisational changes in company management, and then to act.

Key words: innovativeness, innovative activity, social innovation, enterprise development, SME, development strategy.

JEL codes: L32, L33, L53

Aneta Stańczak

Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa

Ryzyka prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem sektora małych i średnich przedsiębiorstw

Streszczenie

Niniejsze opracowanie poświęcono tematyce ryzyka prowadzenia działalności gospodarczej. Zdefiniowano pojęcia niepewności i ryzyka, omówiono cztery podstawowe grupy ryzyka: ryzyko operacyjne, finansowe, strategiczne i losowe. W odniesieniu do każdej z wymienionych grup wygenerowano czynniki, które obecnie w największym stopniu wpływają na funkcjonowanie firm z grupy małych i średnich przedsiębiorstw. Praca zawiera także odniesienia do istoty oraz etapów zarządzania ryzykiem.

Słowa kluczowe: ryzyko, działalność gospodarcza, niepewność, rodzaje ryzyka, czynniki ryzyka, zarządzanie ryzykiem, małe i średnie przedsiębiorstwa.

Kody JEL: G32, L26

Risks of Carrying out Business Activity in Poland with a Particular Consideration of the Sector of Small and Medium Enterprises

Summary

This study is devoted to the subject matter of the risk of running business. The author defined the notion of uncertainty and risk, discussed the four basic groups of risk: the operating, financial, strategic and casualty risk. Related to every of the specified groups, there were generated the factors which at present affect to the greatest degree on functioning of firms from the group of small and medium-sized enterprises. The work includes also references to the essence and stages of risk management.

Key words: risk, economic activity, uncertainty, types of risk, risk factors, risk management, small and medium enterprises.

JEL codes: G32, L26

Jowita Sobczak

Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa

Prawne uregulowania obowiązujące przedsiębiorstwa w zakresie bezpieczeństwa informacji oraz skutki ich naruszenia

Streszczenie

Scharakteryzowano akty prawne dotyczące ochrony informacji, obowiązujące przedsiębiorstwa. Przeprowadzono badania aktów prawnych celem określenia odpowiedzialności i obowiązków przedsiębiorców przetwarzających informacje chronione na podstawie przepisów prawa. Podjęto próbę określenia działań niezbędnych do zaimplementowania w przedsiębiorstwach dokumentacji dotyczącej ochrony informacji prawnie chronionych oraz próbę przedstawiania skutków dla przedsiębiorstwa spowodowanych niewłaściwą ochroną tych informacji.

Słowa kluczowe: informacja, ochrona informacji, przetwarzanie informacji, ochrona prawna.

Kody JEL: D82, L53, P42

Legal Regulations Obligatory for Enterprises as Regards Information Security and Consequences of Breach Thereof

Summary

The author characterised the legal acts concerning information protection obligatory for enterprises. There were carried out surveys of legal acts to determine the responsibility and duties of the entrepreneurs processing information protected pursuant to the provisions of law. The author undertook an attempt to determine the actions indispensable for implementation at enterprises of the documentation concerning protection of legally protected information as well as an attempt to present the consequences for the enterprise caused by improper protection of that information.

Key words: information, information protection, information processing, legal protection.

JEL codes: D82, L53, P42

Piotr Adamczewski

Wyższa Szkoła Bankowa w Poznaniu

Infrastruktura ICT dla sektora MSP w modelu cloud computing

Streszczenie

Jedną z istotnych barier rozwojowych sektora MSP są ograniczenia finansowe. Skutkuje to mniejszymi nakładami na niezbędną infrastrukturę ICT (Information and Communication Technology), która stanowi istotne uwarunkowanie nowocześnie funkcjonujących przedsiębiorstw. Interesującym rozwiązaniem staje się model przetwarzania w „chmurze” (cloud computing), jako szczególne rozwinięcie idei outsourcingu informatycznego. Celem artykułu jest ukazanie rosnącego zainteresowania sektora MSP tym modelem przetwarzania danych, ukazanie jego istoty i efektywnych wariantów realizacyjnych. Wykorzystując własne badania ankietowe oraz dostępną literaturę przedmiotu, autor przedstawił koncepcję wykorzystywania przetwarzania w „chmurze” na poziomie koniecznej warstwy sprzętowo-systemowej oraz aplikacyjnej. Ta ostatnia właśnie – za sprawą zastosowania systemów ERP (Enterprise Resource Planning) – stanowi o końcowych walorach użytkowych modelu cloud computing.

Artykuł koncepcyjny.

Słowa kluczowe: bezpieczeństwo informacji, chmura, cloud computing, ERP, ICT, MSP.

Kody JEL: D83, M15, M21

ICT Infrastructure for the SME sector in the Cloud Computing Model

Summary

One of substantial development barriers for the SME sector is financial limitations. It leads to lower outlays on an indispensable ICT (information and communication technology) infrastructure, which is a crucial determinant of newly functioning enterprises. An interesting solution becomes the model of cloud computing as a specific explication of the idea of IT outsourcing. An aim of the article is to indicate a growing interest of the SME sector in this model of data processing, to show its essence and effective implementation variants. Using his own surveys as well as the accessible literature of the subject, the author presented the concept of use of cloud computing at the level of the necessary hardware, software and application layer. Just the latter – thanks to use of the ERP (Enterprise Resource Planning) systems – determines the final use values of the cloud computing model. The article is of the conceptual nature.

Key words: information security, cloud, cloud computing, ERP, ICT, SME.

JEL codes: D83, M15, M21

Magdalena Kubów

Uniwersytet Warszawski

Bariery instytucjonalne jako źródło szans rozwoju dla sektora mikroprzedsiębiorstw na przykładzie branży sportowej

Streszczenie

Niedoskonałość i niedostosowanie funkcjonującego systemu do wymogów gospodarki rynkowej może być źródłem licznych barier, spowalniających rozwój przedsiębiorstw. Celem artykułu jest zaprezentowanie przykładu branży, dla której brak elastyczności tradycyjnych struktur instytucjonalnych staje się punktem wyjścia dla rozwoju. W artykule przedstawiono wyniki badań prowadzonych w ramach szeroko zakrojonego projektu badawczego, poświęconego uwarunkowaniom branży sportowej. Implikacje praktyczne i społeczne wyrażają się przez możliwość przedstawienia branży jako potencjalnego pola do działania dla przedsiębiorców. W pracy wykorzystano metodologię badań jakościowych.

Artykuł badawczy.

Słowa kluczowe: uwarunkowania gospodarcze, bariery instytucjonalne, przedsiębiorczość w sporcie.

Kody JEL: L26

Institutional Barriers as a Source of Development Opportunities for the Sector of Microenterprises on the Example of Sport Branch

Summar

Deficiency and maladjustment of the functioning system to the requirements of the market economy may be a source of numerous barriers slowing down enterprise development. An aim of the article is to present the example of the branch for which lack of flexibility of the traditional institutional structures becomes a base for development. In her article, the author presented findings of the surveys conducted within the framework of extensive research project devoted to determinants of the sport branch. Practical and social implications are expressed by the possibility to present the branch as a potential field for activities for entrepreneurs. In her work, the author used the methodology of qualitative research. The article is of the research nature.

Key words: economic determinants, institutional barriers, enterprise in sports.

JEL codes: L26

Anna Maria Migdał

Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa

Kulturowe uwarunkowania rozwoju MSP w Polsce

Streszczenie

Celem prezentowanego artykułu przeglądowego było ukazanie wpływu uwarunkowań kulturowych na rozwój małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce. Zaproponowano w nim systemowe podejście z wykorzystaniem modelu wymiarowego do rozpatrywania związków między kulturą narodową a funkcjonowaniem i rozwojem małych i średnich przedsiębiorstw. Problemem stojącym przed badaczami zajmującymi się analizowaniem oddziaływania kultury na różne aspekty działalności gospodarczej przedsiębiorstw jest bowiem stworzenie jednolitego systemu podejścia do wszystkich aspektów procesu badawczego.

Rozwiązania należy szukać w zastosowaniu do klasyfikacji i wyjaśniania wpływu uwarunkowań kulturowych modelu wymiarowego. Umożliwia on redukowanie abstrakcyjnego pojęcia kultury do wymiarów kulturowych, a zatem elementów, które spełniają przynajmniej pewne warunki pozwalające na ich empiryczną weryfikację.

Słowa kluczowe: kultura narodowa, wymiary kultury, uwarunkowania rozwoju MSP.

Kody JEL: A13, D03, Z19

Cultural Determinants of SME Development in Poland

Summary

An aim of the presented review article is to show impact of the cultural determinants on development of small and medium-sized enterprises in Poland. The author proposed in it a system approach with the use of a dimension model to consider relationships between the national culture and functioning and development of small and medium enterprises. A problem faced by researchers dealing with analysing the impact of culture on various aspects of enterprises’ economic activities is to set up a uniform system of approach to all aspects of the research process.

A solution should be searched in an application of the dimension model to classification and explanation of the impact of cultural determinants. It enables reduction of the abstract notion of culture to cultural dimensions, hence, to the elements which meet at least some conditions allowing their empirical verification.

Key words: national culture, culture dimensions, determinants of SME development.

JEL codes: A13, D03, Z19

Część II

Marek Kulczycki

Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa

Bariery i możliwości finansowania przez banki rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw

Streszczenie

Celem artykułu jest przedstawienie argumentów wspierających tezę, że to nie brak dostępu do źródeł finansowania bankowego stanowi główną barierę w rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw we współczesnym otoczeniu gospodarczym w Polsce. Dla banków małe i średnie przedsiębiorstwa stanowią dobrą klientelę. Banki są zainteresowane kredytowaniem zarówno działalności inwestycyjnej, jak i bieżącego funkcjonowania firm – pod warunkiem, że kredyty przyczynią się do rozwoju kredytobiorcy a prawdopodobieństwo utraty wartości kredytu zmieści się w ustalonych granicach, zgodnie z metodologią stosowaną przez banki i aprobowaną przez nadzór bankowy.

W artykule zastosowano metodologię badawczą polegającą na praktycznym sprawdzeniu dopuszczalnych ram akceptowania przez banki w Polsce wniosków kredytowych składanych przez małe i średnie przedsiębiorstwa oraz przeglądzie programów kredytowych dostępnych w ofercie polskich banków.

Autor artykułu dochodzi do wniosku, że praktycznie każda propozycja sfinansowania projektu rozwojowego składana przez małe i średnie przedsiębiorstwa w instytucjach kredytowych, spełniająca określone – opisane w artykule kryteria – znajdzie źródło finansowania. Taki wniosek ma duże znaczenie praktyczne i społeczne dla poszukujących finansowania podmiotów gospodarczych, szczególnie dla małych i średnich przedsiębiorstw.

Kategoria artykułu: artykuł badawczy.

Słowa kluczowe: kredyt, małe i średnie przedsiębiorstwo, ryzyko kredytowe, programy finansowania.

Kody JEL: G21

Barriers and Possibilities to Finance by Banks Development of Small and Medium-Sized Enterprises

Summary

An aim of the article is to present the arguments supporting the thesis that it is not lack of access to sources of banking financing is the main barrier in development of small and medium enterprises in the contemporary business environment in Poland. For banks, small and medium enterprises are good clients. Banks are interested in crediting both investment activities and firms’ current functioning, provided that credits will cause borrower’s development, and the probability of loss of the credit value will fit the fixed limits, in compliance with the methodology applied by banks and approved by the bank supervision.

In his article, the author applied the research methodology consisting in a practical verification of the allowable framework of acceptance by banks in Poland of credit applications submitted by small and medium enterprises as well as in a review of the credit programmes available in the Polish banks’ offer.

The author concludes that practically every proposal to finance a developmental project submitted by small and medium enterprises with credit institutions, meeting the definite – described in the article criteria – will find a source of funding. Such a conclusion is of a practical and social importance for businesses seeking for financing, particularly for small and medium enterprises.

Article category: research article.

Key words: credit, small and medium-sized enterprise, credit risk, financing programmes.

JEL codes: G21

Bogumiła Brocka-Palacz

Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa

Wspieranie małych i średnich przedsiębiorstw w Niemczech

Streszczenie

Wspieranie małych i średnich przedsiębiorstw (MSP) stosowane jest w gospodarce Niemiec od dziesięcioleci. Stworzono w tym celu strukturę instytucjonalną i zapewniono znaczne środki finansowe. Istnieje wiele programów wsparcia MSP mających na celu m.in. ułatwienie startu nowym przedsiębiorstwom oraz ich rozwój. Dla nich, w nowych krajach związkowych, programy oferują korzystniejsze warunki. Ważnym krokiem w procesie wspierania niemieckich małych i średnich przedsiębiorstw było powstanie internetowego banku informacji o programach wsparcia.

Obecnie relatywnie największe znaczenie mają programy wspierania innowacji, efektywniejszego gospodarowania energią oraz wykorzystania szans globalizacji, co oznacza zwiększenie środków dla MSP na poszukiwanie zagranicznych rynków zbytu.

Słowa kluczowe: MSP w gospodarce UE i Niemiec, przedsiębiorczość, programy wsparcia MSP i ich skuteczność.

Kody JEL: O2, O5

Supporting Small and Medium-Sized Enterprises in Germany

Summary

Supporting small and medium-sized enterprises (SME) has been applied in the German economy for decades. There has been created for this purpose an institutional structure and there have been ensured considerable funds. There are many programmes of support for SME aimed at, inter alia, facilitation of start for new enterprises and their development. For them, in new States of Germany, the programmes offer more beneficial conditions. An important step in the process of supporting German small and medium-sized enterprises was the emergence of the Internet bank of information on the supporting programmes.

At present, of the relatively greatest importance are the programmes of support for innovation, more effective use of energy and making use of the globalisation opportunities, what means an increase of funds for SME on searching foreign sales markets.

Key words: SME in the economy of EU and Germany, entrepreneurship, programmes of support for SME and efficiency thereof.

JEL codes: O2, O5

Maria Gasińska

Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa

Ubezpieczenie w zarządzaniu ryzykiem małego i średniego przedsiębiorstwa w świetle wyników badania empirycznego

Streszczenie

Opracowanie stanowi prezentację wyników badania empirycznego, którego celem była identyfikacja szczegółowych strategii MSP w zakresie zarządzania ryzykiem oraz weryfikacja hipotezy, iż ubezpieczenie stanowi podstawowe, łatwo dostępne i skuteczne narzędzie utrzymania równowagi MSP, w przypadku występujących ze statystyczną prawidłowością nadzwyczajnych zdarzeń losowych, stanowiących zagrożenie dla ich kondycji finansowej. Inne instrumenty (samoubezpieczenie, utworzenie własnego TUW, powołanie własnego wewnętrznego TU – captive) są bowiem niedostępne z uwagi na bariery finansowe, organizacyjne i prawne. Obok innych (alternatywnych i komplementarnych) metod zarządzania ryzykiem (np. unikanie, prewencja, retencja ryzyka) ubezpieczenie jest więc podstawową, realną strategią podejścia do ryzyka w MSP. W opracowaniu zawarto wnioski z badania odnoszące się do:

–        samoceny menedżerów odnośnie do działań związanych z identyfikacją i szacowaniem ryzyka,

–        stanu przygotowania merytorycznego i organizacyjnego małych i średnich firm do procesu zarządzania ryzykiem,

–        udziału zewnętrznych podmiotów w zarzadzaniu ryzykiem,

–        podejmowanych działań prewencyjnych,

–        podejmowanych działań retencyjnych,

–        unikania ryzyka,

–        znaczenia ochrony ubezpieczeniowej w procesie zarządzania ryzykiem,

–        motywów korzystania przez firmy z ubezpieczenia,

–        hierarchii ważności poszczególnych ubezpieczeń w świadomości osób zarządzających małym i średnim biznesem,

–        zachowań małych i średnich przedsiębiorstw jako konsumentów usług ubezpieczeniowych (zakupy produktów z zakresu ubezpieczeń majątkowych i osobowych oraz skierowanych specjalnie do małego i średniego biznesu),

–        poziomu zaufania do zakładów ubezpieczeń.

Słowa kluczowe: zarządzanie ryzykiem, MSP, ubezpieczenia.

Kody JEL: G22, G32

Insurance in Risk Management of a Small and Medium Enterprise in the Light of Empirical Research Findings

Summary

The study is a presentation of the empirical research findings whose aim was to identify specific strategies of SMEs as regards risk management and verification of the hypothesis that insurance is a basic, easily accessible and efficient tool for SME balancing in the case of occurring with the statistical regularity extraordinary fortuitous events being a threat for their financial condition. Other instruments (self-insurance, setting up one’s own mutual insurance company, setting up one’s own internal insurance company – captive) are unavailable due to financial, organisational and legal barriers. Apart from other (alternative and complementary) methods of risk management (e.g. risk avoidance, prevention, retention), insurance is, therefore, the basic, real strategy of approach to the risk at the SME. In the study, the author provided the conclusions relating to:

–        managers’ self-appraisal as regards the activities connected with risk identification and estimation;

–        state of the substantial and organisational preparedness of small and medium firms for the risk management process;

–        participation of external entities in risk management;

–        undertaken preventive measures;

–        undertaken retention measures;

–        risk avoidance;

–        importance of insurance protection in the process of risk management;

–        motives for the use of insurance by firms;

–        hierarchy of importance of individual types of insurance in awareness of the people managing small and medium-sized business;

–        behaviour of small and medium enterprises as consumers of insurance services (purchases of products in the area of property and personal insurance as well as those addressed particularly to small and medium business);

–        level of confidence in insurance companies.

Key words: risk management, SME, insurance.

JEL codes: G22, G32

Tomasz R. Smus, MBA

Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa

Finansowanie start-upów w Polsce

Streszczenie

Zadaniem niniejszego opracowania jest omówienie nowych i mniej znanych źródeł finansowania projektów koncentrujących się na nowych technologiach. Stanowi zbiór istotnych informacji dotyczących źródeł finansowania przedsięwzięć innowacyjnych realizowanych obecnie na polskim rynku finansowym i kapitałowym. Jest to artykuł o charakterze badawczym, pełni rolę przeglądu dostępnej wiedzy w powyższym zakresie. Autor odnosi się do danych historycznych zestawionych z wynikami najnowszych badań. Wykorzystano metodę porównawczą. W opracowaniu omówiono nowe formy finansowania: finansowanie społecznościowe, crowdfunding, aniołowie biznesu i mniej znane capital venture czy private equity. Wyniki badań umożliwiają udzielenie odpowiedzi na pytania o potrzebę istnienia specyficznego finansowania dla start-upów, pytania o branże będące przedmiotem zainteresowania funduszy typu venture capital w Polsce w przeszłości i obecnie. Podjęto też temat najbardziej innowacyjnej i alternatywnej formy pozyskiwania środków na polskim rynku: finansowania społecznościowego.

Słowa kluczowe: start-up, finansowanie społecznościowe, crowdfunding, aniołowie biznesu.

Kody JEL: G20, G24, M13

Startup Financing in Poland

Summary

This study is to discuss new and less known sources of financing the projects focusing on new technologies. It is a set of important information on the sources of financing innovative projects carried out at present in the Polish financial and capital market. This is an article of the research nature but also t plays the role of review of the available knowledge in this area, where the author refers to the historical data compared with the present research outcomes. He used the comparative method. In his study, the author not only discussed individual new forms of financing such as crowdfunding, angel investors and less known sources of financing such as capital venture or private equity. The research findings allow answering the questions: Why is there needed specific financing for startups? What branches were the objects of interest for funds of the venture capital type in Poland, and what are they today? The author also undertook the topic of the most innovative and alternative form of funding in the Polish market, crowdfunding.

Key words: startup, crowdfunding, angel investors.

JEL codes: G20, G24, M13

Krystyna Mościbrodzka

Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa

Wyniki finansowe mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw prowadzących księgi przychodów i rozchodów w latach 2012 i 2013 na tle lat poprzednich

Streszczenie

Opracowanie dotyczy wyników finansowych i oceny sytuacji finansowej firm mikro- oraz MSP prowadzących KPiR. Analizy wykonano na podstawie danych GUS oraz badań NBP. Wnioski z analizy danych porównywanych z wynikami funkcjonowania sektora mogą posłużyć do oceny finansowej poszczególnych mikroprzedsiębiorstw. Wnioski z badania potwierdzają przypuszczenia o dobrych, a w niektórych przypadkach nawet lepszych wynikach mikrofirm niż dużych. Badania potwierdzają także pogorszenie wyników w 2012 r. i po raz pierwszy od wielu lat zahamowanie rozwoju mikrofirm z powodu wystąpienia dekoniunktury rynkowej w 2012 r.

Słowa kluczowe: wyniki finansowe, MSP, księga przychodów i rozchodów.

Kody JEL: D22, D24, G32, G33

Financial Performance of Micro Firms and Small and Medium-Sized Enterprises Keeping Revenue and Expense Ledgers in 2012 and 2013 against the Background of Previous Years.

Summary

The study concerns presentation of the financial performance and assessment of the financial condition of micro firms and SMEs keeping revenue and expense ledgers. Analyses were carried out on the grounds of CSO data and there was also taken information from NBP surveys. The research conclusions may serve for financial appraisal of individual micro enterprises, making use of the comparative analysis with the results of the sub-sector. The research conclusions confirm the assumptions of good and in some cases even better performance of micro firms than large ones. The research also confirms deterioration of the results in 2012 and, for the first time for many years, setback of development of micro firms due to occurrence of the market slump in 2012.

Key words: financial performance, SME, revenue and expense ledger.

JEL codes: D22, D24, G32, G33

Agata Wasilewska

Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa

Perspektywy rozwoju sektora MSP w Polsce na przykładzie regionu wschodniego

Streszczenie

Celem artykułu jest pokazanie możliwości doskonalenia warunków sprzyjających rozwojowi sektora małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce. Perspektywy rozwoju zostały podzielone na warunki ekonomiczne, prawne, organizacyjne i społeczne. Uwzględniono również wykorzystanie środków unijnych, jako czynnika sprzyjającego rozwojowi sektora MSP. W artykule podano również przykład błędnej polityki prorozwojowej analogicznego sektora wykorzystanej w Rumunii – jako przestrogę dla Polski. Podano również pozytywny przykład wsparcia rozwoju przedsiębiorczości – ulgi zastosowane przez rząd węgierski. Analizę w znacznej części oparto na badaniach ankietowych w regionie wschodnim.

Słowa kluczowe: sektor MSP w Polsce, region wschodni, środki unijne.

Kody JEL: L26

Perspectives for Development of the SME Sector in Poland on the Example of the Eastern Region

Summary

An aim of the article is to show the possibilities to improve the conditions conducive to development of the sector of small and medium enterprises in Poland. The perspectives for development of the SME sector are divided into economic, legal, organisational and social conditions. There is also considered use of EU funds as a factor conducive to development of the SME sector. In her article, the author also provided an example of an erroneous pro-development policy towards the enterprise sector used in Romania, as a caution for Poland, as well as a positive example of abatement applied by the Hungarian government. The analysis was in a considerable degree based on the previously carried out surveys in the eastern region.

Key words: sector of SME in Poland, eastern region, EU funds.

JEL codes: L26

Nr 34, Stosunki Międzynarodowe

Chiny, Korea Płd., Bliski Wschód

Wojciech Hübner

Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa

Współczesny Szlak Jedwabny a tradycja: Chiny i Azja Centralna

Streszczenie

Szlak Jedwabny – ze swoimi mechanizmami wymiany towarowej, interakcją kulturową oraz mobilnością kupców i innych wędrowców na historycznej trasie – stał się niezwykłym fenomenem w procesie tworzenia się naszej cywilizacji. Szlak Jedwabny spajał przez około 17 wieków i wiązał kulturowo społeczeństwa Azji i Europy. Efekty tych procesów trwają do dziś. W przekształcającym się współcześnie układzie sił idea „Nowego Szlaku Jedwabnego” nabrała – aczkolwiek w różnych wersjach interpretacyjnych – znaczenia globalnego, między innymi jako szczególny, inspirujący wzorzec dla pokojowej współpracy partnerów.

Pod hasłami „Nowego Szlaku Jedwabnego” rozwijają się obecnie różne inicjatywy, a nawet polityka „miękkiej” ekspansji ze strony wielkich mocarstw światowych. Inicjatywy „Nowego Szlaku” tworzą się również w krajach Dalekiego Wschodu (Japonia, Korea Płd.) oraz w krajach centralnych partii Azji.

Czy historyczny Szlak Jedwabny ma szanse stać się szczególną tradycją kulturową, która pomoże ukształtować współczesny, istotny region o własnej tożsamości, czy dawna tradycja pomaga kształtować dzień dzisiejszy i pomoże tworzyć jutro tamtejszych wspólnot? We współczesnej aktywności gospodarczej kluczowych krajów dawnego Szlaku, takich jak Chiny i kraje Azji Centralnej, na których koncentruje się niniejszy artykuł, przenikają się relacje historyczne i tradycja ze składnikami nowymi.

Słowa kluczowe: współczesny Szlak Jedwabny, Chiny, Azja Centralna, integracja regionalna, tradycja kulturowa.

Kody JEL: F14, F15, N75

 The Contemporary Silk Route and the Tradition: China and Central Asia

Summary

The Silk Route – with its mechanisms of commodity exchange, cultural interaction and mobility of merchants and other wanderers on the historical route – had become an unusual phenomenon in the process of formation of our civilisation. The Silk Route coupled over around 17 centuries and culturally bound societies of Asia and Europe. Effects of those processes have been lasting till now. In the contemporarily transforming balance of power, the idea of New Silk Route has acquired – though in different interpretative versions – the global importance, inter alia, as a specific, inspiring model for partners’ peaceful cooperation.

Under “The New Silk Route” there have currently been developing various initiatives, even the policy of ‘soft’ expansion on the part of great global powers. Initiatives of the New Route have also been created in the Far East countries (Japan, South Korea) as well as in countries of the central parts of Asia.

Does the historical Silk Route have opportunities to become a specific cultural tradition that will help to shape the contemporary important region with its own identity, does the former tradition help to shape the present day and will it help to create the tomorrow of those communities? In the contemporary economic activity of the key countries of the former Route, such as China and countries of Central Asia, on which the present article focuses, there are interpenetrating historical relationships and tradition with new components.

Key words: contemporary Silk Route, China, Central Asia, regional integration, cultural  tradition.

JEL codes: F14, F15, N75

Jan Sulmicki

Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa

Przechodzenie Chin od portfelowych do bezpośrednich inwestycji zagranicznych

Streszczenie

Ogromne rezerwy dewizowe posiadane przez Chiny dotychczas wykorzystywane były przez ten kraj głównie do finansowania inwestycji portfelowych w USA i w krajach członkowskich UE. Celem niniejszych rozważań jest pokazanie przesłanek i potencjalnych skutków przechodzenia Chin od zagranicznych inwestycji portfelowych do bezpośrednich inwestycji zagranicznych. Jest to stosunkowo rzadko poruszany aspekt dokonującej się obecnie reorientacji chińskiej polityki rozwoju, którego skutki mogą mieć bardzo znaczące konsekwencji zarówno dla gospodarek wielu państw jak i w skali gospodarki światowej.

Istotną przesłanką procesu przechodzenia Chin od zagranicznych inwestycji portfelowych do bezpośrednich inwestycji zagranicznych, do czego  istotnie przyczynił się kryzys finansowy z 2008 roku, są oceny agencji ratingowych odzwierciedlające rosnące ryzyko dla chińskich inwestycji portfelowych w papiery dłużne bardzo zadłużonych krajów. W artykule przedstawiono m.in. mało jeszcze znane oceny utworzonej w Chinach nowej agencji ratingowej Dagong.

Skutkami odchodzenia przez Chiny od dotychczasowych  inwestycji portfelowych będą z jednej strony rosnące trudności w dostępie do kapitału zadłużonych krajów rozwiniętych gospodarczo, ale z drugiej strony będzie wzrost możliwości rozwojowych dla krajów przyjmujących chińskie BIZ. W Polsce chińskie inwestycje bezpośrednie są pożądane, gdyż tworzą one miejsca pracy i zwiększają eksport. Niestety okazuje się, że napotykają one na trudności i tworzą napięcia między Polską i bogatymi krajami członkowskimi UE, gdyż  stanowią one zagrożenie dla  miejsc pracy w tych krajach.

Słowa kluczowe: inwestycje portfelowe, bezpośrednie inwestycje zagraniczne, Chiny.

Kody JEL: E22, F21, G11

 China’s Move from Portfolio Investment to Foreign Direct Investment

Summary

Huge foreign exchange reserves possessed by China have so far been used by this country mainly to finance portfolio investments in the USA and in the EU member countries. An aim of these considerations is to show the premises and potential consequences of the China’s move from foreign portfolio investment to foreign direct investment. This is a relatively seldom brought up aspect of the currently accomplishing reorientation of the Chinese developmental policy whose effects may have very significant consequences both for economies of many states and worldwide.

Important premises of the process of China’s move from foreign portfolio investment to foreign direct investment, what has been significantly caused by the 2008 financial crisis, are the opinions of rating agencies illustrating the growing risk for Chinese portfolio investment in debt securities of highly indebted countries. In his article, the author presented, inter alia, the yet little known evaluation of the established in China new rating agency Dagong.

The consequences of China’s departure from the previous portfolio investment will be, on the one hand, growing difficulties in access to capital of the economically developed indebted countries, but, on the other hand, there will be growth of developmental opportunities for the countries receiving Chinese FDI. In Poland, Chinese direct investments are desirable as they create jobs and increase exports. Unfortunately, it appears they face obstacles and cause tensions between Poland and rich EU member countries as they form a threat to jobs in those countries.

Key words: portfolio investment, foreign direct investment, China.

JEL codes: E22, F21, G11

Konrad Prandecki

Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – Państwowy Instytut Badawczy

Zmiany polityki energetycznej Chin pod wpływem czynników środowiskowych

Streszczenie

Dynamiczny rozwój chińskiej gospodarki spowodował gwałtowny wzrost zapotrzebowania na energię, która pochodzi głównie ze spalania węgla w przestarzałych technologicznie elektrowniach. To doprowadziło do degradacji środowiska naturalnego i pogorszenia jakości życia w tym kraju.

Celem niniejszych rozważań jest ocena współczesnych zmian zachodzących w polityce energetycznej ChRL pod kątem zmniejszenia presji na środowisko. Przedstawione obserwacje pokazują, że skala realizowanych zmian jest olbrzymia, co pozwala na stwierdzenie skuteczności przemian w długiej perspektywie. Wątpliwości budzi jedynie skala podjętych działań, ponieważ brak wewnętrznej zgody odnośnie do kierunków długookresowej polityki gospodarczej powoduje, że trudno jest określić bardziej dokładnie kierunki przeobrażeń w energetyce.

Badanie zostało przeprowadzone na podstawie analizy krytycznej dostępnej literatury.

Artykuł ma charakter badawczy.

Słowa kluczowe: Chiny, energia, ochrona środowiska, zrównoważony rozwój, gospodarka niskoemisyjna.

Kody JEL: Q28, Q38, Q40, Q56

 Changes of the China’s Energy Policy under the Influence of Environmental Factors

Summary

The dynamic development of the Chinese economy has caused a sharp increase in demand for energy which comes mainly from coal combustion in power plants technologically obsolete. This has led to degradation of the environment and quality of life in this country.

The purpose of this article is to evaluate the research of contemporary developments in the PRC energy policy in terms of reducing the pressure on the environment. The observations show that the scale of ongoing change is enormous, allowing to determine the effectiveness of changes in the long term. Doubts arise only the scale of transformations taken as lack of internal consensus on the long-term direction of economic policy makes it difficult to determine more precisely the directions of change in the energy sector.

The study was conducted based on a critical analysis of the available literature.

Key words: China, energy, environmental protection, sustainable development, low carbon economy.

JEL codes: Q28, Q38, Q40, Q56

Maciej Huczko

Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

Amerykański parasol dyplomatyczny nad Izraelem w Organizacji Narodów Zjednoczonych

Streszczenie

Organizacja Narodów Zjednoczonych jest międzynarodową organizacją działającą na rzecz pokoju międzynarodowego, promującą go oraz służącą swoją bezstronnością w rozwiązywaniu konfliktów. Na forum Rady Bezpieczeństwa, najważniejszego organu ONZ, społeczność międzynarodowa szuka rozwiązań dla wybuchających i trwających konfliktów oraz implementuje te rozwiązania. Weto, którym dysponują stali członkowie Rady Bezpieczeństwa może skutecznie paraliżować pokojowe wysiłki innych członków czyniąc ONZ nie zawsze efektywną instytucją. Przykładem stosowania weta przez stałego członka Rady Bezpieczeństwa, wbrew oczekiwaniom innych członków ONZ, jest ochrona, której USA udziela Izraelowi niedopuszczając do przegłosowywania niekorzystnych dla Izraela rezolucji. Wspieranie Izraela przez USA na forum ONZ umożliwia mu prowadzenie, kosztem Palestyńczyków, ekspansywnej polityki na Bliskim Wschodzie. Taka polityka, zarówno USA, jak i Izraela, czyni konflikt izraelsko-palestyński niemożliwym do rozwiązania. Celem rozważań w niniejszym artykule badawczym jest właśnie przedstawienie wspierającej Izrael polityki USA w ONZ oraz konsekwencji takiego działania. Poniższa analiza systemowa pokazuje, że wetowanie niekorzystnych dla Izraela rezolucji Rady Bezpieczeństwa przez USA ma istotny wpływ na trwanie konfliktu izraelsko-palestyńskiego stanowi przeszkodę dla społeczności międzynarodowej w wysiłkach na rzecz pokoju na Bliskim Wschodzie.    

Słowa kluczowe: Organizacja Narodów Zjednoczonych, Rada Bezpieczeństwa, weto USA, rezolucje ONZ, konflikt izraelsko-palestyński, polityka i dyplomacja USA.

Kody JEL: F51, F53

 American Diplomatic Umbrella over Israel in the United Nations

Summary

The United Nations is an international organisation acting for international peace, promoting it and serving with its neutrality in conflict resolution. In the C forum, the most important body of the UN, the international community is looking for solutions to the bursting out and lasting conflicts as well as it implements those solutions. Veto, disposed by the permanent members of the Security Council, may effectively paralyse peaceful efforts of other members making the UN not always an effective institution. An example of the application of veto by a permanent member of the Security Council, contrary to expectations of other UN members, is the protection provided by the US for Israel, preventing voting down resolutions unfavourable for Israel. The support given to Israel by the US in the UN enables it carrying out, at the expense of Palestinians, an expansionist policy in the Middle East. Such a policy, both of the USA and Israel, makes the Israeli-Palestinian conflict unresolvable. An aim of considerations in this research article is just to present the US policy supporting Israel in the UN as well as consequences of such an activity. The below specified systems analysis shows that vetoing the unfavourable for Israel resolutions being made by the Security Council by the USA has a material impact on persistence of the Israeli-Palestinian conflict and is an obstacle for the international community in efforts for peace in the Middle East.

Key words: the United Nations, the Security Council, US veto, UN resolutions, Israeli-Palestinian conflict, US policy and diplomacy.

JEL codes: F51, F53

Anna Diniejko-Wąs

Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa

„Flower Boys” czyli feminizacja wizerunku młodego mężczyzny w południowokoreańskich mediach

Streszczenie

Przedmiotem artykułu jest metamorfoza wizerunku współczesnego młodego mężczyzny w mediach południowokoreańskich w ciągu ostatnich dwudziestu lat. Analizie, wprawdzie dość selektywnej, poddane zostaną męskie ikony popularnych seriali telewizyjnych, filmów fabularnych oraz programów rozrywkowych.

Zjawisko kkotminam, czyli pojawienie się mężczyzn-kwiatów wynika z połączenia wielu czynników: zmian w mentalności współczesnych kobiet, upadku norm konfucjańskich oraz mody na wydelikaconych, androgenicznych mężczyzn. Cokolwiek doprowadziło do jego powstania, sfeminizowany wzór urody męskiej zasługuje na poważne badania kulturoznawcze, medioznawcze i socjologiczne.

Słowa kluczowe: „flower boys”, feminizacja, Korea Płd.

Kody JEL: Z13

 “Flower Boys”, or Feminisation of the Young Man Image in the South Korean Mass Media

Summary

The subject of the article is metamorphosis of the image of the contemporary young man in the South Korean mass media over the last twenty years. An analysis, while quite selective, will cover the masculine icons of the popular TV series, feature films and entertainment programmes. The phenomenon kkotminam, i.e. appearance of ‘flower men’, results from a combination of many factors: changes in the contemporary women’s mentality, the fall of Confucian norms, and the fashion for delicate, androgenic men. Whatever has led to its appearance, the effeminate model of the masculine beauty deserves serious cultural studies as well as those related media and sociological ones.

Key words: flower boys, feminisation, South Korea.

JEL codes: Z13

Ramazan Arslan

Uniwersytet Warszawski

Znaczenie Bliskiego Wschodu ze względu na jego cechy geopolityczne, geoekonomiczne i geokulturowe

Streszczenie

Turcja i Iran, przy udziale innych państw zachodnich, starają się kontrolować rozwój wydarzeń na Bliskim Wschodzie. Wiadomo, że jeśli chodzi o wydarzenia w krajach arabskich, których początek miał miejsce w Tunezji, następnie przeniosły się do Egiptu, a obecnie do Libii, Turcja śledzi je z niepokojem. Podobnie jak państwa zachodnie, Turcja podziela niepokój, że wydarzenia te mogą być przyczyną osłabienia stosunków między Zachodem a krajami bliskowschodnimi. Turcja, będąc członkiem NATO, jest też jednym z państw kandydujących do UE. Ponadto utrzymuje strategiczne stosunki z Ameryką i państwami europejskimi. Ze względu na strategiczne położenie Turcji, Zachód wiąże nadzieję, że będzie ona odgrywała istotną rolę w kształtowaniu się politycznej przyszłości tych krajów.

Słowa kluczowe: Turcja, Bliski Wschód, energetyczna i polityczna dominacja, stosunki turecko-irańskie, Iran,Walka Turcji i Iranu.

Kody JEL: F5

Importance of the Middle East in Terms of Its Geopolitical, Geoeconomic and Geocultural Features

Summary

Turkey and Iran, with the participation of other western states, try to control the development of events in the Middle East. It is known that as far as it concerns the events in the Arab countries, whose onset took place in Tunisia, then they relocated to Egypt, and at present to Libya, Turkey has been watching them anxiously. Like the western states, Turkey shares the concern that these events may be a reason for weakening of relations between the West and the Middle East countries. Turkey, being a NATO member, is also one of the states being candidates for the EU. Moreover, it has been maintaining strategic relations with America and European states. For the strategic position of Turkey, the West does hope that it will play an important role in shaping the political future of these countries.

Key words: Turkey, Middle East, energy and political dominance, Turkish-Iranian relations, Iran, struggle of Turkey and Iran.

JEL codes: F5

Davut Han Aslan

Muhammadqosim Sharapov

Vistula University – Warsaw, Poland

Turkey and the Black Sea Economic Cooperation (BSEC)

 Abstract

As it has been discussed by many prominent strategists, the Republic of Turkey is situated in a highly critical position in terms of geopolitics. Being a bridge between the East and the West and a bustling centre of trade and a strategic economic and political nexus between regions of the world, the power vacuum emerged with the end of the Cold War highly jeopardised the stability of Turkey. Therefore, in the period following the collapse of the Soviet Union, regional economic cooperation in Turkish neighbourhood became a high level agenda for Turkey’s foreign policy decision makers. Within this very scope so as to increase intercourse in terms of economy, science, trade, education, technology, politics and culture as well as to minimise future conflicts in the Turkish periphery, Ankara strictly engaged in similar international collaboration projects like the Black Sea Economic Cooperation.

Key words: Black Sea, geopolitics, conflicts, Soviet Union, economy, Turkey.

JEL codes: F5

 Turcja a współpraca gospodarcza Państw Morza Czarnego (BSEC)

Streszczenie

Jak na to zwraca uwagę wielu wybitnych strategów, Republika Turcji znajduje się w nader krytycznym położeniu z punktu widzenia geopolityki. Będąc pomostem między Wschodem a Zachodem i ruchliwym ośrodkiem handlu oraz strategicznym łącznikiem ekonomicznym i politycznym między regionami świata, Turcja odczuła duże zagrożenie swej stabilności ze strony potężnej próżni, jaka się pojawiła wraz z zakończeniem zimnej wojny. W związku z tym w okresie po upadku Związku Radzieckiego regionalna współpraca gospodarcza w sąsiedztwie Turcji stała się nadrzędnym punktem porządku dziennego dla decydentów polityki zagranicznej Turcji. Wobec tego z myślą o rozwijaniu stosunków gospodarczych, naukowych, handlowych, w zakresie edukacji, technologii polityki i kultury, jak również o zminimalizowaniu przyszłych konfliktów na obrzeżach Turcji, Ankara aktywnie się włączyła w podobne projekty współpracy międzynarodowej, takie jak Współpraca Gospodarcza Państw Morza Czarnego.

Słowa kluczowe: Morze Czarne, geopolityka, konflikty, Związek Radziecki, gospodarka, Turcja.

Kody JEL: F5