Kwartalnik Naukowy Uczelni Vistula (Vistula Scientific Quarterly)

Nr 4(58)2018

Wojciech Hübner

Akademia Finansów i Biznesu Vistula - Warszawa

Tradycja historycznego Szlaku Jedwabnego a współczesność

Streszczenie

W artykule autor dokonano analizy interakcji - niezwykle złożonej i bezprecedensowej - niematerialnej (kulturowej) na historycznym Szlaku Jedwabnym. Ta właśnie płaszczyzna interakcji inspiruje również współczesne działania związane z Inicjatywą Pasa i Szlaku. Szczególnie ważny dla autora jest fakt, iż mechanizm ekonomiczny, będący siłą napędową historycznego Szlaku, stał się zaproponowaną - niejako alternatywną dla historii tradycyjnej - ścieżką rozwoju ludzkości, w której tradycja, wynikająca z kultu przemocy, stanowiła w istocie nieprzerwany ciąg wojen i podbojów.

Kreśląc główne elementy, ogłoszonej przez Prezydenta Xi Jinpinga w 2013 r., Inicjatywy Pasa i Szlaku, zestawiono profil współczesnego projektu z bezprecedensowymi osiągnięciami jego historycznego odpowiednika i postawiono pytania o - między innymi - najważniejsze lekcje z przeszłości, wnioski oraz o inspiracje z tym związane. Współczesnym Chinom zależy na tym, aby ich dotychczasowy sukces w dziedzinie produkcji i handlu w dobie postępującej globalizacji został teraz przypieczętowany projektem Pasa i Szlaku tworzącym nową infrastrukturę transportu i handlu w skali świata. W perspektywie mogłoby to nawet stworzyć podstawy nowego ładu globalnego, który – paradoksalnie - mógłby zawierać określone korekty w stosunku do tego porządku, który otworzył drogę na sam szczyt właśnie Chinom.

Słowa kluczowe: Chiny, Inicjatywa Pasa i Szlaku, globalizacja, ład globalny, interakcja kulturowa.

Kody JEL: O53, P47, P59

 Tradition of the Historic Silk Road and Contemporary Times

Summary

In his paper, the author analyses a complex non-material (cultural) interaction on the historic Silk Road that appears to be very complex and unprecedented. To the impressive material exchange, based mainly on trade, the Silk Road inspires the today’s Chinese Belt and Road Initiative. Especially important for the author is the fact that the economic mechanism of trade, which was the main driving force of the ancient trade route, has potentially become the proposed, alternative development path for humanity, where tradition, resulting from the cult of violence, was in fact a virtually uninterrupted string of wars and conquests.

The outlining of main elements of the Initiative, announced by President Xi Jinping in 2013, is used by the author to compare the profile of this modern project with the unprecedented historical achievements of its historic predecessor. The questions are asked about - among other things - the most important lessons from the past, conclusions and inspirations for the modern initiative. Contemporary China would like to seal its to-date globalisation success in the field of production and trade with the gigantic project of Belt and Road with the aim to create a new infrastructure for transportation and trade on the truly global scale. In the long run, this could even lay the groundwork for the new world order, which – paradoxically - could contain certain adjustments to the order conceived by the West, which has opened the way to the top for China.

Key words: China, globalisation, the Belt and Road Initiative, world order, non-material/cultural interaction.

JEL codes: O53, P47, P59

Kazimierz Kik

Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach

Środkowoeuropejskie aspekty Nowego Jedwabnego Szlaku

Streszczenie

Artykuł jest efektem analizy naukowej dokumentów, opracowań monograficznych i periodyków naukowych oraz prasy. Jego celem jest naukowa analiza wszelkich aspektów chińskiego zaangażowania przez realizację koncepcji Nowego Jedwabnego Szlaku w politykę państw Europy Środkowej i Wschodniej, Unii Europejskiej i Rosji. Problemem zasadniczym analizy jest próba identyfikacji wspólnych interesów w trójkącie Chiny – Unia Europejska – Europa Środkowo-Wschodnia, ze szczególnym uwzględnieniem interesów Polski.

Słowa kluczowe: Nowy Jedwabny Szlak, Chiny, Europa Środkowo-Wschodnia, Rosja, Unia Europejska, państwa wyszehradzkie, Polska.

Kody JEL: F54, P58

The Central European Aspects of the New Silk Road

This article is of the research nature. Its aim is to mark the Central European aspects of the New Silk Road concept formulated by China. An attempt was made to identify common interests in its implementations for China itself, neighbouring Russia, Central and East European countries, and the European Union, including Poland.

Key words: New Silk Road, China, Eastern and Central Europe, Russia, European Union, Visegrad Group countries, Poland.

JEL codes: F54, P58

Mirosław Antonowicz

Akademia Biznesu im. Leona Koźmińskiego - Warszawa 

Marcin Zaremba

Polskie Koleje Państwowe S.A.

Rola Grupy PKP w obsłudze frachtu kolejowego Chiny – Unia Europejska

Streszczenie

Głównym celem artykułu jest wykazanie znaczenia dla Polski przedsięwzięć Grupy PKP ukierunkowanych na rozwijanie przewozów kolejowych Chiny – Unia Europejska. Omówiono główne kolejowe szlaki towarowe i ich warianty zastępcze. Podkreślono znaczenie chińskich subsydiów dla funkcjonowania kolejowych połączeń towarowych Chiny - UE. Przedstawiono usługi logistyczne przewoźników kolejowych PKP i firm przeładunkowych oraz zaangażowanie podmiotów PKP we wpływowe inicjatywy zajmujące się organizowaniem lub promowaniem kolejowych przewozów Azja - Europa. Omówiono wpływ dużych przedsięwzięć infrastrukturalnych i handlowych spółek PKP na korzyści generowane przez fracht na kolejowym jedwabnym szlaku dla polskiej gospodarki. Przedyskutowano uwarunkowania rozwojowe tranzytowych kolejowych przewozów kontenerów z/do Chin przez Polskę. Poruszono także kwestię atrakcyjności Polski dla inwestycji w centra logistyczne bądź terminale przeładunkowe z dostępem kolejowym, których przedmiotem działalności miałaby być dystrybucja lub konsolidacja produktów z/do Chin. Przedstawiono opinie autorów wsparte danymi zaczerpniętymi z literatury branżowej i materiałów spółek Grupy PKP.

Słowa kluczowe: kolej, fracht, Chiny, PKP, Jedwabny Szlak.

Kody JEL: F23, L92, O52, O53, R11, R12, R41, R42

The Role of the PKP Group in the Service of Railway Freight between China and the European Union

Summary

The main aim of the article is to prove the significance of efforts of PKP for value added generation in Poland associated to rail freight between China and the EU. The main rail freight routes and their viable alternatives were characterised. The importance of Chinese subsidies for rail freight connections with European location was highlighted. Logistical services provided by the PKP railway carriers and reloading firms were described. The engagement of PKP entities in influential initiatives organising or promoting Asia-Europe rail freight was shown. The impact of major infrastructural undertakings and commercial projects carried out by PKP companies on benefits generated by Silk Road railway carriages for the Polish economy was explained. The conditionings and development constraints for container block trains transit through Poland were discussed. The essay touches also the issue of attractiveness of Poland for investments in logistical hubs with railway access dedicated to distribution/consolidation of products from/to China. The presented opinions were concluded based on authors’ expert knowledge and findings from the review of literature and internal materials of the PKP Group.

Key words: railway freight, China, PKP, Silk Road.

JEL codes: F23, L92, O52, O53, R11, R12, R41, R42

Hamidreza Alipour

Islamic Azad University

The Strategic Position of the Silk Road and Its Role in the Economy of Gilan Province

Summary

The Silk Road is the main link between the main parties of the old civilisations in the three continents of Eurasia. Iran is one of the countries that have enjoyed transit advantages due to its geographical location. With the expansion of the transportation network and reliable and efficient communications, Iran can benefit from relationships with 15 countries through its borders. This, in turn, is very beneficial for the link between the countries of Central Asia and the Persian Gulf States as well as the establishment of commercial relationships between East Asia and the European countries through Iran. In the same vein, the development of economic relations, bilateral and multilateral trade agreements, joint investments in the steel industry, petrochemicals, refineries, water and electricity, and hotel business, and the establishment of a free trade zone are among the economic solutions that have the common ground of cooperation and convergence. The monetary union can also be effective in achieving economic integrity. In fact, economic integration and the attempt to reach the financial union can be effective in reducing economic disparities between the countries of the Silk Road, and the formation of a regional organisation called the Economic Council of the Silk Road or the Commonwealth of the Silk Road Countries seems to be necessary. According to the geographical location of Gilan Province, taking this advantage can bring many benefits and improve its economic status at the regional and global levels.

Key words: development of economic relations, Silk Road, Gilan Province.

JEL codes: F10, O24

Strategiczne położenie Jedwabnego Szlaku i jego rola w gospodarce Gilanu

Streszczenie

Jedwabny Szlak jest głównym ogniwem między głównymi uczestnikami dawnych cywilizacji na trzech kontynentach Eurazji. Iran jest jednym z krajów, które korzystają z zalet tranzytu ze względu na położenie geograficzne. Wraz z rozwojem sieci transportowej oraz sprawną komunikacją, Iran może korzystać z tych relacji z 15 krajami poprzez swoje granice. To z kolei jest bardzo korzystne dla powiązań między państwami Azji Środkowej i państwami Zatoki Perskiej, a także nawiązania stosunków handlowych między Azją Wschodnią a krajami europejskimi przez Iran. Podobnie rozwój stosunków gospodarczych, dwustronne i wielostronne porozumienia handlowe, wspólne inwestycje w przemyśle stalowym, petrochemicznym, rafineryjnym, wodno-elektrycznym i hotelarskim oraz utworzenie strefy wolnego handlu należą do rozwiązań ekonomicznych, które mogą tworzyć wspólną płaszczyznę współpracy i konwergencji. W osiągnięciu integracji gospodarczej może być również skuteczna unia walutowa. W rzeczywistości integracja gospodarcza i próba utworzenia unii finansowej mogą skutecznie zmniejszyć dysproporcje gospodarcze między krajami Jedwabnego Szlaku, a także utworzyć regionalną organizację o nazwie Rada Gospodarcza Jedwabnego Szlaku lub Wspólnota Jedwabnego Szlaku. Przewaga związana z korzystnym położeniem geograficznym prowincji Gilan może przynieść wiele korzyści i poprawić status ekonomiczny Gilanu i Iranu na poziomie regionalnym i globalnym.

Słowa kluczowe: rozwój stosunków gospodarczych, Jedwabny Szlak, Prowincja Gilan.

Kody JEL: F10, O24

Phetnary Souvannarath

Akademia Finansów i Biznesu Vistula - Warszawa

Belt and Road Initiative: The Case of Lao PDR

Summary

The Chinese Belt and Road Initiative, spanning over 65 countries, have caught the attention of various researchers. To date, scholars have provided the background and given an opinion on the attractions, challenges, and significance. In the eyes of many, there are still doubts about benefits for both China and the Belt and Road Initiative countries. This article aims to contribute to the modest existing literature regarding the perception of Lao PDR, the landlocked country, who joined China under the BRI by initiating the Lao-China railway project in 2016. Although some perceived Laos as being the most vulnerable to being profoundly influenced by and dependent on China, I believe this fruit of globalisation will bring more benefit than harm. As findings show, Lao PDR acknowledges both the potential challenges, especially repaying the debt for the railway construction, and the benefits of having a new economic frontier. The country still takes the risk to fulfil its dream of reducing poverty through numerous opportunities that transformation of its identity from land-locked to land-linked can bring about.

Key words: Belt and Road Initiative (BRI), China, Laos, Lao-China railway project, land-locked vs. land-linked strategy.

JEL codes: N75, O19

Inicjatywa Pasa i Szlaku: przypadek Laosu

Streszczenie

Chińska inicjatywa Pasa i Szlaku, obejmująca ponad 65 krajów, przyciągnęła uwagę wielu badaczy. Do tej pory uczeni przedstawili jej genezę i wyrazili opinię na temat znaczenia tej inicjatywy, a także korzyści i wyzwań z nią związanych. Wielu z nich wskazuje wątpliwości co do korzyści zarówno dla Chin, jak i pozostałych krajów inicjatywy Pasa i Szlaku. Niniejszy artykuł ma na celu przyłączenie się do tej dyskusji przedstawiając perspektywę Laosu, kraju bez dostępu do morza, który dołączył do inicjatywy Pasa i Szlaku inicjując projekt kolejowy z Chinami w 2016 roku. Chociaż niektórzy postrzegają Laos jako jeden z krajów najbardziej narażonych na bycie pod głębokim wpływem Chin i zależnych od nich, autor stawia tezę, że ten owoc globalizacji przyniesie więcej korzyści niż szkód. Jak pokazują wyniki badania, Laos dostrzega zarówno potencjalne wyzwania z tym związane, w szczególności spłatę długu na budowę kolei, jak i korzyści rozwojowe związane z tą inicjatywą. Najważniejszym celem do osiągniecia jest ograniczeniu ubóstwa poprzez angażowanie się w takie przedsięwzięcia i przekształcenie tożsamości Laosu z kraju zamkniętego (land-locked) na kraj „połączony” (land-linked).

 Słowa kluczowe: Inicjatywa Pasa i Szlaku, Chiny, Laos, projekt kolejowy Laos - Chiny.

Kody JEL: N75, O19

Sylwia Nycz-Wojtan

Akademia Finansów i Biznesu Vistula - Warszawa

Ekspansja państw azjatyckich na rynek Unii Europejskiej

Streszczenie

Unia Europejska jako instytucja ponadnarodowa znajduje się w kryzysie na wielu płaszczyznach. Od problemów gospodarczych począwszy, przez trudności w zawieraniu wewnętrznych konsensusów politycznych, a także jednolitości w poglądach na arenie międzynarodowej, skończywszy na zapewnieniu bezpieczeństwa na samym kontynencie europejskim. O ile w rozwiązywaniu trudności o charakterze politycznym czy kwestii bezpieczeństwa Unia Europejska sama musi się uporać z problemami wewnętrznymi, to w kwestii gospodarczej funkcjonuje wiele państw, z którymi zacieśnianie współdziałania wydaje się logiczne dla poprawy sytuacji międzynarodowej, w jakiej znalazła się Unia. Jednym z takich rejonów bez wątpienia jest właśnie Azja Południowo-Wschodnia, w której kluczową rolę odgrywają Chiny.

Zacieśnienie współpracy międzynarodowej między UE a Chinami może okazać się strategiczną alternatywą dla gospodarki europejskiej. Dodatkowo, taki sojusz może stanowić podstawę szerokiej wymiany doświadczeń edukacyjnych, gospodarczych, technologicznych, jak również ekonomicznych.

W artykule ukazano płaszczyzny współdziałania oraz współczesnych powiązań gospodarczych i środowiskowych dotyczących Unii Europejskiej i Chin odnoszących się do wzajemnych inwestycji, ze szczególnym podkreśleniem kontekstu Nowego Szlaku Jedwabnego.

Słowa kluczowe: Unia Europejska, Chiny, współpraca międzynarodowa, handel, Nowy Jedwabny Szlak.

Kody JEL: O19, O52, O53

 Expansion of Asian Countries to the European Union Market

Summary       

The European Union as a supranational institution is currently experiencing a crisis at many levels. From economic problems, through difficulties in concluding internal political consensus as well as uniformity in international attitudes, ending with ensuring security on the European continent itself. While in solving political or security problems, the European Union itself must deal with internal problems, then in economic matters there are numbers of countries with whom closer cooperation seems logical to improve the international situation in which the Union has found itself. One of such areas is undoubtedly Southeast Asia in which China plays a key role.

Strengthening international cooperation between the EU and China may prove to be a strategic alternative to the European economy. Additionally, such an alliance may be the basis for a broad exchange of educational, business, technological as well as economic experiences.

The article presents the areas of cooperation and contemporary economic and environmental ties concerning the European Union and China relating to mutual investments, with a particular emphasis on the context of the New Silk Road.

Key words: European Union, China, international cooperation, trade, New Silk Road.

JEL codes: O19, O52, O53

Jean-Paul Larçon

HEC Paris

China’s Belt and Road Initiative and Business Strategies in the Baltic Sea Region

Summary

The purpose of this article is to analyse the influence of China’s Belt and Road Initiative (BRI) on the strategies of firms operating in the Baltic Sea Region (BSR). Based on the case study research method, it looks at the behaviour of companies impacted by the BRI projects linking the BSR to China in the context of China’s BRI and China “Go Global” policy. It focuses on five specific dimensions: the importance of China’s 16+1 framework for the Baltic Sea Region, the rapid growth of the Eurasian land bridge, the role of Belarus as a China-Europe hub along the Silk Road Economic Belt, the influence of the Maritime Silk Road on Baltic seaports, and the consequences of China-Russia cooperation to the development of the Northern Sea Route. It concludes that China’s BRI is an opportunity for exports, innovation, and investment for companies of the Baltic Sea Region thanks to new transport infrastructure and services, and new opportunities of cooperation with Asia-Pacific countries.

Key words: Baltic Sea Region (BSR), China, foreign direct investment (FDI), business strategy, connectivity.

JEL codes: M16

Chińska inicjatywa Pasa i Szlaku i strategie biznesowe w regionie Morza Bałtyckiego

Streszczenie

Celem artykułu jest analiza wpływu chińskiej inicjatywy Pasa i Szlaku (Belt and Road Initiative) na strategie firm działających w Regionie Morza Bałtyckiego (BSR). W artykule dokonano analizy zachowań firm, na które wpływ mają projekty Pasa i Szlaku łączące BSR z Chinami w kontekście chińskiego Pasa i Szlaku i chińskiej polityki „Go Global”. Skoncentrowano się na pięciu konkretnych wymiarach: znaczeniu chińskiej koncepcji 16+1 dla regionu Morza Bałtyckiego, gwałtownym wzroście eurazjatyckiego mostu lądowego, roli Białorusi jako węzła chińsko-europejskiego wzdłuż pasma gospodarczego Jedwabnego Szlaku, wpływie morskiego Jedwabnego Szlaku na bałtyckie porty morskie oraz konsekwencjach współpracy Chiny-Rosja w zakresie rozwoju Północnej Drogi Morskiej. Autor kończy konkluzją, że chińska inicjatywa Pasa i Szlaku to szansa dla eksportu, innowacji i inwestycji dla przedsiębiorstw z regionu Morza Bałtyckiego dzięki nowej infrastrukturze transportowej i usługom oraz nowym możliwościom współpracy z krajami Azji i Pacyfiku.

 Słowa kluczowe: Region Morza Bałtyckiego (BSR), Chiny, bezpośrednie inwestycje zagraniczne (BIZ), strategia biznesowa, łączność.

Kody JEL: M16

Jan Sulmicki

Akademia Finansów i Biznesu Vistula - Warszawa

Chiny światowym hegemonem w nowym ładzie globalnym

Streszczenie

Celem artykułu jest przedstawienie roli Chin w kształtowaniu nowego ładu globalnego, który często jest nazywany Jedwabnym Ładem Globalnym. Ważnym elementem powstającego ładu globalnego jest tworzona przez Chiny inicjatywa Pasa i Szlaku („One Belt, One Road”).

Rodzajem wykorzystywanej metodologii badawczej jest opisywanie zdarzeń, które występowały w rzeczywistości gospodarczej i wyciąganie z tego wniosków płynących dla przewidywania przyszłości.

Głównym wynikiem badań jest konstatacja, że inicjatywa Pasa i Szlaku, będąca największą geopolityczną strategią XXI wieku, będzie prowadzić do powstania wielobiegunowego świata, który ma zastąpić obecny jednobiegunowy świat z USA w jego centrum. Oprócz Chin wiodącą rolę odegrają w nim dwie integracyjne wspólnoty, w których spoiwem są tradycyjne wartości religijne - muzułmańska oparta na islamie (obejmującej zarówno sunnitów, jak i szyitów) oraz chrześcijańska reprezentowana głównie przez religię katolicką (Watykan), która współdziała z prawosławiem.

Za implikację praktyczną można uznać przydatność wyników badań dla instytucji zajmujących się planowaniem kierunków rozwoju przyszłej polityki zagranicznej i gospodarczej.

Za implikację społeczną można uznać, że wchodzenie Chin na pozycję kraju dominującego będzie zmieniało światową hierarchię wartości, która w Europie będzie oznaczała zmniejszanie znaczenia obecnie dominującej hierarchii typowej dla laickiej cywilizacji europejskiej.

Słowa kluczowe konfucjanizm, chińska inicjatywa Pasa i Szlaku, ład globalny, wielki renesans chińskiej cywilizacji.

Kody JEL: F02

China as a World Hegemon in a New Global Order

Summary

The goal of the paper is to present China’s role in the formation of a new global order, often referred to as the Silk (Road) World Order due to the fact that an important element thereof is the Chinese Belt and Road Initiative (“One Belt, One Road”).

The applied research methodology consisted primarily of a description of economic events which served as the basis for conclusions as to probable future events. The main conclusion reached is that the Belt and Road Initiative, as the largest geopolitical strategy of the 21^st century, will lead to the creation of a multipolar world order which will replace the current USA-centred unipolar one. Apart from China, two global communities are to play an important role in this multipolar world: ones in which integration is based on traditional religious values. One of these is the Muslim community based on Islam (including both Sunnis and Shias), the other is the Christian community, represented primarily by Catholicism (the Vatican) which is cooperating with the Orthodox Church.

The article’s practical implication is the possible use of the results of the analysis by institutions planning the directions of foreign and economic policy.

The article’s social implication stems from the possible changes in the global hierarchy of values due to the increasing dominance of China. In Europe, this may imply a reduction in the importance of the hierarchy characteristic of the currently dominant secular European civilisation.

Key words: Confucianism, Chinese Belt and Road Initiative, global order, great renaissance of the Chinese civilisation.

JEL codes: F02

Paweł Łukasz Polowczyk

Uniwersytet Gdański

Marksizm a konsumpcjonizm w chińskim społeczeństwie XXI wieku

Streszczenie

Artykuł jest szkicem jednego z aspektów odpowiedzi na pytanie, czy współczesne społeczeństwo chińskie oraz Komunistyczna Partia Chin jako jego część są marksistowskie, czy chociażby w minimalistycznym sensie dążą do realizacji idei marksistowskich. Badanym aspektem jest konsumpcjonizm w Chinach początku XXI wieku w jego relacji do etycznej zasady maksymalizacji wolności, implicite obecnej również w marksizmie. Autor argumentuje, że ani społeczeństwo chińskie, ani partia nie są marksistowskie, ponieważ ich ideologia i działania są sprzeczne z marksizmem. Zamiast bowiem dążyć do wyzwolenia klasy pracowniczej i osłabienia burżuazji w walce klas, przez konsumpcjonizm zmierzają do celu przeciwnego.

Słowa kluczowe: konsumpcjonizm, Chiny, etyka krytyczna, marksizm, maoizm, wolność.

Kody JEL: D23, M14, P13

Marxism and Consumerism in the 21^st Century Chinese Society

Summary

The article is an outline of an aspect answer to the question if the contemporary Chinese society and the Communist Party of China are Marxist, at least in the minimalist sense of striving to realise Marxist ideas. The aspect of research is consumerism in China in the 21^st century in relation to the principle of maximising freedom which is implicitly present in Marxism. The author argues that neither Chinese society nor the Communist Party of China are Marxist because its ideology and activities stand in contradiction with Marxism: instead aiming at liberation of the working class and weakening bourgeoisie, by means of consumerism they actually strive to the opposite purpose.

Key words: consumerism, China, critical ethics, Marxism, Maoism, freedom.

JEL codes: D23, M14, P13

Magdalena Rybicka, Wioletta Wieszczycka

Akademia Finansów i Biznesu Vistula - Warszawa

Wpływ transferu technologii na innowacyjność gospodarki chińskiej

Streszczenie

Chińskie władze od kilku lat starają się uniezależnić gospodarkę od ciężkiego przemysłu niskiej jakości i przejść na wzrost napędzany nowoczesnymi technologiami. Zanim jednak do tego doszło, Chiny przez lata korzystały z technologii importowanych. W artykule poruszono dwie kwestie: wpływ korporacji transnarodowych na rozwój technologiczny gospodarki chińskiej oraz reformy systemu instytucji i oddziaływanie na tempo napływu i efektywność technologii transferowanych do Chin.

Słowa kluczowe: gospodarka oparta na technologii, transfer technologii, innowacje.

Kody JEL: E22, O33, O34

The Impact of Technology Transfer on Innovativeness of the Chinese Economy

Summary

Chinese authorities are putting many efforts to make Chinese economy independent of the high labour intensity and low quality products and move to growth driven by high technologies. However, before this happened, China had been using imported technologies for years. The article discusses two topics important for this change to be possible: the influence of international corporations on the technological development of the Chinese economy and the reforms of the institutional system with its impact on technology inflow transferred to China.

Key words: technology driven economy, technology transfer, innovation.

JEL codes: E22, O33, O34

Wojciech Pomykało

Wyższa Szkoła Menedżerska w Warszawie

Na tropie zagadek dotyczących narodzin i rozwoju ustroju współczesnych Chin

Streszczenie

Celem studium przypadku jest przedstawienie odmiennego niż prezentowany w polskiej i światowej literaturze chińskiego modelu ustrojowego. Autor studium konstatuje, że nie jest to odmiana jakiejkolwiek wersji ustroju kapitalistycznego czy ustroju socjalistycznego znanego z historii. Zwraca też uwagę, że ustrój ten w większym stopniu został oparty na pragmatycznym planie niż na zdefiniowanej naukowo wizji. Ma to swoje istotne przyczyny, ale wiąże się też z negatywnymi skutkami. Autor zastanawia się nad swoistego rodzaju historyczną zagadką co do możliwości pojawienia się w prawie niezauważalny dla rządów i ośrodków analityczno-naukowych sposób konkurencyjnej wobec kapitalistycznej formy ustrojowej, odmiennej jednocześnie od radzieckich rozwiązań ustrojowych i wyraźnie zyskującej przewagę nad pozostałymi konkurentami ustrojowymi.

Słowa kluczowe: pragmatyzm, względna harmonia kapitału i pracy, koncepcja ustrojowa.

Kody JEL: O20, P41

On the Trail of Puzzles Concerning the Birth and Development of the System of Contemporary China

Summary

The purpose of the present case study is to present a different model of the Chinese political system than the one which is persistent in Polish and world literature. The author of the study demonstrates that it is neither a variation upon any version of the capitalist system nor a modified version of the socialist system, e.g. the Soviet system or one modelled on it. He also points out that the Chinese system is built in a more pragmatic dimension, rather than on the basis of a vision elaborated by scientists. There are important valid reasons for this, but there are also major drawbacks. The proposed publication is a case study which attempts to partly resolve a historical mystery that requires a separate, more extensive analysis. The question posed in the study is: why is it that a vast proportion of world capital, which has effectively dominated the world at the end of the 20^th and at the beginning of the 21^st century and is guided by immediate, short-term interests, has allowed an effective political competitor to emerge over an entire, vast continent. This rival Chinese system is of incomparably greater significance than anything the Soviet system ever achieved. Big capital, the governments representing it and their think tanks appear to have missed the rise of such a major competitor which is not only difficult to eliminate, but is clearly getting an edge over western capitalism.

Key words: pragmatism, relative harmony between capital and labour, concept of socio-political and economic system.

JEL codes: O20, P41

Longin Pastusiak

Akademia Finansów i Biznesu Vistula - Warszawa

Zmienna polityka prezydenta Donalda Trumpa wobec Chin

Streszczenie

W artykule, na podstawie analizy materiałów zarówno amerykańskich, jak i chińskich, przedstawiono główne cele i treści polityki prezydenta Stanów Zjednoczonych Donalda Trumpa wobec Chińskiej Republiki Ludowej. Stosunki amerykańsko-chińskie w okresie prezydenckiej kampanii wyborczej 2015-2016, jak również po objęciu przez Trumpa prezydentury w styczniu 2017 roku charakteryzują się jednocześnie rywalizacją i współpracą.

Choć sprawy zagraniczne w prezydenckiej kampanii wyborczej 2015-2016 odgrywały marginalną rolę, Trump krytycznie odniósł się do amerykańskich przedsiębiorstw, które przeniosły swoją produkcję do Chin z powodu tańszej siły roboczej. Jako kandydat na prezydenta głosił, że Chińczycy nie fair konkurują na rynku amerykańskim i proponował wprowadzenie ceł zaporowych w wysokości 45% na towary importowane z Chin. Zapowiadał również twarde negocjacje z Chinami dla obrony interesów amerykańskich.

Artykuł ma znaczenie zarówno badawcze, jak i praktyczne - pozwala lepiej zrozumieć interesy Chin w stosunkach z innymi krajami.

Słowa kluczowe: stosunki USA – Chiny, polityka Chin wobec USA, spotkania amerykańsko-chińskie, handel USA-Chiny.

Kody JEL: F50 

Changing Donald Trump’s Policy toward China

Summary

 On the basis of American and Chinese resources, the article presents main goals and contents of policy of the US President Donald Trump toward the Chinese People’s Republic. The American-Chinese relations during Donald Trump presidency are characterised by both rivalry and cooperation.

The article presents the issues in US-China economic and trade competition in the US market. The US government accuses China on governmental subsides of Chinese products placed in the American market. American president Donald Trump promised to defend strongly US interests in negotiations with China. The article has not only scholarly importance, but also has implications for practical US policy toward China.

Key words: US – China relations, Chinese policy towards US, Trump and China, US - China meetings, US - China trade.

JEL codes: F50

Magdalena Kaczkowska-Serafińska

Akademia Finansów i Biznesu Vistula - Warszawa

Zarządzanie zmianą w kontekście pracowników z pokolenia Y

Streszczenie

W artykule omówiono wyniki autorskiego badania dotyczącego oczekiwań pracowników w obszarze funkcjonowania w zmiennym otoczeniu biznesowym w opinii przyszłych pracowników z pokolenia Y, którzy obecnie wkraczają na globalny rynek pracy. Prezentowane wyniki badania ukazują opinie respondentów z Polski, Ukrainy i Grecji oraz trendy zmian w zakresie komunikacji z przyszłymi pracownikami. Wnioski stanowią rekomendacje dla kadry zarządzającej w zakresie zarządzania zmianą w organizacjach, w których pracują pracownicy z pokolenia Y.

Wnioski z przeprowadzonego badania wskazują, że respondenci upatrują w zmianie lepszą perspektywę, pokłady dodatkowej energii do działania oraz zarówno możliwość wykazania się, jak również możliwość wykorzystania swoich silnych stron albo rozwoju swoich słabych stron. Co szósty respondent postrzega zmianę jako intrygującą przyszłość.

Aby skutecznie wprowadzać zmiany w organizacjach, kadra zarządzająca nieustannie musi zmierzać się z minimalizowaniem oporu pracowników. Wydaje się, że obecnie wkraczające młode pokolenie Y na rynek pracy może usprawnić implementowanie zmian.

Słowa kluczowe: pracownicy z pokolenia Y, zarządzanie zmianą.

Kody JEL: J20, J23, J24

Managing the Change in the Context of Employees from Generation Y

Summary

In her article, the author discussed the findings of the author’s research on employees’ expectations in the field of functioning in the variable business environment in the opinion of prospect employees from Generation Y who have currently been entering the global labour market. The presented research findings show the opinions of respondents from Poland, Ukraine and Greece as well as the trends of changes as regards communication with prospect employees. The conclusions are recommendations for the managerial staff in the area of change management within the organisations where the employees from Generation Y work.

The conclusions stemming from the conducted research indicate that the respondents see in the change a better perspective for themselves, layers of additional energy to act and both the opportunity to demonstrate one’s abilities and the possibility to make use of one’s strengths or to change one’s weaknesses into strengths. Every sixth respondent perceives the change as an intriguing future.

In order to effectively introduce changes within organisations the managerial staff must unceasingly cope with minimising employees’ resistance. It seems that the young generation Y, currently entering the labour market, may have improved the change implementation.

Key words: employees from Generation Y, change management.

JEL codes: J20, J23, J24

Małgorzata Smoleń-Bojańczyk                                                                                 

Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa                                      

Delikty korporacyjne w świetle teorii agencji – na podstawie doświadczeń amerykańskich

Streszczenie

Współczesna gospodarka światowa jest niestabilna. Świadczą o tym wybuchające cyklicznie kryzysy. Jednym z kluczowym czynników wpływających na niestabilność i kryzysy jest zmiana struktury własnościowej wielu przedsiębiorstw i towarzyszące temu oddzielenie własności od zarządzania. Procesy te doprowadziły m.in. do różnych konfliktów między akcjonariuszami i właścicielami opisywanymi m.in. przez teorie agencji. Nie ma miesiąca, w którym nie dowiadywalibyśmy się o kolejnym skandalu finansowym wywołanym przez wielkie korporacje. Celem artykułu jest wskazanie na korelacje między nadużyciami korporacyjnymi a teorią agencji. W artykule przeprowadzono analizę istoty teorii agencji, jej problemów, a także ewolucji. W celu zachowania obiektywności w tekście uwzględnione zostały stanowiska współczesnych zwolenników, jak i krytyków teorii agencji. Poruszono problem nadużyć korporacyjnych w Stanach Zjednoczonych w świetle teorii agencji począwszy od Enronu w 2001 roku, przez kryzys finansowy 2008 roku oraz dalsze jego konsekwencje. Przeprowadzona w artykule analiza wykazała, że pomimo wielkiego kryzysu finansowego nie wyciągnięto należytych wniosków w dziedzinie nadzoru korporacyjnego. Nowe regulacje, które narzucały odpowiedzialność menadżerów, nie przyniosły oczekiwanego efektu. Organy regulacyjne i kontrolne nie potrafiły postawić menadżerów odpowiedzialnych za kryzys w stan oskarżenia. Biorąc pod uwagę taki rozwój sytuacji i bezkarność menadżerów należy się spodziewać narastającego problemu agencji na rynkach finansowych.

Słowa kluczowe: teoria agencji, teoria służebności, nadużycia korporacyjne, skandale finansowe.

Kody JEL: A1, A13, G01, G02 

Corporate Torts in the Light of Agency Theory

Summary

The contemporary global economy is unstable, as evidenced by cyclical crises. Almost every month we find out about the next financial scandal caused by large corporations. One of the key factors affecting volatility and crises is the change of the ownership structure of many enterprises and the accompanying separation of ownership and management. These processes led, among others, to various conflicts between shareholders and owners, described by agency theories. The purpose of this article is to show correlations between corporate/financial scandals and the agency theory. In the article, the author analysed the essence of the agency theory, its problems and evolution. To maintain objectivity this text includes the opinions of supporters as well as critics of the agency theory. In the article, there was discussed the problem of corporate frauds in the United States in the light of the agency theory, starting from Enron in 2001, through the financial crisis of 2008 and its further consequences. The analysis presented in the article shows that despite the great financial crisis no proper conclusions were drawn in the area of corporate governance. New regulations that imposed managers’ responsibility did not bring the predicted effect. Regulatory and control bodies were not able to make the managers responsible for the crisis indicted. Taking into account the development of the situation and lack of managers’ responsibility, we should expect a growing agency problem in financial markets.

Key words: agency theory, theory of easement, corporate frauds, financial scandals.

JEL codes: A1, A13, G01, G02

Janusz Mrowiec

Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa

Terroryzm – zmora współczesności

Streszczenie

Terroryzm islamski jest formą walki fanatyków i fundamentalistów islamskich, przypisujących sobie reprezentacyjność świata islamskiego, z cywilizacją zachodnią oraz wszystkimi, którzy skłonni są cywilizację tę akceptować. Jego geneza tkwi w konflikcie cywilizacji muzułmańskiej z zachodnią, a zwłaszcza lękiem przed utratą tożsamości, w sporze na temat wkładu świata arabskiego w sferę cywilizacji zachodniej, w podobieństwach islamu z judaizmem i chrześcijaństwem oraz innej jej roli, którą przypisuje się religii w życiu społeczności i jednostki. Brak argumentów, wizji zwycięstwa ze strony muzułmanów aktywizuje 0,01-0,03% społeczności islamskiej i prowadzi do działań terrorystycznych. Walka w imię źle pojętych ideałów przynosi katastrofalne skutki będące przyczyną tragedii niewinnych ludzi.

Słowa kluczowe: terroryzm, terroryzm islamski, ataki terrorystyczne, islam, świat arabski, fundamentalizm islamski, konflikt cywilizacyjny.

Kody JEL: F5

Terrorism – the Bane of Modernity

Summary

Islamic terrorism is a form of fight between a group of Islamic fundamentalists and fanatics, who claim they represent the Muslim world, and the Western civilisation and all those who are willing to accept this civilisation. The origins of this terrorism can be found in the conflict of the Muslim civilisation with the Western world, especially the fear of losing one’s identity, in the dispute concerning the contribution of the Arab world to the growth of the western civilisation, in the similarities between Islam, Judaism and Christianity, and in different roles of religion in the life of an individual and community. A lack of arguments and no vision of Muslim victory activate 0.01-0.03 of the Islamic community and make people engage in terrorist activities. Fighting in the name of wrongly understood ideas has disastrous effects and results in the tragedy of many innocent people.

Key words: terrorism, Islamic terrorism, terrorist attacks, Islam, Arab world, Islamic fundamentalism, civilisation conflict.

JEL codes: F5

Piotr Kościński

Akademia Finansów i Biznesu Vistula - Warszawa

Zniesienie wiz dla Ukraińców

Streszczenie

Głównym celem artykułu jest przedstawienie procesu znoszenia wiz Unii Europejskiej dla obywateli Ukrainy: sposób wykonania przez Ukrainę wymogów unijnych (VLAP), a także długotrwałe ustalenia wewnątrz UE już po spełnieniu tych wymogów przy deklarowanej chęci zniesienia wiz. Celem kolejnym jest ukazanie pierwszych efektów podjęcia decyzji o rezygnacji z systemu wizowego, a także możliwych zagrożeń.

W badaniach została wykorzystana przede wszystkim metoda decyzyjna oraz analiza systemowa. Głównym wynikiem analizy jest stwierdzenie, że długi proces znoszenia wiz miał powody leżące po części po stronie ukraińskiej (powolne wykonywanie zaleceń UE przez kilka pierwszych lat), a po części ściśle polityczne przyczyny po stronie unijnej (obawy przed napływem imigrantów i aktualna sytuacja w samej Unii, przekładająca się na spowolnienie procesu decyzyjnego). Artykuł ukazuje implikacje praktyczne i społeczne: poprawa wizerunku Unii Europejskiej na Ukrainie i wzrost wyjazdów do UE.

Słowa kluczowe: Ukraina, Unia Europejska, znoszenie wiz.

Kody JEL: Z18

Visa Waver for Ukrainians

Summary

The main aim of the article is to present the process of lifting the visa requirements for the Ukrainian citizens: the way of implementation by Ukraine the EU requirements (VLAP) as well as the long-term arrangements within the EU upon meeting those requirements with the declared willingness to introduce visa waiver. Another purpose is to indicate the initial effects of making the decision to give up the visa system as well as possible threats.

In the studies, there was primarily used the decision-making method and a system analysis. The main result of the analysis is the ascertainment that the long process of lifting visas had the reasons partly being on the Ukrainian side (slow implementation of the EU recommendations over the period of a few initial years) and, partly, strictly politic reasons on the EU side (fears of inflow of immigrants and the present situation in the very Union, translating into slowing down the decision-making process). The article shows the practical and social implications: improvement of the EU image in Ukraine and growth of trips to the European Union countries.

Key words: Ukraine, European Union, visa waver.

JEL codes: Z18

Safarali Javadov

Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

Does FDI Affect Transparency in Post-Communist Countries?

Summary

After twenty-five years of simultaneous political and economic transitions, there have been produced different outcomes in different countries. Some nations advanced well on the road of transition as Poland, while some cases produced disturbing transition outcomes in both economic and political terms, as Russia. Despite the increasing number of studies looking into causes and effects of the institutional change, none has yet explored the link between FDI flows and changes in corruption perception in transition economies. Our study is the first that investigates the impact of the size of FDI flows and its origins on the institutional development in transition and post-transition countries. The empirical results using a dataset on FDI flows among the post-transition countries during 1990-2015 suggest that they may be institutional development effects of FDI flows. The institutional convergence between developed and transition countries is, however, a long process and the preliminary results show that it does not include all the institutions.

Key words: FDI, transition economies, institutional changes.

JEL codes: O1, F21, F23

Czy BIZ wpływają na transparentność w krajach postkomunistycznych?

Streszczenie

Po dwudziestu pięciu latach równoczesnych przemian politycznych i ekonomicznych w różnych krajach pojawiły się różne ich skutki. Niektóre narody poczyniły znaczne postępy na drodze przemian, jak na przykład Polska, podczas gdy w niektórych przypadkach dały o sobie znać niepokojące efekty przemian zarówno z ekonomicznego, jak i politycznego punktu widzenia, czego przykładem może być Rosja. Pomimo rosnącej liczby studiów przyczyn i skutków zmian instytucjonalnych, żadne z nich jak dotąd nie zbadało związku między przepływami BIZ a zmianami w percepcji korupcji w gospodarkach będących w okresie transformacji. Nasze studium jest pierwszym, które bada wpływ wielkości przepływów BIZ i ich pochodzenia na rozwój instytucjonalny w krajach w okresie transformacji i po niej. Wyniki empiryczne z zastosowaniem zbioru danych na temat przepływów BIZ wśród krajów w okresie po transformacji, lat 1990-2015, sugerują, że mogą one stanowić efekty przepływów BIZ dla rozwoju instytucjonalnego. Konwergencja instytucjonalna między krajami rozwiniętymi a krajami będącymi w okresie transformacji jest jednak procesem długotrwałym, zaś wstępne rezultaty pokazują, że nie obejmuje to wszystkich instytucji.

Słowa kluczowe: BIZ, gospodarki będące w okresie transformacji, zmiany instytucjonalne.

Kody JEL: O1, F21, F23

Krzysztof Łopaciński

Piotr Żółtowski

Szkoła Główna Turystyki i Rekreacji w Warszawie

Perspektywy rozwoju turystyki motorowodnej na polskich rzekach

Streszczenie

Omawiany projekt badawczy koncentruje się na wskazaniu stanu rozwoju dróg wodnych w Polsce na potrzeby turystyki motorowodnej oraz wskazaniu obszarów usprawnień, które przyczynić się mogą do zwiększenia zainteresowania turystyką motorowodną. Propozycje usprawnień dotyczą zapewnienia niezbędnej infrastruktury turystycznej, dostosowania funkcjonowania urządzeń wodnych (m.in. śluz) do potrzeb turystyki oraz sprzętu motorowodnego dostosowanego do aktualnych możliwości żeglugowych na polskich drogach wodnych.

Na podstawie przeprowadzonych analiz na polskich śródlądowych drogach wodnych autorzy rekomendują statki płaskodenne o głębokości zanurzenia max. 20 cm. Waga statku powinna być tak dobrana, aby sternik i załoga mogli samodzielnie wypchnąć statek na głębokość umożliwiającą żeglugę. Stosowane silniki statków rekreacyjnych powinny spełniać najwyższe normy poziomu hałasu oraz emisji spalin. W przypadku żeglugi przez obszar parku narodowego lub strefę ciszy statek powinien być napędzany silnikiem elektrycznym.

Biorąc pod uwagę konieczność zmniejszenia ciężaru statku rekomendowane jest wyposażenie statku w silnik hybrydowy.

Słowa kluczowe: drogi wodne, żegluga śródlądowa, turystyka motorowodna.

Kody JEL: L83

Perspectives of the Development of Motorboat Tourism on Polish Rivers

Summary

The research project focuses on the indication of the state of development of waterways in Poland for the needs of motorboat tourism and on the indication of the areas of improvements that may contribute to the increased interest in motorboat tourism. The proposals for improvement concern the provision of the necessary tourist infrastructure, adjusting the functioning of water facilities (including locks) to the needs of tourism and motorboat equipment adapted to the current navigation possibilities on Polish waterways.

Based on the analyses carried out on Polish inland waterways, the authors recommend flat-bottomed ships with immersion depth of max. 20 cm. The weight of the ship should be selected so that the helmsman and crew can push the ship out to the depth allowing navigation. The recreational craft engines used should meet the highest standards of noise and exhaust emissions. In the case of navigation through the national park area or the silence zone, the ship should be powered by an electric motor.

Considering the need to reduce the weight of the ship, it is recommended to equip the ship with a hybrid engine.

Key words: inland waterways, inland navigation, motorboat tourism.

JEL codes: L83

Bożena Radkowska

Szkoła Główna Turystyki i Rekreacji w Warszawie

The Market in Guarantee, Bank Guarantee, Insurance Guarantee, and Insurance Contracts for Travel Agencies

Summary

The article discusses the situation in the Polish market in guarantee, bank guarantee and insurance contracts for travel agencies in 2005-2015, Poland’s legal framework, for which was created by way of the Act on Travel Services of August 1997, as amended, laying down the conditions for the provision by traders of travel services in the territory of Poland and abroad, where contracts with customers for the provision of such services are concluded in Poland. The Act imposes on travel agencies, both on tourism organisers and intermediaries, an obligation to provide security.

In 2005-2015, the number of operators taking out compulsory security increased from 1,300 to more than 3,800. In 2014, the total value of guarantee amounts of the twenty largest travel agencies was PLN 740.9 million. The guarantee amounts varied widely between travel agencies. The highest guarantee amount was PLN 200.5 million.

In general, the value of guarantee contracts and insurance contracts is sufficient. In 2012, for three travel agencies insurance guarantee funds proved insufficient to cover the cost of repatriation of tourists, therefore the marshals of voivodships covered the missing amounts from the local government (voivodship) budgets – a total of PLN 450,600.

Key words: insurance for travel agencies, bank guarantees, travel insurance.

JEL codes: L83

Rynek gwarancji, gwarancji bankowych, gwarancji ubezpieczeniowych i umów ubezpieczeniowych dla biur podróży

Streszczenie

Artykuł omawia sytuację na polskim rynku gwarancji, gwarancji bankowych, gwarancji ubezpieczeniowych i umów ubezpieczeniowych dla biur podróży w latach 2005-2015, polskie ramy prawne, dla którego zostały stworzone w drodze Ustawy o usługach turystycznych z sierpnia 1997 r. wraz z późniejszymi zmianami, tworząc warunki do świadczenia przez przedsiębiorców usług turystycznych na obszarze Polski i za granicą, gdy umowy z klientami o świadczenie takich usług zostały zawarte w Polsce. Ustawa nakłada na biura podróży, zarówno na organizatorów turystyki, jak i pośredników, obowiązek zapewniania bezpieczeństwa.

W latach 2005-2015 liczba operatorów zawierających obowiązkowe ubezpieczenia zwiększyła się z 1.300 do ponad 3.800. W roku 2014 ogólna wartość kwot gwarancyjnych dwudziestu największych biur podróży wyniosła 740,9 mln złotych. Kwoty gwarancji znacznie się różniły między biurami podróży. Najwyższa kwota gwarancji wyniosła 200,5 mln PLN.

Generalnie wartość umów gwarancyjnych i umów ubezpieczeniowych jest niedostateczna. W roku 2012 w przypadku trzech biur podróży fundusze gwarancji ubezpieczeniowych okazały się niewystarczające, by pokryć koszty powrotu do kraju turystów, wobec czego marszałkowie województw pokryli brakujące kwoty z budżetów samorządów lokalnych na kwotę ogółem w wysokości 450.600 PLN.

Słowa kluczowe: ubezpieczenia biur podróży, gwarancje bankowe, ubezpieczenie podróży.

Kody JEL: L83

Nr 3(57)2018

Magdalena Kaczkowska-Serafińska

Akademia Finansów i Biznesu Vistula - Warszawa

Skuteczne sposoby komunikacji z pracownikami z pokolenia Y w procesie selekcji i rekrutacji

Streszczenie

W artykule przedstawiono i omówiono wyniki autorskiego badania dotyczącego oczekiwań pracowników względem procesu rekrutacji i funkcjonowania w zmiennym otoczeniu biznesowym w opinii przyszłych pracowników z pokolenia Y, którzy obecnie wkraczają na globalny rynek pracy. Prezentowane wyniki badania ukazują opinie respondentów z Polski, Ukrainy i Grecji oraz trendy zmian w zakresie komunikacji z przyszłymi pracownikami. Wnioski stanowią rekomendacje dla działów HR dotyczące dokonania koniecznych zmian w komunikacji z potencjalnymi kandydatami w procesie rekrutacji i selekcji.

Wnioski z przeprowadzonego badania wskazują m.in. na potrzebę modyfikacji ogłoszeń. Aby przyciągnąć uwagę potencjalnych kandydatów, powinny, oprócz możliwości rozwoju zawodowego, podania szacunkowego wynagrodzenia, zawierać również informacje o stabilności warunków zatrudniania, możliwości elastycznych godzin pracy i zakresu pakietu świadczeń dodatkowych. Ponadto, analiza danych wskazała również na potrzebę wdrożenia w funkcjonujących w firmach procesach rekrutacyjnych sprawnych systemów komunikacji z kandydatami, gdyż 3 na 4 kandydatów oczekuje kontaktu ze strony pracodawcy już na drugi dzień zarówno po wysłaniu dokumentów aplikacyjnych, jak również po przeprowadzonej rozmowie kwalifikacyjnej.

Aby pozytywnie wpływać na satysfakcję z pracy, zaangażowanie i jednocześnie minimalizować zjawisko nadmiernej fluktuacji pracowników z pokolenia Y, należy w pierwszej kolejności rozpoznać i przeanalizować ich potrzeby oraz wyciągnąć wnioski, co zostało dokonane w artykule, i w obszarze komunikacji będącej elementem procesu rekrutacji i selekcji w działach HR wdrożyć odpowiednie zalecenia.

Słowa kluczowe: pracownicy z pokolenia Y, proces selekcji i rekrutacji, proces komunikacji, rekomendacje dla działów HR.

Kody JEL: J20, J23, J24

Effective Ways of Communication with Employees from Generation Y in the Process of Selection and Recruitment

Summary

In her article, the author presented and discussed finding of her author research concerning the employees’ expectations from the process of recruitment and functioning in the variable business environment in the opinion of future employees from Generation Y who has currently been entering the global labour market. The presented research findings show the opinions of respondents from Poland, Ukraine and Greece as well as the trends of changes as regards communication with future employees. The conclusions are the recommendations for HR departments concerning the implementation of necessary changes in communication with candidates in the process of recruitment and selection.

The conclusions issuing from the carried out research indicate, inter alia, the need to modify announcements. To attract attention of potential candidates, they should, apart from the opportunities of professional development and quotation of approximate remuneration, include also the information on stability of the terms of employment, possibilities of flexible work hours, and the scope of package of fringe benefits. Moreover, the data analysis indicated also the need to implement, in the operating in firms recruitment processes, of efficient systems of communication with candidates, as 3 of 4 candidates expect a contact on the employer’s side already on the second day both upon submission of the application documents and after the conducted job interview.

In order to positively affect job satisfaction, commitment and, at the same time, to minimise the phenomenon of an excessive fluctuation of employees from Generation Y, one should, in the first instance, recognise and analyse their needs as well as draw conclusions (what is done in the article) and in the area of communication being an element of the process of recruitment and selection in HR departments and implement relevant recommendations.

Key words: employees from Generation Y, process of selection and recruitment, communication process, recommendations for HR departments.

JEL codes: J20, J23, J24

Jan Fazlagić

Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

 „Uwaga” jako element kapitału intelektualnego przedsiębiorstwa

Streszczenie

Pojęcie gospodarki uwagi (attention economy) odnosi się do zarządzania informacją w takim sensie, że traktuje zasoby uwagi (w ujęciu poznawczym) jako rzadki zasób i wykorzystuje teorie i koncepcje ekonomiczne w celu rozwiązywania różnych problemów z zakresu zarządzania informacją. Uwaga jest definiowana jako umysłowe zaangażowanie odnoszące się do obiektu informacyjnego. Obiekty takie pojawiają się w zakresie naszej percepcji, zwracamy na nie uwagę i decydujemy, czy mamy na ich podstawie podejmować działanie.

W tym opracowaniu uwaga jest traktowana jako autonomiczny komponent kapitału relacyjnego, który z kolei jest elementem kapitału intelektualnego organizacji. W artykule opisano implikacje wynikające z przyjęcia takiego założenia dla teorii kapitału intelektualnego i zarządzania organizacjami.

Słowa kluczowe: kapitał intelektualny, aktywa niematerialne, uwaga.

Kody JEL: A12, D83, D22, D2

Attention as an Element of Intellectual Capital of an Enterprise

Summary

Attention economy relates to the information management that treats human attention as a scarce resource and applies economic theories and frameworks to solve various information management problems. Attention is defined as a mental engagement on a particular item of information. Items come into our awareness, we attend to a particular item, and then we decide whether to act. In this article, attention is described as an autonomous component of relationship capital which is a part of intellectual capital. The theoretical and managerial implications for exposing attention as an element of IC are described.

Key words: intellectual capital, intangible assets, attention.

JEL codes: A12, D83, D22, D24

Michał Broniszewski 

Uniwersytet Wrocławski

Matryca instytucjonalna Unii Europejskiej w procesie integracji europejskiej

Streszczenie  

Badania opisane w artykule stanowią ocenę istoty zjawisk wpływających na zmianę dotychczasowej koncepcji procesu integracji europejskiej, a zwłaszcza rozpoczętej fazy Brexitu Wielkiej Brytanii po 2016 roku oraz rosnącej roli państw regionu EŚ w kształtowaniu nowej koncepcji integracji europejskiej. Efektem badań będzie stworzenie koncepcji modelu nowej koncepcji integracji europejskiej, z uwzględnieniem budowania znaczenia i roli państw regionu EŚ w strukturach instytucjonalnej UE. Celem badań jest zrozumienie potrzeby stworzenia nowej koncepcji integracji europejskiej. W warstwie teoretycznej dokonano analizy znaczenia pozycji państw EŚ w rozwoju nowej koncepcji integracji europejskiej w odniesieniu do pozostałych regionów państw Unii Europejskiej. W warstwie empirycznej wykorzystano metodę analizy opisowej, w celu określenia koncepcji modelu matrycy instytucjonalnej UE tak, by móc określić zjawiska wpływające na zmianę koncepcji procesu integracji europejskiej. Wyniki badań umożliwią weryfikację potrzeb budowania nowej koncepcji projektu europejskiego na gruncie nowej sytuacji wyjścia Wielkiej Brytanii ze struktur europejskich. Praktyczne zastosowanie badań koncepcyjnych pozwala stworzyć matrycę instytucjonalną UE w celu ustalenia, czy proces integracji europejskiej stanowi zjawisko zmian roli i znaczenia regionu państw EŚ.

Słowa kluczowe: matryca instytucjonalna UE, Brexit, region państw Europy Środkowej, koncepcja integracji europejskiej, podejście zintegrowane.

Kody JEL: F15

Institutional Matrix of the European Union in the Process of European Integration

Summary      

The research described in the article is an assessment of the essence of the phenomena affecting the change of the hitherto concept of the process of European integration and, in particular, the initiated phase of Brexit, the exit of Great Britain from the EU, after 2016, as well as the growing role of the states of the Central European region in the formation of a new concept of European integration. An effect of the research will be creation of a concept of a model of a new concept of European integration, taking into account building of the importance and role of the CE region’s states in the structures of the institutional EU. The aim of the research is to understand the need to create a new concept of European integration. In the theoretical layer, the author carried out an analysis of the importance of the position of the CE states in the development of the new concept of European integration vis-à-vis other regions of the EU member states. In the empirical layer, he used the method of descriptive analysis in order to determine the concept of the model of EU institutional matrix in such a way that it could be possible to determine the phenomena influencing the change of the concept of the process of European integration. The research findings will enable verification of the needs to build the new concept of the European project on the grounds of a new situation of the exit of Great Britain from the European structures. The practical application of conceptual research allows for setting up an institutional matrix of the EU for the purpose of determination whether the process of European integration is a phenomenon of the change of the role and importance of the region of CE states.

Key words: EU institutional matrix, Brexit, region of the Central European states, concept of European integration, integrated approach.

JEL codes: F15

Kamila Urbańska, Halina Węgrzyn, Roman Fulneczek

Wyższa Szkoła Handlowa - Wrocław

Czynniki niematerialne jako determinanty wartości małych i średnich przedsiębiorstw

Streszczenie

Celem artykułu jest identyfikacja czynników niematerialnych wpływających na kształtowanie wartości małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP). Nośniki te opisane zostały przez autorów na podstawie badań literatury, analizy przypadków oraz wieloletniego doświadczenia w zakresie zarządzania małymi i średnimi przedsiębiorstwami różnej branży. Obecnie można zaobserwować proces, w którym nie tylko literatura przedmiotu, ale także przedsiębiorcy coraz większe znaczenie przypisują aktywom niematerialnym jako kluczowym w budowaniu strategii organizacji, osiąganiu przewagi konkurencyjnej czy kształtowaniu wartości przedsiębiorstwa. Dlatego też świadomość tych czynników jest istotna z punktu widzenia zarządzania finansami małych i średnich przedsiębiorstw.

Słowa kluczowe: wartość przedsiębiorstwa, czynniki kreowania wartości firmy, zarządzanie wartością przedsiębiorstwa.

Kody JEL: L26

Intangible Factors as Determinants of Small and Medium-Sized Enterprises’ Goodwill

Summary

The aim of the article is to identify the intangible factors affecting the formation of goodwill of small and medium-sized enterprises (SMEs). These vehicles are described by the authors on the grounds of literature studies, case study and long-term experience in the field of managing small and medium-sized enterprises of various branches. At present, one may observe the process where not only the subject literature but also entrepreneurs an ever growing importance attach to intangible assets as the key ones in building the organisation’s strategy, achieving competitive advantage or formation of enterprise’s goodwill. Therefore also awareness of these factors is important from the point of view of managing finance of small and medium-sized enterprises.

Key words: enterprise’s goodwill, factors of creating firm’s goodwill, enterprise’s goodwill management.

JEL codes: L26

Anna Antczak

Akademia Finansów i Biznesu Vistula - Warszawa

International Student Experience in Studying in Poland

Summary

The article aims at presenting the research results concerning specific requirements and preferences of international students studying in Poland. It starts with a short theoretical overview of the cultural aspect in marketing, which is important with respect to successful selling the offer to international students also regarding their individual (related to each culture) preferences. It further presents the research results paying also some attention to the issue of specific needs of international students related to personal agents’ competences.

Key words: cultural differences, students, preferences, personal selling.

JEL codes: I2

Doświadczenia studentów zagranicznych ze studiów w Polsce

Streszczenie

Artykuł ma na celu zaprezentowanie wyników badań dotyczących konkretnych wymagań i preferencji studentów zagranicznych studiujących w Polsce. Zaczyna się on od krótkiego teoretycznego przeglądu aspektu kulturowego w marketingu, co jest ważne z punktu widzenia udanej sprzedaży oferty dla studentów zza granicy również jeżeli chodzi o ich indywidualne (odnoszące się do każdej kultury) preferencji. W dalszej części przedstawia wyniki badań, zwracając również pewną uwagę na zagadnienie konkretnych potrzeb zagranicznych studentów w odniesieniu do kompetencji agentów osobistych.

Słowa kluczowe: różnice kulturowe, studenci, preferencje, sprzedaż osobista.

Kody JEL: I2

Janusz Mrowiec

Akademia Finansów i Biznesu Vistula - Warszawa

Islam - religia czy ideologia?

Streszczenie

Zrozumienie aktualnej sytuacji na Bliskim Wschodzie, wzajemnych relacji świata muzułmańskiego, a zwłaszcza arabskiego z cywilizacją zachodnią, problemów terroryzmu, wymaga poszerzenia wiedzy z historii judaizmu, chrześcijaństwa i islamu. Konieczna jest znajomość wartości, które niosą te religie oraz ich wpływu na procesy społeczne zachodzące w krajach arabskich i na Zachodzie, jak również zrozumienie relacji zachodzących między cywilizacją islamską a zachodnią.

Artykuł składa się z trzech części. W pierwszej podjęto próbę zaprezentowania warunków społeczno-politycznych, w których powstał islam. W drugiej przedstawiono wkład islamu w rozwój cywilizacyjny, podobieństwa i różnice judaizmu, chrześcijaństwa i islamu. W trzeciej przeanalizowano konflikt cywilizacji zachodniej i umiarkowanego islamu z fundamentalistycznymi trendami islamu. Artykuł kończą rozważania na temat metod zniwelowania konfliktu cywilizacji muzułmańskiej z zachodnią.

Słowa kluczowe: świat arabski, terroryzm, islam, judaizm, chrześcijaństwo, cywilizacja islamska i zachodnia.

Kody JEL: Z12

Islam – a Religion or Ideology?

Summary

Understanding the situation in the Middle East, interrelations between the Muslim world, and particularly Arab one, and the Western civilization, problems with terrorism, requires an extension of the knowledge of the history of Judaism, Christianity and Islam. Necessary is the knowledge of the values entailed by these religions and their impact on the social processes taking place in the Arabic countries and in the West as well as the understanding of the relations occurring between the Islamic and Western civilization.

The article consists of three parts. In the first, the author attempted to present the socio-political conditions in which Islam had emerged. In the second, he presented the Islam’s contribution to the civilizational development, similarities and differences between Judaism, Christianity and Islam. In the third part, the author analysed the conflict of the Western civilization and the one of moderate Islam with the fundamentalist trends in Islam. The article concludes with considerations on the methods of eliminating the conflict between the Islamic civilization and the Western one.

Key words: Arab world, terrorism, Islam, Judaism, Christianity, Islamic and Western civilization.

JEL codes: Z12

Yusuf Erkaya
International Burch University Sarajevo

How Do Turkish Adolescents React to Sexual Appeals in Advertising? A Field Experiment

Summary

This paper attempts to gain a deeper understanding of sexual appeals in advertisings and their impact on Turkish adolescents’ attitudes towards ads. This is a quantitative research and in this study an online survey was carried out with 211 Turkish adolescents. The results show that Turkish adolescents’ gender and education level do not have a significant impact on their attitudes towards the ads; however, their age does. The findings suggest that decision makers should pay additional attention to identify their customers and train their staff members accordingly. The paper also provides some suggestions to advertisers and marketing managers who target the Turkish adolescents.

Key words: sexual appeals, advertising, Turkish adolescent, attitude towards ads.

JEL codes: M37

Jak tureccy nastolatkowie reagują na odwołania do seksualności w reklamie? Doświadczenie polowe

Streszczenie

Artykuł stanowi próbę głębszego zrozumienia odwołań do seksualności w reklamach i ich wpływu na postawy tureckich nastolatków wobec reklam. Jest to badanie ilościowe, w którym przeprowadzono wywiady online z 211 tureckimi nastolatkami. Wyniki pokazują, że płeć i poziom wykształcenia tureckich nastolatków nie mają istotnego wpływu na ich postawy względem reklam, natomiast wiek – owszem. Wyniki sugerują, że decydenci powinni zwrócić większą uwagę w celu identyfikowania swych klientów oraz odpowiednio szkolić swój personel. Opracowanie zawiera również pewne sugestie dla reklamodawców i menedżerów od marketingu, którzy kierują swą ofertę do tureckich nastolatków.

Słowa kluczowe: odwołania do seksualności, reklama, turecki nastolatek, postawa wobec reklam.

Kody JEL: M37

Davut Han Aslan

Hasan Eren

Akademia Finansów i Biznesu Vistula - Warszawa

Economic Relations of Turkey with Balkans: Greece, Bulgaria, Serbia, and Romania

Summary

This paper discusses contemporary economic relations of Turkey with the selected countries of the Balkan region. An overview of Turkey’s economic relations with Greece, Bulgaria, Serbia, and Romania is provided and trade volumes between the selected countries and Turkey are discussed in order to provide a background for the assessment of Turkey’s economic relations with this region and forecast of future developments in this respect, which are presented in a further part of the article.

Key words: Turkey, Balkans, Greece, Bulgaria, Romania, Serbia, economic relations, trade.

JEL codes: F5

Stosunki gospodarcze Turcji z krajami Półwyspu Bałkańskiego: Grecją, Bułgarią, Serbią i Rumunią

Streszczenie

W artykule omówiono współczesne stosunki gospodarcze Turcji z wybranymi krajami regionu bałkańskiego. Przedstawiono przegląd stosunków ekonomicznych Turcji z Grecją, Bułgarią, Serbią i Rumunią oraz omówiono wolumeny wymiany handlowej między wybranymi krajami a Turcją celem przedstawienia tła dla oceny stosunków gospodarczych Turcji z tym regionem i opracowania prognozy rozwoju sytuacji w przyszłości pod tym względem, które zostały przedstawione w dalszej części artykułu.

Słowa kluczowe: Turcja, Bałkany, Grecja, Bułgaria, Rumunia, Serbia, stosunki gospodarcze, handel.

Kody JEL: F5

Małgorzata Gałązka

Akademia Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie

Wpływ zagrożenia terrorystycznego na ruch turystyczny w Turcji

Streszczenie

Celem opracowania jest analiza przyjazdowego ruchu turystycznego do Turcji w ostatnich latach oraz uzależnienie jego wielkości od niestabilnej sytuacji polityczno-gospodarczej kraju, a także od występujących ataków terrorystycznych. W opracowaniu przyjęto założenie, że decyzje młodych Polaków o wyjeździe do Turcji uzależnione są od częstości występowania konfliktów społeczno-politycznych i przejawów terroryzmu w tym kraju. Badania przeprowadzono za pomocą sondażu diagnostycznego wykorzystując ankietę.

 Analiza danych pokazuje, że po kryzysowym spadku ruchu turystycznego w 2016 roku sytuacja powoli wraca do normy. Turcję odwiedziło już o 27% turystów zagranicznych więcej. Wyniki przeprowadzonych badań ankietowych wskazują natomiast, że młodzi ludzie, mimo że odważni, spontaniczni i lubiący poczuć adrenalinę, podczas wyboru miejsca wypoczynku zwracają dużą uwagę na ryzyko zagrożenia terrorystycznego. Badani postrzegają Turcję jako kraj bardzo atrakcyjny turystycznie, o którego atrakcyjności decydują przede wszystkim sprzyjający wypoczynkowi klimat oraz odpowiednie walory turystyczne. Co ważne, podczas pobytu w Turcji respondenci czuli się bezpiecznie, między innymi ze względu na wzmożone i widoczne patrole odpowiednich służb, jednak duża grupa respondentów zrezygnowałaby z ponownego wyjazdu do tego kraju w czasie niepewnej i niestabilnej sytuacji politycznej, nawet kosztem bardzo atrakcyjnej cenowo oferty.

Słowa kluczowe: Turcja, ruch turystyczny, zagrożenie terrorystyczne.

Kody JEL: Z32

Impact of Terrorism Threat on Tourist Attendance in Turkey

Summary

The aim of the paper is to analyse the incoming tourist traffic to Turkey in recent years as well as dependence of its volume on the unstable political and economic situation of the country and on the occurring terrorist attacks. In her paper, the author assumed that young Poles’ decisions on a trip to Turkey depend on the frequency of occurrence of socio-political conflicts and symptoms of terrorism in this country. The research was carried out by the method of a sample diagnostic survey with the use of a questionnaire.

The data analysis shows that after the crisis decline in tourism in 2016, the situation slowly returns to normal. Turkey has been visited already by 27% of foreign tourists more. On the other hand, the survey findings indicate that young people, despite they are daring, spontaneous and liking feeling adrenaline, while choosing the place for rest, pay a great deal of attention to the risk of terrorist threat. The respondents perceive Turkey as a country very attractive in tourism terms whose attractiveness is decided mainly by the climate conducive to rest and adequate tourist values. More importantly, during their stay in Turkey, the respondents felt secure, inter alia, owing to the more intense and apparent patrols of relevant services; however, a large group of respondents would have resigned from a repeated trip to this country at the time of uncertain and unstable political situation, even at the expense of a very attractive in price offer.

Key words: Turkey, tourist attendance, terrorism threat.

JEL codes: Z32

Dinh Tran Ngoc Huy

International University of Japan

The Risk Level of Viet Nam Listed Hotel, Tourism and Entertainment Industry Firms after the Global Crisis 2009-2011

This article gives some quantitative results based on evaluating the market risk of the listed firms in the Viet Nam tourism industry (also including tourism, hotel and entertainment groups), especially after the financial crisis 2009-2011.

First, by using quantitative and analytical methods to estimate asset and equity beta of total 22 listed companies in Viet Nam tourism industry with a proper traditional model, we found out that the beta values, in general, for many institutions are acceptable.

Second, we recognised that the risk level, measured by equity and asset beta mean, decreases when using leverage (asset beta mean value of 0.403 decreasing from equity beta mean of 0.588).

Third, by changing leverage in 3 scenarios, we recognised the dispersion of the risk level, measured by equity beta var of 0.892, in the entertainment industry is the highest, compared to the rest 2 industries.

Finally, this paper provides some outcomes that could provide companies and the government more evidence in establishing their policies in governance.

 Poziom ryzyka notowanych na giełdzie wietnamskich podmiotów z branży hotelarskiej, turystycznej i przemysłu rozrywkowego po globalnym kryzysie lat 2009-2011

Artykuł przedstawia niektóre wyniki badań ilościowych oparte na ocenie ryzyka rynkowego notowanych na giełdzie firm w przemyśle turystycznym Wietnamu (włączając również grupy z branży turystycznej, hotelarskiej i rozrywkowej), szczególnie po kryzysie finansowym lat 2009-2011.

Po pierwsze, używając metod ilościowych i analitycznych do oszacowania współczynnika beta aktywów i kapitału własnego ogółu 22 notowanych na giełdzie spółek wietnamskiego przemysłu turystycznego wraz z właściwym modelem tradycyjnym, ustaliliśmy, że wartości współczynnika beta generalnie dla wielu instytucji są do przyjęcia.

Po drugie, uznaliśmy, że poziom ryzyka, mierzony średnią współczynnika beta kapitału własnego i aktywów, obniża się wraz z zastosowaniem dźwigni finansowej (wartość średniej współczynnika beta w wysokości 0,403 zmniejsza się w porównaniu ze średnią współczynnika beta kapitału własnego w wysokości 0,588).

Po trzecie, poprzez zmianę dźwigni finansowej w 3 scenariuszach, uznaliśmy, że dyspersja poziomu ryzyka, mierzona współczynnikiem beta zmienności kapitału własnego w wysokości 0,892, jest najwyższa w branży rozrywkowej w porównaniu z pozostałymi dwiema branżami.

Na koniec, artykuł przedstawia pewne wyniki, które mogą dać firmom i rządowi więcej argumentów na kształtowanie ich polityk w sferze zarządzania.

Iwona Dolińska

Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa

The Analysis of the New Opportunities and the Resulting Challenges of IEEE 802.11ax Wireless Network Standard

Summary

The evolution of Wi-Fi was focused primarily on achieving successively higher theoretical speeds in the past. However, in the real world, with lots of users with diverse needs, a network needs to be designed to deliver all users an efficient communication. IEEE 802.11ax standard is an upcoming wireless network standard, which is still at the design stage. It defines new features and possibilities in Wi-Fi transmission. The article presents the description in details PHY layer and the MAC layer of this amendment. Then an analysis of challenges is carried out, which is mainly focused on the hardware design and testing.

Key words: IEEE 802.11ax, High-Efficiency Wireless, MU-MIMO, OFDMA.

JEL codes: L86

Analiza nowych możliwości i wynikających stąd wyzwań dla standardu technologii sieci bezprzewodowej IEEE 802.11ax

Streszczenie

W przeszłości ewolucja Wi-Fi koncentrowała się przede wszystkim na osiąganiu sukcesywnie wyższych teoretycznych prędkości. Natomiast w świecie realnym, przy mnóstwie użytkowników i odmiennych potrzebach, sieć musi być zaprojektowana tak, by zapewniała wszystkim użytkownikom skuteczną komunikację. Standard IEEE 802.11ax jest standardem przyszłej sieci bezprzewodowej, która nadal pozostaje w stadium projektu. Określa on nowe cechy i możliwości w transmisji Wi-Fi. Artykuł przedstawia szczegółowy opis warstwy PHY i warstwy MAC tej modyfikacji. Następnie przeprowadzono analizę wyzwań, skoncentrowaną głównie na projekcie sprzętu komputerowego i testowaniu.

Słowa kluczowe: technologia IEEE 802.11ax, wysokowydajna technologia bezprzewodowa (High-Efficiency Wireless), MU-MIMO, OFDMA.

Kody JEL: L86

 Edyta Gajos

Konrad Prandecki

Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – PIB – Warszawa

Efektywność emisyjna sektorów w polskiej gospodarce

Streszczenie

Ograniczenie emisji gazów cieplarnianych jest problemem globalnym, a badania w tym zakresie stają się kluczowymi. W szczególności dotyczy to rozwiązań mogących wspomóc zastosowanie teorii w praktyce. W opracowaniu przedstawiono autorskie wskaźniki, mogące wspomóc proces decyzyjny w zakresie wyboru sektorów, w których wymagane jest podjęcie działań zmierzających do redukcji emisji gazów cieplarnianych. Autorzy przeprowadzili także analizę efektywności emisyjnej sektorów w Polsce wskazując sektory najmniej i najbardziej efektywne w tym zakresie.

W badaniu wykorzystano dane dotyczące emisji publikowane przez Eurostat, ceny prawa do emisji dwutlenku węgla z rynku EU ETS na giełdzie w Lipsku oraz dane na temat sektorów gospodarki publikowane przez GUS. Uzyskane wyniki wskazują na zasadność zaproponowanego podejścia. Zastosowanie wielokryterialnego podejścia opartego na efektywności emisyjnej pozwala na uzyskanie szerszego obrazu zmian zachodzących w poszczególnych sektorach gospodarki.

Słowa kluczowe: zmiany klimatyczne, emisja gazów cieplarnianych, sektory gospodarki, efektywność emisyjna, Polska.

Kody JEL: E01, H23, Q51

Emission Effectiveness of Sectors in the Polish Economy

Summary

Reduction of emission of greenhouse gases is the global problem and research in this area becomes the key one. In particular, this concerns the solutions that could have supported the use of theory in practice. In their article, the authors presented their own indices that may support the decision-making process as regards the choice of the sectors in which there is the requirement to take the measures aimed at reduction of greenhouse gases. The authors also carried out an analysis of emission effectiveness of the sectors in Poland indicating the least and the most effective in this respect.

In their research, the authors used the data on emission published by Eurostat, the prices for CO2 emission allowances from the EU ETS market on the Leipzig stock as well as the data on the economy’s sectors published by the CSO. The obtained results indicate the legitimacy of the proposed approach. The application of the multi-criterial approach based on emission effectiveness allows obtaining a broader picture of the changes occurring in individual sectors of the economy.

Key words: climate changes, greenhouse gases emission, economy’s sectors, emission effectiveness, Poland.

JEL codes: E01, H23, Q51

Krzysztof Łopaciński

Szkoła Główna Turystyki i Rekreacji w Warszawie

Conditions of Tourism Development in Large Cities in Poland

Summary

For years, the Institute of Tourism at the Warsaw School of Tourism and Hospitality Management has gathered data describing the tourism sector and the industries supporting or determining the development of tourism in Poland’s largest cities. The surveys discussed took account of tourism development in Gdansk, Cracow, Lodz, Poznan, Szczecin, Warsaw, and Wroclaw between 2001 and 2015. In 2001-2015, the number of bed places in the cities in question increased by 51.9%, whereas their share in the total number of bed places in Poland went up from 9.8% to 16.3%.

Between 2001 and 2012, the Institute of Tourism in Warsaw systematically estimated inbound traffic in the selected seven cities in Poland. During the eleven years covered, the developments observed in particular cities varied widely. The number of foreign tourists more than tripled in the cities of western Poland (Wroclaw and Szczecin). The growth in the number of visitors to the two cities mostly resulted from greater interest on the part of German residents and markedly improved accommodation establishments. Ranked 3^rd and 4^th, Gdansk and Cracow experienced a more than twofold increase in the number of foreign tourists. The reasons included both greater interest in the two cities and improved transport connections (in particular air transport connections).

A very abrupt fall in the number of foreign tourists in Warsaw stemmed from increased interest in visiting other cities, but primarily from a decline in the number of visitors from Belarus, Russia and Ukraine related to the introduction of visas.

Key words: tourist traffic, urban tourism, conditions of tourism development.

JEL codes: Z31

Warunki rozwoju turystyki w dużych miastach w Polsce

Streszczenie

Od lat Instytut Turystyki w Szkole Głównej Turystyki i Rekreacji w Warszawie gromadzi dane opisujące sektor turystyki i branże wspierające lub determinujące rozwój turystyki w największych miastach Polski. Omawiane badania wzięły pod uwagę rozwój turystyki w Gdańsk, Krakowie, Łodzi, Poznaniu, Szczecinie, Warszawie i Wrocławiu między rokiem 2001 a 2015. W latach 2001-2015 liczba miejsc noclegowych w analizowanych miastach zwiększyła się o 51,9%, podczas gdy ich udział w ogólnej liczbie miejsc noclegowych w Polsce wrósł od 9,8% do 16,3%.

Między rokiem 2001 a 2012 Instytut Turystyki w Warszawie systematycznie szacował turystykę przyjazdową w wybranych siedmiu miastach w Polsce. Przez jedenaście lat objętych badaniami zmiany obserwowane w poszczególnych miastach bardzo się różniły. Liczba turystów zagranicznych zwiększyła się ponad trzykrotnie w miastach Polski zachodniej (Wrocław i Szczecin). Wzrost liczby przyjezdnych do tych dwóch miast przeważnie wynikał z większego zainteresowania ze strony mieszkańców Niemiec i z wyraźnie poprawionej sytuacji w obiektach noclegowych. Plasujące się na trzecim i czwartym miejscu Gdańsk i Kraków odnotowały ponad dwukrotne zwiększenie liczby turystów zza granicy. Przyczyny obejmowały zarówno większe zainteresowanie tymi dwoma miastami, jak i usprawnione połączenia komunikacyjne (w szczególności połączenia lotnicze).

Nagły spadek liczby turystów zagranicznych w Warszawie wynikał ze zwiększonego zainteresowania przyjazdem do innych miast, ale przede wszystkim ze zmniejszenia się liczby przyjezdnych z Białorusi, Rosji i Ukrainy w związku z wprowadzeniem wiz.

Słowa kluczowe: ruch turystyczny, turystyka miejska, warunki rozwoju turystyki.

Kody JEL: Z31

Artur Głuchowski, Ewa Ołubiec-Opatowska, Ewa Czarniecka-Skubina

Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

Kulinarne produkty turystyczne w różnych regionach Polski

Streszczenie

Celem pracy było przedstawienie i charakterystyka struktury kulinarnych produktów turystycznych w Polsce. Przeglądu kulinarnych wizytówek dokonano na podstawie źródeł literaturowych i wywiadu pośredniego z Punktami Informacji Turystycznej 12 popularnych wśród turystów miast. Stwierdzono, że struktura i liczba zarejestrowanych produktów jest nierówna i odzwierciedla skalę produkcji rolnej danego regionu. Nie jest powiązana z poziomem spożycia badanych grup produktów w danym województwie. W promocji miast istotne są kulinarne wizytówki regionu, zwłaszcza te, które w nazwie mają nazwę miasta. Mniejsze dofinansowanie i brak wśród mieszkańców liderów dążących do promocji swojego regionu przez kulinaria skutkuje niską liczbą zarejestrowanych produktów tradycyjnych. Punkty Informacji Turystycznej mogą być dobrym źródłem informacji na temat kulinarnych produktów turystycznych miast i regionów. Wydaje się jednak, że tego rodzaju produkty wymagają większej promocji.

Słowa kluczowe: turystyka, kulinarny produkt turystyczny, żywność.

Kody JEL: L66, L83, Z32

Culinary Tourist Products in Various Regions of Poland

Summary

The aim of the study was to present and describe the structure of culinary tourist products in Poland. The overview of the culinary showcases was carried out on the basis of literature sources and an indirect interview with the Tourist Information Points of 12 towns popular among tourists. It was ascertained that the structure and number of the registered products is unequal and reflects the scale of agricultural production of a given region. It is not connected with the level of consumption of the groups of products in question in a given province. In the towns’ promotion, important are the culinary showcases of the region, especially those which have the town’s name in their denomination. Lower subsidies and lack among inhabitant of the leaders striving to promote their region through cookeries result in a low number of the registered traditional products. The Tourist Information Points may be a good source of information on the tourist culinary products of towns and regions. However, it seems that such products require a more intense promotion.

Key words: tourism, culinary tourist product, food.

JEL codes: L66, L83, Z32

Adam Mazur, Piotr Dominik

Szkoła Główna Turystyki i Rekreacji w Warszawie

Wykorzystanie standardów usług żywieniowych oraz nowych technologii w cateringu lotniczym

Streszczenie

Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na wykorzystanie standardów usług żywieniowych oraz nowych technologii w cateringu lotniczym. Żywienie pasażerów lotniczych powinno uwzględniać dwa aspekty. Pierwszym i bezwzględnie podstawowym aspektem jest bezpieczeństwo pasażerów. Potrawy podawane na pokładzie powinny odpowiadać wymogom bezpiecznej produkcji żywności i uwzględniać restrykcje dietetyczne obowiązujące poszczególnych konsumentów. Szczególnie na dużej wysokości, na której odbywa się przelot samolotem, zarówno smaki, zapachy, jak również samopoczucie gości mogą zmieniać się na niekorzyść. Dlatego też tak ważne jest, aby zagwarantować pasażerom komfort względem podstawowej potrzeby zaspokojenia głodu i pragnienia. Drugim aspektem jest atrakcyjność oferty, jaką przygotowują linie lotnicze w celu zaspokojenia potrzeb. Specyfika spożywania posiłków podczas lotu wprowadza konieczność zastosowania pewnych zasad żywieniowych. W celu zapewnienia jakości żywienia, a co za tym idzie zadowolenia pasażerów, należy przestrzegać standardów dotyczących przygotowania oraz ekspedycji posiłków w samolotach. Do realizacji standardów potrzeba jest wykorzystywania nowych technologii przygotowywania, transportu, przechowywania i podawania potraw pasażerom na pokładzie samolotu.

Słowa kluczowe: catering, żywienie, żywienie w czasie lotu.

Kody JEL: Q18, Z32

Use of the Standards of Food Services and New Technologies in In-flight Catering

Summary

The aim of the article is to pay attention to the use of the standards of food services and new technologies in in-flight catering. Air passengers catering should consider two aspects. The first and absolutely basic aspect is passengers’ safety. The meals served aboard should meet the requirements of safety food production and take into account the dietary restrictions binding individual consumers. Especially at high altitude, where the flight takes place, both tastes, odours and guests’ frame of mind may have changed to worse. That is why it is so important to guarantee the passengers comfort in terms of their primary need to satisfy hunger and thirst. The second aspect is attractiveness of the offer prepared by airlines in order to satisfy the needs. The specificity of eating meals inflight introduces the necessity to apply certain catering rules. To ensure the quality of nutrition and, consequently, passengers’ satisfaction there should be observed the standards related to the preparation and despatch of meals on planes. The standards observation requires the use of new technologies of preparing, transporting, storing, and serving meals to passengers on the plane.

Key words: catering, in-flight catering.

JEL codes: Q18, Z32

Elżbieta Ważna

Państwowa Wyższa Szkoła Techniczno-Ekonomiczna im. Ks. Bronisława Markiewicza w Jarosławiu

Efektywność lokowania krajowych i zagranicznych funduszy inwestycyjnych w Polsce w latach 2007- 2016

Streszczenie

Polski rynek funduszy inwestycyjnych działa od dwudziestu lat, z czego ostatnie siedem lat to okres dynamicznych zmian wartości aktywów netto coraz większej liczby funduszy, które stały się coraz bardziej zróżnicowane pod względem prawnym i ekonomicznym. W artykule zaprezentowano analizę efektywności lokowania krajowych i zagranicznych funduszy inwestycyjnych w latach 2007-2016.

Słowa kluczowe: fundusze inwestycyjne, rynek kapitałowy, efektywność, czynniki makroekonomiczne, czynniki mikroekonomiczne.

Kody JEL: G02, G1, G11

Effectiveness of Placement of National and Foreign Investment Funds in Poland in 2007- 2016

Summary

The Polish investment fund market has been working for twenty years, and the last seven years has been the period of dynamic changes to the net asset values of a growing number of funds which are now more diverse, both in legal and economic terms. In her article, the author presented an analysis of effectiveness of placement of national and foreign investment funds in the years 2007-2016.

Key words: investment funds, capital market, effectiveness, macroeconomic factors, microeconomic factors.

JEL codes: G02, G1, G11

Nr 2(56)2018

Andrzej Dorosz

Akademia Finansów i Biznesu Vistula - Warszawa

Bezpośrednie inwestycje zagraniczne a niektóre aspekty zewnętrznej i wewnętrznej równowagi kraju przyjmującego

Streszczenie

Bezpośrednie inwestycje zagraniczne (BIZ) są współcześnie jedną z najbardziej rozpowszechnionych form międzynarodowych transferów kapitału. Ich wolumen w okresie dobrej koniunktury gospodarki światowej stale rośnie, a w okresach recesji wykazuje przy tym relatywnie niską podatność na stresy. Celem artykułu jest przedstawienie, po pierwsze, w jaki sposób bezpośrednie inwestycje zagraniczne rozszerzają zewnętrzne relacje finansowe kraju przyjmującego, przez analizę ich wpływu na jego bilans płatniczy i międzynarodową pozycję inwestycyjną. Po drugie, w artykule starano się wskazać, jakie ograniczenia niesie ze sobą absorpcja zagranicznych inwestycji bezpośrednich dla zewnętrznej sytuacji płatniczej kraju przyjmującego i jego perspektyw rozwojowych.

Słowa kluczowe: bezpośrednie inwestycje zagraniczne, równowaga gospodarki, inwestycje, rachunek finansowy.

Kody JEL: E21, E22, F21, F34

Foreign Direct Investments and Some Aspects of External and Internal Equilibrium of the Host Country

Summary

Foreign direct investments (FDI) are contemporarily one of the most frequent forms of international capital transfers. Their volume constantly grows in the period of prosperity of the global economy, while in the periods of recession it also displays a relatively low susceptibility to stresses. The aim of the article is to present, first, how foreign direct investments expand external financial relationships of the host country, through an analysis of their impact on its balance of payments and international investment position. Second, in his article, the author tried to indicate what limitations are entailed with absorption of foreign direct investments to the external payment situation of the host country and its developmental perspectives.

Key words: foreign direct investments, economy’s equilibrium, investments, financial account.

JEL codes: E21, E22, F21, F34

Andrzej Janowicz

Akademia Finansów i Biznesu Vistula - Warszawa

Wpływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych na wybrane wielkości makroekonomiczne w polskiej gospodarce w latach 2004-2016

Streszczenie

W dbałości o zachowanie obiektywizmu, w artykule znalazły się też opinie autorów pozytywnie oceniających wpływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych (BIZ) na polską gospodarkę. Natomiast autor niniejszego opracowania, wychodząc z założenia, że bezpośrednie inwestycje zagraniczne dla kraju przyjmującego są zobowiązaniami (pasywami), dokumentuje ich negatywny wpływ na saldo międzynarodowej pozycji inwestycyjnej, bilansu płatniczego, a zwłaszcza salda obrotów bieżących. Podjęto też próbę wyjaśnienia bardzo wysokich zysków uzyskiwanych przez BIZ, w większości transferowanych za granicę, i sprzeczności wynikającej z bardzo wysokiego zadłużenia firm zagranicznych. Poruszono też problem stosowania przez firmy zagraniczne optymalizacji podatkowej i cen transferowych. W opracowaniu wspomniano również o inwestycjach portfelowych i funkcjonowaniu specjalnych stref ekonomicznych (SSE). W opracowaniu wykorzystano głównie metodę opisową i podstawowe metody statystyczne.

Słowa kluczowe: bezpośrednie inwestycje zagraniczne, międzynarodowa pozycja inwestycyjna, transfer zysków, zadłużenie zagraniczne.

Kody JEL: F21, F36

Impact of Foreign Direct Investments on the Chosen Macroeconomic Volumes in the Polish Economy in 2004-2016

Summary

Taking care of maintaining objectivity, the author includes in his article also opinions of the authors positively assessing the impact of foreign direct investments (FDI) on the Polish economy. On the author hand, the author of this paper, assuming that foreign direct investments are for the host country liabilities, documents their negative impact on the balance of international investment position, balance of payments, and particularly the current account balance. He also undertook an attempt to explain the fact of very high profits received by FDI, mostly being transferred abroad, and the contradiction stemming from a very high indebtedness of foreign companies. He also touched the problem of the use by foreign firms of tax optimisation and transfer prices. In his article, the author also mentioned portfolio investments and the functioning of special economic zones (SEZ). In the paper, the author used mainly the descriptive method and statistical methods.

Key words: foreign direct investments, international investment position, transfer of profits, external debt.

JEL codes: F21, F36

Małgorzata Jaworek, Włodzimierz Karaszewski

Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Ewolucja determinant podejmowania bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Polsce

Streszczenie

W artykule poruszono problematykę determinant podejmowania bezpośrednich inwestycji zagranicznych (BIZ). W pierwszej części nakreślono ramy teoretyczne tematu, w drugiej zaprezentowano wyniki badań własnych oraz badań przeprowadzonych przez różne ośrodki, których zakres przedmiotowy obejmował rozpoznanie motywów podejmowania BIZ w Polsce. Ponadto przedstawiono wyniki badań własnych dotyczących motywów podejmowania BIZ w województwie kujawsko-pomorskim. Celem opracowania jest zaprezentowanie zmian najważniejszych motywów podejmowania BIZ w Polsce w latach 1990-2017, w perspektywie krajowej i regionalnej. Wyniki badań wskazują, że motywy BIZ w Polsce ulegają zmianie. W przeciwieństwie do okresu początkowego, kiedy zwłaszcza koszty pracy miały podstawowe znaczenie, obecnie obserwuje się coraz większą rolę cech jakościowych (kwalifikacje, umiejętności pracowników itd.). Ponadto, zaprezentowane wyniki cyklicznych badań regionalnych ukazują wyraźne różnice czynników determinujących wybór kraju lokaty oraz wybór konkretnego regionu w ramach danego kraju. Ujawnione zmiany zachodzące w motywach wyboru lokalizacji BIZ oraz różnice motywów decydujących o wyborze kraju i regionu uzasadniają potrzebę prowadzenia ciągłych badań mających na celu ich rozpoznawanie z perspektywy czasu jak i z różnych poziomów lokalizacji.

Słowa kluczowe: bezpośrednie inwestycje zagraniczne, determinanty bezpośrednich inwestycji zagranicznych, biznes międzynarodowy.

Kody JEL: F21

Evolution of the Determinants of Undertaking Foreign Direct Investments in Poland

Summary

In their article, the authors touched the problems of the determinants of undertaking foreign direct investments (FDI). In its first part, they gave the theoretical background of the topic’ in the second, they presented findings of their own research as well as research conducted by various centres whose object scope covered recognition of the motives for undertaking FDI in Poland. Moreover, the authors presented findings of their own research on the motives to undertake FDI in Kuyavian-Pomeranian Voivodeship. The aim of the paper is to present changes of the most important motives to undertake FDI in Poland in 1990-2017, in the national and regional perspective. The research findings indicate that the motives for FDI in Poland have been changing. Contrary to the initial period, when especially labour costs were of the basic importance, at present there is observed the ever growing role of qualitative traits (employees’ qualification, skills, etc.). Moreover, the presented results of cyclical regional surveys show clear differences in the factors determining the choice of the country of placement and the choice of specific region within a given country. The revealed changes occurring in the motives for selection of FDI location deciding the choice of the country and region justify the need to carry out continuous research aimed at recognition thereof with hindsight and from different levels of location.

Key words: foreign direct investments, determinants of foreign direct investments, international business.

JEL codes: F21

Dariusz Klimek

Politechnika Łódzka

Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w specjalnych strefach ekonomicznych - problemy i dylematy

Streszczenie

Celem artykułu jest identyfikacja problemów i dylematów związanych z bezpośrednimi inwestycjami zagranicznymi w specjalnych strefach w Polsce i próba znalezienia odpowiedzi na pytanie, czy, wobec zmiany roli stref i ich lokalizacji na terenie praktycznie całego kraju, nie należy znieść ich granic i udzielać pomocy publicznej na terenie całego kraju? Artykuł składa się z dwóch części. W pierwszej autor identyfikuje i charakteryzuje wielkość i rodzaj bezpośrednich inwestycji w specjalnych strefach ekonomicznych w Polsce. Druga to rozważania autora dotyczące problemów i dylematów związanych z funkcjonowaniem tych stref.

Słowa kluczowe: bezpośrednie inwestycje zagraniczne, specjalne strefy ekonomiczne.

Kody JEL: E22, F21, L51, M48

Foreign Direct Investments in Special Economic Zones – Problems and Dilemmas

Summary

The aim of the article is to identify the problems and dilemmas related to foreign direct investments in special economic zones in Poland and to try to find an answer to the question whether, having in mind the change of the role of zones and their location in the territory of practically the entire country, their boundaries should be abandoned and the public aid should be provided throughout the country. The article consists of two parts. In the first part, the author identifies and characterises the volume and type of direct investments in special economic zones in Poland. The second part is author’s considerations of the problems and dilemmas related to these zones’ functioning.

Key words: foreign direct investments, special economic zones.

JEL codes: E22, F21, L51, M48

Zbigniew Olesiński

Akademia Finansów i Biznesu Vistula - Warszawa

Wielokulturowość w przedsiębiorstwach międzynarodowych

Streszczenie

Współczesne badania empiryczne wskazują na trwałość i duże znaczenie systemów wartości ukształtowanych we wspólnotach etnicznych w życiu ludzi i grup społecznych. Efektywna współpraca przedstawicieli różnych grup kulturowych we wspólnych zespołach pracowniczych wymaga nie tyle zrozumienia i tolerancji, co identyfikacji różnic i negocjacji warunków porozumienia. Szczególne znaczenie w tym zakresie ma stosowanie wielopoziomowości norm; odróżniając te dotyczące kontaktów w pracy, od regulujących relacje we życiu koleżeńskim i rodzinnym, po koegzystencję systemów wartości w społecznościach lokalnych, regionalnych i krajowych. Pomocne w tym zakresie jest stosowanie negocjacji, definicji warunków brzegowych, logiki wielowartościowej.  Rozwiązywaniu tych problemów sprzyja wzajemne zrozumienie, akceptacja odmienności, zgoda na wielotorowość dróg życiowych i karier zawodowych, różnorodność sposobów życia i różnorodność poziomu materialnego.

Słowa kluczowe: zarządzanie międzyorganizacyjne, współpraca regionalna, relacje międzykulturowe.

Kody JEL: M01

Multiculturalism at International Enterprises

Summary

The contemporary empirical research indicate the permanence and great importance of the value systems formed in ethnic communities in the life of people and social groups.  An effective cooperation of representatives of various cultural groups in collective workers’ teams requires not so much understanding and tolerance as identification of differences and negotiating conditions of the agreement. Of a particular importance in this field is application of multi-level norms, distinguishing those concerning contacts at work from those regulating relationships in the amicable and family life, to coexistence of the value systems in local, regional and national communities. Auxiliary in this area is the use of negotiation, definition of boundary conditions, multiple-valued logics.        Resolution of these problems is facilitated by mutual understanding, acceptance of diversity, consent to the variety of paths of life and professional careers, multiplicity of ways of life and diversity of material level.

Key words: inter-organisational management, regional cooperation, intercultural relations.

JEL codes: M01

Ewa Radomska

Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie

Chińskie bezpośrednie inwestycje zagraniczne w Unii Europejskiej – kontrowersje i wyzwania

Streszczenie

Celem artykułu jest wyjaśnienie głównych przyczyn zwiększającego się chińskiego zaangażowania kapitałowego w formie BIZ w Unii Europejskiej, kontrowersji oraz wyzwań dla UE związanych z dynamiką i strukturą chińskich BIZ napływających do Europy. Przeprowadzona analiza pozwoliła na sformułowanie kilku głównych wniosków. Obserwowany w ostatnich latach dynamiczny napływ do Unii Europejskiej chińskich BIZ jest ściśle powiązany z działaniami Chin na rzecz budowania i wzmacniania zdolności konkurencyjnej i pozycji konkurencyjnej tego kraju w gospodarce światowej. Dynamika i charakter chińskich BIZ napływających do Europy budzi kontrowersje w krajach członkowskich UE. Z jednej strony inwestycje te traktowane jest jako zwiększanie wpływów chińskich w Europie, zagrożenie dla przemysłu europejskiego i bezpieczeństwa narodowego (kraje Europy Zachodniej), z drugiej strony jako impuls rozwojowy (kraje Europy Środkowej i Wschodniej). Asymetria między relatywnym zamknięciem Chin i otwartością Europy na BIZ, rosnące trudności w podejmowaniu inwestycji w Chinach i jednocześnie zwiększająca się aktywność inwestycyjna Chin w Europie stanowią wyzwania dla Unii Europejskiej. Działania na rzecz wprowadzenia na poziomie unijnym kontroli napływu BIZ z krajów trzecich dzielą kraje członkowskie UE. Konieczne jest nowe podejście do dwustronnych relacji Unia Europejska – Chiny, wyselekcjonowanie wspólnych interesów w globalnym kontekście, rozpoznanie ich, zidentyfikowanie i uznanie różnic, ustalenie priorytetów we współpracy i ich realizacja.

Słowa kluczowe: bezpośrednie inwestycje zagraniczne, BIZ typu greenfield, BIZ typu brownfield, koncepcja Nowego Jedwabnego Szlaku, strategia „Made in China 2025”, Chiny, Unia Europejska.

Kody JEL: F5

Chinese Foreign Direct Investments in the European Union – Controversies and Challenges

Summary

The aim of the article is to explain the main reasons for the increasing Chinese capital commitment in form of FDI in the European Union, controversies and challenges for the EU connected with the dynamics and structure of Chinese FDI flowing in Europe. The carried out analysis allowed formulation of a few main conclusions. The observed in the recent years dynamic inflow to the European Union of Chinese FDI is closely connected with China’s measures aimed at building and reinforcing its competitive ability and position in the global economy. The dynamics and nature of Chinese FDI coming to Europe arouse controversies in the EU member states. On the one hand, these investments are treated as an increase of Chinese influence in Europe, threat to the European industry and national security (countries of Western Europe), while, on the other hand, as a development impulse (countries of Central and Eastern Europe). Asymmetry between the relative closure of Chin and openness of Europe to FDI, the growing difficulties in undertaking investments in China, and, at the same time, the increasing Chinese investment activity in Europe pose challenges to the European Union. The measures aimed at introduction at the EU level of control over the inflow of FDI from third countries divide the EU member states. There is the need for a new approach to the bilateral relations between the European Union and China, selection of mutual interests in the global context, recognition of them, identification and acceptance of differences, setting forth the priorities in cooperation, and their implementation.

Key words: foreign direct investments, FDI of greenfield type, FDI of brownfield type, concept of New Silk Road, “Made in China2025” strategy, China, European Union.

JEL codes: F5

Magdalena Rybicka

Akademia Finansów i Biznesu Vistula - Warszawa

BIZ a innowacje: smart city udogodnieniem dla człowieka?

Streszczenia

Niniejsze opracowanie stanowi preludium do podjęcia dyskusji o wpływie BIZ na poprawę innowacyjności danego kraju, regionu przez tworzenie smart city, które z jednej strony jest udogodnieniem dla człowieka, a z drugiej strony może stać się jego bolączką.

Słowa kluczowe: BIZ, miasta inteligentne, człowiek.

Kody JEL: F50, F52, F60

FDI and Innovations: Is the Smart City a Convenience for People?

Summary

This elaboration is a prelude to discuss the impact of FDI on improving the innovation of a given country, region by creating a smart city which, on the one hand, is a convenience for people, while, on the other hand, can become a trouble.

Key words: FDI, smart cities, people.

JEL codes: F50, F52, F60

Anna Maria Wiśniewska

Szkoła Główna Turystyki i Rekreacji w Warszawie

Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w turystyce medycznej w Polsce

Streszczenie

Polska jest krajem atrakcyjnym inwestycyjnie z uwagi na dynamiczny wzrost gospodarczy. Inwestorzy cenią również wysoki poziom umiejętności polskich pracowników i ich wysokie wykształcenie. Dostrzegają także potencjał do wzrostu produktywności. Nasz kraj przyciąga dużym rynkiem wewnętrznym, inwestorów zagranicznych cieszy rynek solidnych poddostawców oraz wysoka kultura pracy. Każdego roku poprawia się również jakość infrastruktury komunikacyjnej, a koszty pracy względem naszych sąsiadów są relatywnie niskie. Czy w związku z tym polskie przedsiębiorstwa świadczące usługi związane z turystyką medyczną potrzebują bezpośrednich inwestycji zagranicznych? Niniejszy artykuł jest próbą odpowiedzi na powyższe pytanie. Celem artykułu jest omówienie związków między turystyką medyczną a napływem bezpośrednich inwestycji zagranicznych.

Słowa kluczowe: turystyka medyczna, branża turystyki medycznej, BIZ, klaster medyczny.

Kody JEL: J10, J15, J19

Foreign Direct Investment in Medical Tourism in Poland

Summary

Poland is an attractive investment area due to its dynamic economic growth. Investors value skilful labour force as well as high level of education. They also seem to recognise the potential of productivity growth. Our country attracts investors owing to a large internal market. Foreign investors really appreciate reliable sub-suppliers and work ethics. Throughout the years the quality of communication infrastructure has improved. What is more, labour costs are relatively low comparing to our neighbours. Based on these facts, one shall ask if Polish companies providing services related to medical tourism need direct foreign investments. The purpose of this article is to answer this question. It also aims at discussing interdependence between medical tourism and the inflow of direct foreign investments.

Key words: medical tourism, medical tourism industry, FDI, medical cluster.

JEL codes: J10, J15, J19

Zbigniew Zimny

Akademia Finansów i Biznesu Vistula - Warszawa

Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w rozwoju gospodarczym Polski: dokonania i wyzwania[1]

Streszczenie

Celem artykułu jest analiza wkładu bezpośrednich inwestycji zagranicznych (BIZ) w rozwoju gospodarczym Polski oraz identyfikacja przyszłych wyzwań związanych z tymi inwestycjami i sposobów zmagania się z nimi. W trakcie transformacji ustrojowej Polska osiągnęła znaczny postęp i sukces w rozwoju gospodarczym, rzadki w skali światowej. BIZ przyczyniły się w dużym stopniu do rozwoju, podnosząc wydajność pracy, płace i zaawansowanie technologiczne wielu branż usługowych i przemysłowych. Siłą napędową gospodarki był szybki wzrost eksportu przemysłowego i nowoczesnych usług, w którym przedsiębiorstwa zagraniczne odegrały bardzo dużą rolę. Rozwój z udziałem BIZ może nadal trwać pod warunkiem sprostania kluczowym wyzwaniom, którymi są wygrywanie konkurencji o proeksportowe inwestycje z innymi krajami i, na dłuższą metę, erozja podstaw tych inwestycji w postaci niskich płac. Na końcu podano sugestie, jak można zmierzyć się z tymi wyzwaniami.

Słowa kluczowe: bezpośrednie inwestycje zagraniczne, rozwój gospodarczy, Polska.

Kody JEL: F2, O1, P2

Foreign Direct Investment in Poland’s Economic Development: Accomplishments and Challenges

Summary

The objective of the paper is to examine the key contributions of foreign direct investment (FDI) to Poland’s economic development and to identify future challenges and possible ways of coping with them. During the process of transition Poland has achieved considerable progress in economic development, on a scale rare among countries of the world. Ever increasing FDI has been instrumental in facilitating development. It has contributed to raising labour productivity, wages and technological level of many services and manufacturing industries. Foreign affiliates have played a particularly important role in the rapid growth of industrial and modern services exports which have been the engine of economic growth. Further FDI-assisted economic progress is possible but will depend on how Poland will cope with the challenges associated with these investments. One challenge is the need to win export-oriented FDI in competition with other countries. Another, in a long term, is the erosion of comparative advantages on which these investments are based. The paper concludes by making suggestions about how to deal with these challenges.

Key words: foreign direct investment, economic development, Poland.

JEL codes: F2, O1, P2

Grażyna Bartkowiak

Akademia Marynarki Wojennej im. Bohaterów Westerplatte w Gdyni

Wykorzystywanie psychologicznych koncepcji uczenia się przez kandydatów na nauczycieli i nauczycieli aktywnych zawodowo

Streszczenie

Przedmiotem artykułu jest problematyka kształcenia nauczycieli, a w szczególności wiedzy o psychologicznych koncepcjach uczenia się w pracy zawodowej kandydatów na nauczycieli i nauczycieli wykonujących praktykę zawodową, a także możliwości jej wykorzystania w dydaktyce. Artykuł złożony jest z dwóch części - teoretycznej i empirycznej. W pierwszej z nich omówiono problematykę uczenia się w świetle psychologicznych koncepcji człowieka. Część empiryczna zmierza do uzyskania odpowiedzi na pytania: czy i w jakim stopniu wiedza na temat poszczególnych koncepcji uczenia się człowieka jest, zdaniem przyszłych i pracujących już w zawodzie nauczycieli uczestniczących w badaniach, przydatna w pracy nauczycieli? W celu uzyskania odpowiedzi na tak sformułowany problem badawczy zaprojektowano badania przeprowadzone w dwóch grupach kandydatów na nauczycieli oraz nauczycieli posiadających praktykę zawodową. Weryfikację problemów badawczych przeprowadzono metodą sondażu diagnostycznego, przy wykorzystaniu specjalnie opracowanego testu wiedzy zawierającego sześć otwartych pytań, sprawdzających wiedzę osób badanych na temat psychologicznych koncepcji uczenia się. W wyniku ich przeprowadzenia okazało się, że wiedza na temat psychologicznych koncepcji uczenia się i możliwości faktycznego zastosowania ich w pracy nauczycieli posiadających doświadczenie zawodowe jest raczej niewielka, mimo że deklarują wysoką jej przydatność i chęć pogłębiania. Jednocześnie, jak wykazały przeprowadzone badania, pozyskiwana przez nauczycieli wiedza niejednokrotnie ma charakter formalny, wymaga refleksji i dalszego jej pogłębiania, a przede wszystkim osadzenia w praktyce zawodowej. Sytuacja ta wskazuje na konieczność dokonania swoistej rewizji programów nauczania w zakresie przedmiotów związanych z psychologią i dydaktyką oraz analizy i weryfikacji badania efektów nauczania w grupie wykonującej jakże społecznie odpowiedzialny zawód nauczyciela.

Słowa kluczowe: psychologiczne koncepcje uczenia się, praca nauczyciela.

Kody JEL: I21

Use of Psychological Concepts of Learning by Candidates for Teachers and Professionally Active Teachers

Summary

The subject matter of the article is the issue of educating teachers and, in particular, of the knowledge of psychological concepts of learning in professional job of candidates for teachers and teachers already performing their profession as well as the possibility to use that knowledge in didactics. The article consists of two parts, theoretical and empirical. In the first of them, the author discussed the problems of learning in the light of psychological concepts of the human being. The empirical part aims at finding an answer to the questions: is and to what degree the knowledge on particular concepts of individual’s learning, in the opinion of future and already working in the teacher’s profession, taking part in surveys, useful in the teachers’ work? In order to receive answers to the so formulated research problem, the author designed surveys carried out in the two groups of the candidates for teachers and the teachers with some professional practice. Verification of the research problems was carried out by the method of diagnostic sample survey, with the use of specially developed test of knowledge containing six open questions examining the respondents’ knowledge of the psychological concepts of learning. In result, it appeared that the knowledge of the psychological concepts of learning and abilities to apply them actually in teachers’ work with professional experience is rather modest, despite the fact they declare high usefulness thereof and willingness to expand it. At the same time, as the carried out surveys showed, the knowledge obtained by the teachers many a time is of the formal nature, requires reflection and a further expansion thereof, and, first of all, embedment in professional practice. This situation indicates the need to perform a specific revision of the curricula as regards the subjects related to psychology and didactics as well as an analysis and verification of surveying results of education in the group already exercising the so socially responsible teacher’s profession.

Key words: psychological concepts of learning, teacher’s work.

JEL codes: I21

Łukasz Burkiewicz

Akademia Ignatianum w Krakowie 

O przyszłości edukacji kulturoznawczej w kontekście zarządzania kulturą.
Czy potrzebujemy menadżerów kultury po kulturoznawstwie?

Streszczenie

Celem artykułu jest udzielenie odpowiedzi na pytanie o miejsce kulturoznawstwa w kontekście kształcenia przyszłych menadżerów kultury. Pytanie to zostało postawione przez pryzmat „organizacyjnej strony” kulturoznawstwa, tj. „zarządzania kulturą” i innych „rynkowych” specjalizacji towarzyszących tej dziedzinie.

W pierwszej części artykułu przedstawiono definicję zarządzania kulturą jako specjalizacji w ramach studiów kulturoznawczych. Dokonano przeglądu poglądów prezentowanych w literaturze przedmiotu i empirycznych własnych obserwacji. Również w tym miejscu zostały opisane tendencje rynkowe związane z rozwojem sektora kultury.

W kolejnej części artykułu odniesiono się do krytyki kulturoznawstwa jako kolejnej nauki w ramach humanistyki, która z uwagi na swoją interdyscyplinarność, pojmowaną niejednokrotnie jako jej odwrotność i izolację w wąskich specjalizacjach lub też tak sformułowanych, że są niedefiniowalne, staje się przedmiotem krytyki jako dyscyplina mało konkretna.

W końcu w ostatniej części pracy przedstawiono refleksję, która miała za zadanie podkreślić, że kulturoznawstwo, w szczególności w praktycznym wymiarze – w kontekście zarządzania kulturą – jest potrzebną dziedziną, która nie może zostać zepchnięta na margines nauki, szczególnie w perspektywie rozwoju sfery kultury jako jednego z najszybciej rozwijających się sektorów gospodarki.

Słowa kluczowe: sektor kultury, zarządzanie kulturą, kulturoznawstwo, przemysły kreatywne.

Kody JEL: Z10, Z11, Z18

The Future of Cultural Studies at Universities in the Context of Culture Management. Do We Need Culture Managers with Degrees in Cultural Studies?

Summary

The aim of the paper is to analyse the position of cultural studies as a field of study. The analysis will be conducted from the organisational perspective of cultural studies, i.e. culture management and educating culture managers.

The first part of the article provides the definition of culture management as a specialization within cultural studies and the review of subject literature. They are followed by the author's empirical observations and the description of market tendencies in the area of development of the culture sector.

The second part of the paper addresses critical opinions referring to treating cultural studies as yet another field of study. Due to its interdisciplinary nature, defined either as its opposite, i.e. its isolation in narrow specialisations, or formulated in the terms that render its definition impossible, cultural studies have been criticised as a vague discipline.

The last part of the paper offers reflection, which underlines the fact that cultural studies, especially in their applied dimension – in the context of culture management – are a useful field of study, which should not be pushed beyond the margins of science.

Key words: cultural sector, cultural management, cultural studies, creative industries.

JEL codes: Z10, Z11, Z18

Agnieszka Knap-Stefaniuk

Akademia Finansów i Biznesu Vistula - Warszawa

Wioleta J. Karna

Uniwersytet Jagielloński

Eva Ambrozová

NEWTON College, Czech Republic

Motywowanie pracowników jako ważny element zarządzania zasobami ludzkimi - wyzwania dla współczesnej edukacji

Streszczenie

Celem artykułu jest identyfikacja roli i znaczenia motywowania pracowników jako ważnego elementu zarządzania zasobami ludzkimi oraz wskazanie wyzwań w tym obszarze dla współczesnej edukacji.

Na podstawie licznych źródeł, do których odwołano się w artykule, udowodniono, że motywowanie jest szczególnie istotnym elementem zarządzania ludźmi we współczesnych organizacjach, stąd też z jednej strony - potrzeby i oczekiwania pracowników, a z drugiej - możliwości organizacji, w tym kompetencje motywacyjne menadżerów powinny stanowić punkt wyjścia do konstruowania skutecznych rozwiązań motywacyjnych.

Sztuka motywowania pracowników to przede wszystkim umiejętność dostrzegania potencjału i możliwości, które tkwią w innych i wywierania wpływu na pracowników w taki sposób, aby skutecznie ukierunkować wiedzę i zdolności ludzi na realizację wspólnych celów. W artykule podkreślono, że sukcesy motywacyjne (lub porażki) menadżerów w dużym stopniu zależą od tego, na ile na różnych etapach edukacji zadbano o właściwe ukształtowanie ich kompetencji motywacyjnych.

W pierwszej części artykułu wyjaśniono pojęcia „motywacja” i „motywowanie” oraz zwrócono uwagę na ich istotę w kontekście zarządzania ludźmi. W następnej części artykułu przedstawiono motywowanie jako ważną funkcję zarządzania zasobami ludzkimi. W dalszej kolejności opisano błędy popełniane w procesie motywowania pracowników. W ostatniej części artykułu, jako wyzwanie edukacyjne XXI wieku opisano kształtowanie kompetencji motywacyjnych uczniów, przyszłych menadżerów.

Słowa kluczowe: motywacja, motywowanie, pracownicy, menedżerowie, zarządzanie zasobami ludzkimi, edukacja.

Kody JEL: I25, M5

Motivating Employees as an Important Element of Human Resources Management – Challenges for Contemporary Education

Summary

The aim of the article is to identify the role and importance of motivating employees as an important element of human resources management as well as to indicate the challenges in this respect for contemporary education.

Based on numerous sources, referred to in the article, the authors proved that motivating is a particularly important element of people management in contemporary organisations; hence, on the one hand, employees’ needs and expectations, while, on the other hand, organisation’s abilities, including managers’ motivational competences, should be a basis for building efficient motivational solutions.

The art of employee motivating is primarily the ability to see the potential and capabilities sticking in others and to exert influence on employees in order to effectively direct people’s knowledge and skills at fulfilment of common objectives. In their article, the authors emphasised that managers’ motivational successes (or failures) largely depend on that how others took, at various stages of education, care of a proper formation of their motivational competences.

In the first part of the article, the authors explained the terms ‘motivation’ and ‘motivating’ as well as they paid attention to their essence in the context of people management. Further on, they presented motivating as an important function of human resources management. Next, they described the errors committed in the process of employee motivating. In the last part of the article, the authors described, as an educational challenge of the 21^st century, formation of motivational competences of students, the future managers.

Key words: motivation, motivating, employees, managers, human resources management, education.

JEL codes: I25, M5

Artur Kwasek

Akademia Finansów i Biznesu Vistula - Warszawa

Wyzwania współczesnej edukacji w kontekście zmian technologicznych i społecznych

Streszczenie

Jesteśmy świadkami zmian społeczno-gospodarczych będących wynikiem dynamicznego rozwoju technologii teleinformatycznych. Próbując określić istotę tych zmian stosuje się wiele terminów, takich jak: „społeczeństwo informatyczne”, „gospodarka cyfrowa”, „biznes elektroniczny” czy „gospodarka oparta na wiedzy”. Wszystkie one wskazują na ważny aspekt współczesnej rzeczywistości, która jest efektem wzrostu znaczenia informacji i wiedzy w procesach gospodarczych oraz życiu społecznym. Konsekwencją tego jest także potrzeba zastanowienia się nad efektami stosowania nowych technologii teleinformatycznych we współczesnej edukacji. Należy zauważyć, że wielu autorów podejmuje próby zdefiniowania i nakreślenia koniecznych kierunków zmian dla polskiej edukacji, jednak nie oddają one w pełni istoty problemu. Stąd zamysł wpisania się tym artykułem w dyskusję dotyczącą tego problemu.

Słowa kluczowe: społeczeństwo informacyjne, gospodarka oparta na wiedzy, technologie teleinformatyczne, edukacja.

Kody JEL: I21, J24, M15

Challenges of Contemporary Education in the Context of Technological and Social Changes

Summary

We are witnessing the socio-economic changes that have been the result of the dynamic development of information and communication technologies. The term ‘information society’, ‘digital economy’, ‘electronic business’ or ‘knowledge economy’ is used to determine the essence of these changes. They all point to an important aspect of contemporary reality, which is the result of the increased importance of information and knowledge in economic processes and social life, and the consequence of which is the need to reflect on the implications of the use of ICT in modern education. There are attempts to define and outline the necessary directions of change for Polish education, but they do not fully reflect the essence of the problem, hence there is the idea of entering with this article into the discussion about this problem.

Key words: information society, knowledge economy, ICT, education.

JEL codes: I21, J24, M15

Marlena Plebańska

Akademia Finansów i Biznesu Vistula - Warszawa

Cyfryzacja edukacji w opiniach i doświadczeniach środowiska szkolnego. Wyniki badań jakościowych, maj 2017

Streszczenie

Wraz z upływem czasu, pojęcie ”cyfrowa szkoła” wydaje się coraz bliższe zarówno w wymiarze mentalnym, jak i systemowym. Za raportami podsumowującymi projekty, programy i dyskusje nieustanie pojawiają się pytania: Po co cyfryzować szkoły? Jak nauczyciele postrzegają proces cyfryzacji? Co na temat cyfryzacji sądzi środowisko szkolne, dyrektorzy, nauczyciele, uczniowie, rodzice? Jaki sens ma wdrożenie technologii cyfrowych w szkołach? Jak wdrażać nowe technologie edukacyjne? Aby odpowiedzieć na te pytania, nie wystarczy podsumować projekty. Potrzebne jest prowadzanie badań jakościowych koncentrujących się zarówno na warstwie narzędziowej, jak i na warstwie metodycznej cyfryzacji. W niniejszym artykule opisano wyniki badań jakościowych prowadzonych przez autorkę w 12 polskich szkołach na terenie całej Polski, prezentujących efekty cyfryzacji, opinie oraz doświadczenia wynikające z wdrożenia technologii cyfrowych w tych placówkach. Do badania wybrano szkoły, w których już wdrożono technologie cyfrowe i funkcjonują one w badanej placówce minimum 5 lat, co daje możliwość wyciągnięcia pierwszych wniosków oraz obserwacji dydaktycznych.

Słowa kluczowe: e-edukacja, edukacja cyfrowa, cyfryzacja.

Kody JEL: M15

Digitisation of Education in Opinions and Experience of the School Environment. Qualitative Research Findings, May 2017

Summary

Along with lapse of time, the term ‘digital school’ seems to be closer and closer both in mental and systems terms. Following the reports summarising projects, programmes, and discussions, there constantly emerge the questions: Why schools should be digitised? How teachers perceive the process of digitisation? What is the opinion on digitisation of the school milieu: headmasters, teachers, pupils, and parents? What is the sense of implementation of digital technologies at schools? How to implement new educational technologies? To answer these questions it is not enough to sum up projects. There is the need to carry out qualitative research focused both on the instrumental layer and on the methodological layer of digitisation. In her article, the author described findings of the qualitative research conducted by her at 12 Polish schools across Poland, presenting effects of digitisation, opinions, and experience issuing from the implementation of digital technologies at those establishments. She selected for the survey the schools where there had already been implemented digital technologies and they had been in operation at the school surveyed for at least 5 years, what provides an opportunity to draw first conclusions and didactic observations.

Key words: e-education, digital education, digitisation.

JEL codes: M15

Joan Sorribes, Josep Boyra

Escola Universitària Formatic Barcelona - Universitat de Girona

GREPAT - Tourism Research Group – EUFB - UdG

Tourism Strategic Challenges: the Educational Answers

Summary

This research article ‘deeps’ on the relevance of higher education in tourism studies and its impact in the future quality of tourism activity itself. The educational answers are indeed a crucial component of the strategic challenges that the tourism sector needs to implement to enable success of destinations in the long term and managing efficiently the different aspects that are required to ensure a competitive tourism experience to consumers.

The main objective of this research article is to demonstrate from a deductive approach the hypothesis that the tourism business potential development is based on human resources capacities which students acquired through tourism studies and training. Therefore, the analysis focuses on some key tourism academic aspects that have critical implications for the competitiveness of tourism destinations along with some educational good practices that are necessary to cope with the economic environmental and social current tourism demands.

Key words: educational answers, tourism strategic challenges, sustainability.

JEL codes: I25, L83

Strategiczne wyzwania stojące przed turystyką: edukacyjne odpowiedzi

Streszczenie

Artykuł badawczy zgłębia znaczenie szkolnictwa wyższego w studiach turystycznych i jego wpływu na przyszłą jakość samej aktywności turystycznej. Odpowiedzi edukacyjne w istocie stanowią zasadniczy komponent strategicznych wyzwań, jaki sektor turystyki musi wdrożyć, by umożliwić sukces celów podróży na dłuższą metę i skutecznie zarządzać różnymi aspektami niezbędnymi do zapewnienia konsumentom konkurencyjne doświadczenia turystyczne.

Głównym celem tego artykułu badawczego jest przedstawienie, na podstawie dedukcyjnego podejścia, hipotezy, że potencjalny rozwój gospodarki turystycznej opiera się na zdolnościach zasobów ludzkich, które to umiejętności studenci zdobyli poprzez studia i szkolenie w zakresie turystyki. A zatem analiza koncentruje się na podstawowych aspektach akademickich turystyki, które mają nader istotne implikacje dla konkurencyjności celów podróży turystycznych, obok niektórych edukacyjnych dobrych praktyk, które są konieczne do sprostania wymogom ekonomiczno-przyrodniczym i bieżącym społecznym turystyki.

Słowa kluczowe: odpowiedzi edukacyjne, strategiczne wyzwania turystyki, trwałość.

Kody JEL: I25, L83

Antoni Masiukiewicz

Akademia Finansów i Biznesu Vistula - Warszawa

Wymagania i rozwiązania w sieciach WLAN nowej generacji

Streszczenie

Trwają intensywne prace nad rozwojem standardu 802.11. Udostępniono pierwsze specyfikacje standardu 802.11ax. Zakończenie prac jest przewidywane w 2019 roku. Nowy standard ma zapewnić radykalną poprawę rzeczywistych parametrów tak, aby spełnić niełatwe wymagania stawiane przed tą technologią w kolejnych dekadach. W artykule omówiono kluczowe ograniczenia aktualnych wersji standardu oraz kierunki działań i proponowane rozwiązania. Przedstawiono stan aktualnych prac nad rozwojem standardu.

Słowa kluczowe: 802.11ax, WLAN o dużej wydajności, komunikacja urządzenie-urządzenie.

Kody JEL: L86

New Generation WLANs Demands and Solutions

Summary

Work is underway on the development of 802.11. The first 802.11ax specifications are available. Completion of the work is expected in 2019. The new standard is intended to provide a dramatic improvement in real-world performance in order to meet the challenging requirements of the technology in the decades ahead. The article discusses the key limitations of the current version and the directions and suggested solutions. The state of current development work on the standard is presented.

Key words: 802.11ax, HEW-high efficiency WLAN, machine-to-machine communication.

JEL codes: L86

Paweł Różycki, Janusz Kolbusz

Wyższa Szkoła Zarządzania i Informatyki w Rzeszowie

Tomasz Bartczak

Akademia Finansów i Biznesu Vistula - Warszawa

Efficient Training of RBF Neural Networks

Summary

RBF networks seem to be an interesting and efficient alternative for traditional sigmoid-based neural networks. More sophisticated activation function makes a network more powerful but requires developing of new training methods. The paper presents a new more efficient training algorithm based on the second-order constructive ErrCor algorithm. The effectiveness of the proposed approach has been confirmed by several experiments with both approximation and classification problems.

Key words: error correction, ErrCor, RBF networks, training algorithms.

JEL codes: L86

Skuteczne szkolenie w zakresie sieci neuronowych radialnych funkcji bazowych (RBF)

Streszczenie

Sieci radialnych funkcji bazowych (RBF) wydają się ciekawą i skuteczną alternatywą dla tradycyjnych sieci neuronowych opartych na sigmoidach. Bardziej zaawansowana funkcja aktywująca czyni sieć potężniejszą, ale wymaga opracowania nowych metod szkolenia. Artykuł przedstawia nowy, bardziej skuteczny algorytm szkolenia oparty na konstruktywnym algorytmie drugiego rzędu ErrCor. Skuteczność proponowanego podejścia została potwierdzona przez kilka eksperymentów zarówno z problemami aproksymacyjnymi, jak i klasyfikacyjnymi.

Słowa kluczowe: korekta błędów, ErrCor, sieci RBF, algorytmy szkolenia.

Kody JEL: L86

Yusuf Erkaya

International Burch University Sarajevo

The Impact of Demographic Variables on Consumer Ethnocentrism. A Cross-Cultural Study in Two Countries (USA and Turkey)

Summary

International trade has significantly grown for the last few decades, and today’s consumers in most countries are exposed to a huge range of products from around the world. Within this context, the origin of the product may influence the consumers’ purchasing behaviour. Many marketers and academics recognise that a comprehensive understanding of consumer attitudes towards both domestic and imported products might be advantageous in determining more effective marketing strategies. Although the issue of consumer ethnocentrism has been investigated from different points of views, there is still a huge gap in literature. Thus, this paper attempts to investigate the relations between demographic antecedents of consumer ethnocentrism such as age, gender, education and income, and consumer ethnocentrism in both the USA and Turkey. There is also a comparison between these countries. A self-administered survey was conducted to collect data on ethnocentric tendencies as well as demographic characteristics.

As for the methodology, a self-administered survey was distributed both in the USA and Turkey. After testing reliability and validity of the model, a multiple regression analysis was conducted to calculate if the demographic variables have an impact on consumer ethnocentrism.

The results of this study reveal that age, education, and income are correlated with consumer ethnocentrism among both American and Turkish consumers. Only in respect of the relationship between consumer ethnocentrism and gender, the results differ between the two groups of respondents. For the samples of the Turkish consumers, it is found that gender has an impact on the level of consumer ethnocentrism, while gender was not significant for the samples of American respondents.

Key words: consumer ethnocentrism, demographic antecedents, Turkey, USA.

JEL codes: F5

Wpływ zmiennych demograficznych na etnocentryzm konsumencki. Badanie międzykulturowe w dwóch krajach (USA i Turcja)

Streszczenie

W ciągu kilku ostatnich dziesięcioleci znacznie się rozwinęła międzynarodowa wymiana handlowa i dzisiejsi konsumenci w większości krajów stykają się z ogromną gamą produktów z całego świata. W tym kontekście pochodzenie produktu może wpływać na zachowanie nabywcze konsumentów. Wielu sprzedawców i naukowców zdaje sobie sprawę, że wszechstronne zrozumienie postaw konsumentów wobec zarówno produktów krajowych, jak i importowanych może być korzystne z punktu widzenia określania bardziej efektywnych strategii marketingowych. Mimo że zagadnienie etnocentryzmu konsumenckiego zostało zbadane z różnych punktów widzenia, nadal w literaturze istnieje ogromna luka. W związku z tym artykuł stanowi próbę zbadania związków między antecedencjami demograficznymi a etnocentryzmem konsumenckim, takich jak wiek, płeć, wykształcenie i dochody oraz etnocentryzmu konsumenckiego zarówno w USA, jak i Turcji. Przedstawiono również porównanie tych dwóch krajów. Samodzielnie przeprowadzone badanie zrealizowano w celu zebrania danych na temat tendencji etnocentrycznych, jak również charakterystyk demograficznych.

Jeżeli chodzi o metodykę, samodzielnie opracowana ankieta została rozprowadzona zarówno w USA, jak i w Turcji. Po przetestowaniu wiarygodności i ważności modelu, przeprowadzono regresję wieloraką w celu obliczenia, czy zmienne demograficzne wpływają na etnocentryzm konsumentów.

Wyniki badania wykazują, że wiek, wykształcenie i dochody są skorelowane z etnocentryzmem konsumenckim zarówno wśród konsumentów amerykańskich, jak i tureckich. Jedynie pod względem zależności między etnocentryzmem konsumentów a płcią wyniki różnią się między dwiema grupami respondentów. W przypadku prób konsumentów tureckich stwierdzono, że płeć ma wpływ na poziom etnocentryzmu konsumenckiego, podczas gdy płeć nie miała znaczenia w przypadku prób respondentów amerykańskich.

Słowa kluczowe: etnocentryzm konsumencki, antecedencje demograficzne, Turcja, USA.

Kody JEL: F5

Nr 1(55) 2018

Adam Okulicz-Kozaryn

Akademia Finansów i Biznesu Vistula - Warszawa

 Institutions Matter for Satisfaction With Democracy in Eastern Europe

 Summary

Good governance and institutional quality are key concepts that can be used to distinguish between successful and unsuccessful societies. These concepts have special meaning in Eastern Europe. East European countries transitioned from communism to democracy in the early 1990s. Common wisdom has it that East Europeans, devastated with decades of communism, would be thrilled with the new political system, but are they?  The short answer is no. One explanation is that political system support depends on institutional quality, which has not improved in about half of the Eastern Europe. This study investigates the effect of institutional quality on political system support in a panel of East European countries from 1990 to 2007. Good institutions increase political system support more than economic growth, inflation or unemployment.

Key words: Satisfaction With Democracy (SWD), Political System Support, Institutional Quality, Governance, Eastern Europe, Transition.

JEL codes: F5

Wpływ instytucji na zadowolenie z demokracji w Europie Wschodniej

Streszczenie

Kompetentne rządy i jakość instytucji to kluczowe koncepcje, pomagające odróżniać dobrze prosperujące społeczeństwa od tych, które radzą sobie gorzej. Koncepcje te mają wyjątkowe znaczenie w Europie Wschodniej, której kraje na początku lat dziewięćdziesiątych zmieniły ustrój z komunistycznego na demokratyczny. Rozsądek podpowiada, że europejczycy z bloku wschodniego, wykończeni dekadami komunizmu, powinni być zachwyceni nowym ustrojem politycznym, ale czy tak jest naprawdę? W skrócie – nie. Jednym z wyjaśnień jest to, że poparcie dla ustroju politycznego zależy od jakości instytucji, która w blisko połowie krajów Europy Wschodniej nie uległa poprawie. Autor pracy bada wpływ jakości instytucji na poparcie ustroju politycznego w grupie państw wschodnioeuropejskich w latach 1990-2007. Dobre instytucje zwiększają poziom poparcia ustroju politycznego bardziej niż wzrost gospodarczy, spadek inflacji czy niska stopa bezrobocia.

Słowa kluczowe: zadowolenie z demokracji, poparcie ustroju politycznego, jakość instytucji, rządy, europa wschodnia, zmiana ustroju.

Kody JEL: F5

Hanzhen Liu

Akademia Finansów i Biznesu Vistula - Warszawa

David A. Jones

Uniwersytet Warszawski

Feudal Internationalism? Foreign Policy of the People’s Republic of China: See China Change From Back Then to Now to What Next?

Summary

The sovereign territory currently called the People’s Republic of China has existed for some 5,000 years or longer, across several dozen dynasties, several periods ruled by “warlords,” and at least two Republics, including the current People’s Republic of China. Over such a long time period, “China” has changed remarkably, evidenced by revisions in its language, arrival and departure of various forms of governance and leaders, prosperity during the Ming Dynasty, poverty from the “Great Leap Forward” of the 1950s, through the “Cultural Revolution” of the 1960s and 1970s, to the present period the authors have termed “feudal internationalism.” This article will focus on China’s changing foreign policies: from the dynastic periods, across the post-dynastic Ming Guo period (1911-1927), to the Republic of China period controlled by the Chinese Nationalist Party (Guomingtang), (1927-1949), to the People’s Republic of China controlled by the Chinese Communist Party (Gongchantang). The last one has changed its own foreign policies several times since seizing power in 1949, mostly during or since China’s “opening” to the West during the administration of Deng Xiaoping as China’s “paramount leader” (1978-1989) that ushered in “four modernizations”, the third of which upgraded China’s national defense. Changes in China’s foreign policy have continued under its current president, Xi Jinping, most noticeably with China’s “One Belt, One Road” initiative that involves building infrastructure across Eurasia and Africa. Costing billions of dollars and estimated to turn into trillions of dollars, China endeavors to resurrect and put to new uses the ancient “Silk Road” overland plus the maritime “Silk Route” with cutting edge airports, highways, railways, seaports needed to connect China with raw materials including energy sources from Africa and consumer markets in Europe.

Key words: China, “feudal internationalism”, foreign policy, OBOR, Silk Road, Silk Route.

JEL codes: F5

Feudalny internacjonalizm? Polityka zagraniczna Chińskiej Republiki Ludowej: obraz Chin z przeszłości, spojrzenie na teraźniejszość i prognozy na przyszłość

Streszczenie

  Suwerenne terytorium nazywane obecnie Chińską Republiką Ludową istnieje od ponad 5000 lat. W tym czasie doświadczyło rządów kilkudziesięciu dynastii, kilku gubernatorów wojskowych i przynajmniej dwóch republik, w tym Chińskiej Republiki Ludowej. W tak długim okresie Chiny przeszły olbrzymie zmiany, co miało swoje odzwierciedlenie w zmianach języka, przyjmowaniu i odrzucaniu różnych form rządów i przywódców, czasach dobrobytu za panowania Dynastii Ming, biedy spowodowanej „Wielkim skokiem” w latach 50. XX wieku i „Rewolucją kulturalną” lat 60. i 70. XX wieku, aż po obecny okres, który autorzy nazywają „feudalnym internacjonalizmem”. Praca poświęcona jest zmianom polityki zagranicznej Chin: od okresów dynastycznych, przez post-dynastyczny okres Ming Guo (1911-1927), Republikę Chińską kontrolowaną przez Chińską Partię Narodową (Guomingtang), (1927-1949), po Chińską Republikę Ludową pod przywództwem Chińskiej Partii Komunistycznej (Gongchantang). Po przejęciu władzy w 1949 r., Chińska Partia Komunistyczna wielokrotnie zmieniała swoją politykę zagraniczą, głównie od momentu lub podczas „otwierania się” Chin na Zachód za czasów administracji Deng Xiaopinga jako „najwyższego przywódcy” Chin (1978-1989), który rozpoczął „cztery modernizacje” (z których trzecia zmodernizowała chińskie siły obronne). Zmiany w chińskiej polityce zagranicznej miały swój dalszy ciąg pod przywództwem jej obecnego prezydenta, Xi Jinpinga, szczególnie w postaci inicjatywy „Jeden pas, jedna droga”, która pociągała za sobą stworzenie infrastruktury w całej Eurazji i Afryce. Inwestycja warta miliardy dolarów, które mogą urosnąć do trylionów, jest próbą wskrzeszenia starożytnego „Jedwabnego Szlaku” wiodącego zarówno przez ląd, jak i trasy morskie, zaopatrzone w najbardziej zaawansowane technologicznie lotniska, autostrady, koleje i porty morskie, mające dać Chinom dostęp do surowców naturalnych, źródeł energii z Afryki oraz rynków konsumenckich w Europie.

Słowa kluczowe: Chiny, „feudalny internacjonalizm”, polityka zagraniczna, OBOR, Jedwabny Szlak.

Kody JEL: F5

Davut Han Aslan

Akademia Finansów i Biznesu Vistula - Warszawa

Turkey: a Bridge between East and West and its Catalyst Role in Alliance of Civilizations Initiative

Summary

In the wake of the September 11 attacks, José Luis Rodríguez Zapatero, co-sponsored by Recep Tayyip Erdogan, founded the Alliance of Civilizations—an international organization aimed at bridging cultural gaps and preventing future conflicts between the West and the Muslim world. The idea was officially accepted by Kofi Annan and sponsored by United Nations in 2005. Turkish co-sponsorship was both symbolically and factually valuable, and constituted a strong political signal. The paper aims to present the main ideas for an Alliance of Civilizations, its objective, scope and activities with specific attention to Turkey as a unique country playing a symbolic role between Islamic world and the West.

Key words: The Alliance of Civilization, Turkey, Spain, clash of civilizations, religion.

JEL codes: F5

Turcja – most łączący Zachód ze Wschodem i jego rola jako katalizatora w inicjatywie Sojuszu Cywilizacji

Streszczenie

W następstwie ataków z dnia  11 września, José Luis Rodríguez Zapatero, wspierany przez Recepa Tayyipa Erdogana, założył Sojusz Cywilizacji – międzynarodową organizację mającą na celu zmniejszanie różnic kulturowych i przeciwdziałanie przyszłym konfliktom pomiędzy Zachodem a Muzułmanami. Pomysł założycielski został oficjalnie zatwierdzony przez Kofiego Annana i wsparty przez ONZ w 2005 roku. Tureckie poparcie miało wartość zarówno symboliczną jak i rzeczywistą, i było silnym sygnałem politycznym. Praca ta ma na celu przedstawienie głównych założeń Sojuszu Cywilizacji, jej celów, skali i zakresu działań ze szególnym uwzględnieniem Turcji, jako wyjątkowego państwa odgrywającego symboliczną rolę w relacjach świata Islamskiego z Zachodem.

Słowa kluczowe: Sojusz Cywilizacji, Turcja, Hiszpania, zderzenie cywilizacji, religia.

Kody JEL: F5

Justyna Sikora

Uniwersytet Warszawski

Przyjęcie euro przez Polskę. Potencjalne korzyści i koszty

Streszczenie

Celem artykułu jest analiza potencjalnych korzyści i kosztów wynikających z przyjęcia przez Polskę wspólnej waluty euro. Zostały one przedstawione w świetle teorii optymalnych obszarów walutowych. Główną metodą badawczą wykorzystaną w artykule jest przegląd literatury oraz analiza ekonomiczna. W pracy skupiono się przede wszystkim na skutkach długoterminowych.

Analiza wykazała, iż przy wprowadzaniu euro istotne jest ustalenie odpowiedniego kursu konwersji na poziomie równowagi, by nie dopuścić do przegrzania gospodarki. Ponieważ stopy procentowe w strefie euro są niższe niż w Polsce, a polityka pieniężna Europejskiego Banku Centralnego jest bardziej ekspansywna niż Narodowego Banku Polskiego, po wprowadzeniu euro istnieje ryzyko nadmiernej ekspansji kredytowej, wzrostu zadłużenia sektora prywatnego, importu i konsumpcji. Również ze względu na wysoki deficyt budżetowy i strukturalny sektora finansów publicznych w Polsce, możliwości wykorzystania polityki budżetowej do zmniejszenia negatywnych skutków szoków asymetrycznych byłyby ograniczone. Istotne ryzyko stanowi również możliwość wystąpienia presji inflacyjnej.

Słowa kluczowe: euro, integracja walutowa, optymalny obszar walutowy.

Kody JEL: F15, F45

Euro Adoption in Poland. Potential Benefits and Costs

Summary

The article analyzes potential benefits and costs of euro adoption in Poland in the light of the theory of optimal currency area (OCA). The main research methods used are literature review and economic analysis. The author focused on long-term effects.

The analysis shows that during the introduction of euro it is important to establish a balanced conversion rate in order to prevent overheating of the economy. As interest rates in the euro area are lower than in Poland, and the monetary policy of the European Central Bank is more expansionary than of the National Bank of Poland, there is a risk that euro adoption may result in excessive credit expansion, increased private sector debt, excessive import and consumption. Also, due to the high budgetary and structural deficit levels of the public finance sector in Poland, the possibility of using fiscal policy to reduce negative effects of asymmetric shocks would be limited. A possible inflationary pressure also constitutes a significant risk.

Key words: euro, monetary integration, optimal currency areas.

JEL codes: F15, F45

Zenon Ślusarczyk

Wyższa Szkoła Informatyki, Zarządzania i Administracji - Warszawa

UNIJNA POLITYKA OCHRONY KONSUMENTÓW

Streszczenie

Istnienie wspólnego rynku Unii Europejskiej stwarza wiele korzyści dla konsumentów. Zapewnia on m.in. większy wybór towarów i konkurencyjne ceny, ale wiąże się z nim także wiele niebezpieczeństw dla konsumentów. Dotyczą one np. nierzetelnych informacji o produktach lub usługach, występowanie towarów niebezpiecznych dla zdrowia i życia konsumentów. Ponadto, wielość informacji o produktach i usługach powoduje, że większość konsumentów słabo orientuje się co do ich skutków ubocznych. Stąd też ocenia się, że pozycja konsumenta na jednolitym rynku UE jest znacznie słabsza niż producentów i usługodawców i wymaga stałej i większej ochrony. Zagadnienia te są podejmowane i stopniowo regulowane prawnie przez instytucje UE i stosowne organy państw członkowskich.

Słowa kluczowe: konsument, prawa konsument, wolny rynek, odpowiedzialność producentów i usługodawców.

Kody JEL: D18

Consumer Protection Policy in the European Union

Summary

The existence of a shared market in the EU creates many advantages for the consumers. It provides them, among others, with a wider range of products and competitive prices, but this comes with potential threats. These concern, for instance, dishonest product or service information, or releasing goods that pose a threat to consumers’ health and lives. Moreover, the excessive amount of information about products and services confuse the consumers when it comes to side effects. The conclusion drawn from this is that the consumer’s position on a uniform EU market is much weaker than the producers’ and service providers’, and requires constant and increased protection. These issues are raised and gradually regulated by law by EU institutions and appropriate bodies of its member countries.
Key words: consumer, consumer’s rights, free market, producers’ and service providers’ responsibility.

JEL codes: D18

Tetiana Zinchuk, Pavlo Poplavskyi, Tetiana Usiuk

Zhytomyr National Agroecological University

Development of Export Potential of Agrarian Sector in the Process  of Transformational Change

Summary

In the article, the authors reviewed current trends of functioning of the agricultural sector, which led to increasing rates of agricultural production and export orientation for most agricultural products. Also, the systemic barriers that inhibit the process of full implementation of agri-food potential of Ukraine on foreign markets in terms of institutional change were determined. Priorities of exports, based on the preferences guaranteed by the Agreement on free trade zone between Ukraine and the EU were grounded. The authors proposed measures for institutional changes to ensure Ukrainian agricultural sector efficiency and foreign attractiveness, taking into account the European experience.

Key words: agricultural product, agrarian sector, institution, exports potential, transformational change.

JEL codes: F14, F15, Q18

Rozwój potencjału eksportowego sektora rolniczego w procesie zmiany transformacyjnej

Streszczenie

Autorzy pracy zbadali obecne trendy funkcjonowania sektora rolniczego, które doprowadziły do nadwyżek produkcji rolnej i orientacji eksportowej dla większości produktów rolnych. Dodatkowo, w pracy opisano bariery systemowe, które hamują proces pełnej implementacji potencjału rolniczo-żywieniowego Ukrainy na rynkach zagranicznych pod kątem zmian instytucjonalnych. Praca zawiera również uzasadnienie priorytetów eksportu, oparte na preferencjach gwarantowanych przez umowę o wolnym handlu pomiędzy Ukrainą a UE. Autorzy proponują także rozwiązania w kwestii zmian instytucjonalnych, które zapewnią ukraińskiemu sektorowi rolniczemu wydajność i przyciągną zagranicznych inwestorów, opierając się o doświadczenia europejskie.

Słowa kluczowe: produkt rolny, sektor rolniczy, instytucje, potencjał eksportowy, zmiana transformacyjna. 

Kody JEL: F14, F15, Q18

Anna Maria Kamińska, Agnieszka Parkitna, Arkadiusz Górski

Politechnika Wrocławska

Kamila Urbańska

Wyższa Szkoła Handlowa we Wrocławiu

THE USE OF FUTURES CONTRACTS AS A COLLATERAL FOR OPERATIONAL RISK ACTIVITIES

Summary

The paper focuses on currency risk and describes the currently available tools, techniques, theory and methods of supporting the process of currency risk management. The first two chapters contain the theory of risks, in particular currency risk. The next chapter describes the currently used solutions for managing currency risk based on literature.

Based on the literature, the knowledge of solutions used by entrepreneurs, and analyzed case studies, it can be said that the inclusion of futures contract does not constitute a safe and appropriate tool and, in general, promoting futures contracts as a safe risk management tool is making the entrepreneurs lower their guard.

Key words: futures contracts, form of security, operational risk.

JEL codes: D02, O43, O47

Wykorzystanie kontraktu futures jako forma zabezpieczenia operacyjnych działalności związanych z ryzykiem

Streszczenie

W pracy skupiono się na ryzyku związanym z walutami i opisano obecnie dostępne narzędzia, techniki, teorie i metody wspierania procesu zarządzania ryzykiem walutowym. Pierwsze dwa rozdziały poświęco teoriom ryzyka, szczególnie ryzyka walutowego. W trzecim rozdziale opisano wykorzystywane współcześnie rozwiązania zarządzania ryzykiem walutowym na podstawie dostępnej literatury.

Opierając się na literaturze, wiedzy na temat rozwiązań stosowanych przez przedsiębiorców oraz analizach poszczególnych przypadków, stwierdzono, że stosowanie kontraktów futures nie jest odpowiednim narzędziem, a promowanie kontraktów tego typu jako narzędzia zarządzania ryzykiem usypia czujność przedsiębiorców.

Słowa kluczowe: kontrakty futures, forma bezpieczeństwa, ryzyko operacyjne.

Kody JEL: D02, O43, O47

Antoni Masiukiewicz

Akademia Finansów i Biznesu Vistula - Warszawa

Wykorzystanie analizatora TCPDUMP w symulatorze NS-3 do analizy ruchu w sieciach Wi-Fi

Streszczenie

Symulator NS-3 jest zaawansowanym  narzędziem do analizy sieci. Pozwala na symulacje szeregu sieci bezprzewodowych i posiada rozbudowany moduł dotyczący sieci Wi-Fi. Model do przeprowadzenia analizy danego zagadnienia  musi być przygotowany indywidualnie. Do pozyskania informacji na temat ruchu w sieci w trakcie symulacji możliwe jest wykorzystanie analizatora tcpdump. Jest on przydatny   również dlatego,  że symulator NS-3 jest w zasadzie przeznaczony do pracy w środowisku Linux, a tcpdump jest domyślnie  instalowany w systemach operacyjnych Linux. W artykule przetestowano możliwość wykorzystania tcpdump przy analizie zjawiska interferencji w modelu wifi-simple-interference.

Słowa kluczowe: interferencje, NS-3, symulator sieciowy, analizator pakietów.

Kody JEL: L86

Using TCPDUMP Analyzer in the NS-3 Simulator for Traffic Analysis in Wifi Networks

Summary

The NS-3 Simulator is a powerful tool for network analysis. It enables simulation of a number of wireless networks and has a developed module for Wi-Fi networks. In order to analyze the issue, the model must be prepared individually. To obtain information about the network traffic during the simulation it is possible to use the tcpdump packet analyzer. It is also useful because the NS-3 simulator is basically designed to work in a Linux environment, and tcpdump is installed by default on Linux operating systems. In this article, the author has tested the possibility of using tcpdump when analyzing the interference in the  wifi-simple-interference model.

Key words: interference, NS-3, network simulator, packet analyzer.           

JEL codes: L86

Berbeka Jadwiga

Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

Znaczenie Maratonu na Biegunie Północnym dla uczestników i rejonu recepcyjnego

Streszczenie

Celem artykułu jest identyfikacja znaczenia Maratonu na Biegunie Północnym (MBP) dla uczestników i miejscowości Longyearbyen na Spitsbergenie, gdzie zawodnicy rozpoczynają i kończą udział w wydarzeniu.

Materiał empiryczny stanowią wyniki badań ankietowych przeprowadzonych wśród uczestników Maratonu na Biegunie Północnym 2016. Mają charakter studium przypadku ze względu na niewielką liczebność (N=41), choć objęły prawie wszystkich maratończyków (47 osób). Wyniki dowodzą, że uczestnictwo w MBP 2016 umożliwiło zawodnikom obcowanie z arktyczną, dziką przyrodą i przesuwanie własnych granic psychofizycznych. Można szacować, że uczestnicy maratonu i osoby towarzyszące wydały w Longyearbyen ponad 200 tys. euro, co prowadzi do konkluzji, że MBP wygenerował wydatki przyjezdnych w wysokości prawie 100 euro na mieszkańca.

Słowa kluczowe: wydarzenie - maraton, doznania, motywacje.

Kody JEL: L83

The Significance of The North Pole Marathon for the Participants and the Region

Summary

The aim of the paper is the identification of The North Pole Marathon’s impact on the participants and on Longyearbyen on Svalbard, which is the meeting and departure point for runners.

Empirical data was gathered in Longyearbyen on 7th April 2016, during the briefing before the North Pole Marathon 2016. It was a direct survey questionnaire of all participants –purposive sampling was applied. 41 racers filled the questionnaire (out of 47 finishers). 

The results prove that participation in NPM2016 offered runners experiences connected with wild arctic nature and pushing their own psycho-physical limits. Participants and their companions spent more than 200 000 EUR in Longyearbyen during their stay connected with NPM2016, which means nearly 100 EUR per single Longyearbyen inhabitant.

Key words: event - marathon, experience, motivations.

JEL codes: L83

Krzysztof Cieślikowski

Akademia Wychowania Fizycznego im. Jerzego Kukuczki w Katowicach

Wydarzenia biznesowe jako atrakcyjne produkty współczesnych stadionów sportowych

Streszczenie

Celem artykułu jest identyfikacja kluczowych przesłanek dla uznania wydarzeń biznesowych jako atrakcyjnych produktów współczesnych obiektów sportowych. Dla osiągnięcia celu pracy zastosowano metody analizy i syntezy, głównie z wykorzystaniem źródeł wtórnych, z dostępnych raportów instytucji krajowych i zagranicznych oraz informacji zawartych w ofertach wybranych stadionów. Badania autora wskazują na kilka czynników przemawiających za dużym znaczeniem wydarzeń biznesowych jako produktów uzupełniających ofertę współczesnych stadionów i oddziałujących na różne aspekty funkcjonowania oraz rozwoju tych obiektów i regionu. Badanie i wnioskowanie koncentruje się na stosunkowo nowych, wielkich, znanych i wielofunkcyjnych obiektach sportowych. Tematyka zastosowania wydarzeń biznesowych w różnych obiektach spotkań w Polsce jest przedmiotem wielu publikacji, jednak próby pokazywania ich jako uzupełniającego produktu stadionów są jeszcze rzadko spotykane i wymagają ich dalszych badań. Artykuł ma charakter przeglądowy, a zarazem prezentuje pewną koncepcje teoretyczną możliwości rozwoju produktu współczesnych stadionów.

Słowa kluczowe: wydarzenia, zarządzanie obiektami spotkań, turystyka biznesowa.

Kody JEL: L83, M0, M30, R11

Business Events as Attractive Products of Contemporary Sports Stadiums

Summary

The aim of the article is to identify key premises to recognize business events as attractive products of contemporary sports stadiums. To achieve this goal, the autor used methods of analysis and synthesis, facilitating mainly secondary sources, available reports from national and foreign institutions, as well as the information available on offer of chosen stadiums. The author’s research points to a few factors in favor of the significance of business events as products supplementing the stadiums’ offer, and influencing various operational and developmental aspects of these facilities and their regions. The research and reasoning is concentrated on relatively new, large, well-known, and multifunctional sports facilities. The topic of using business events in various meeting spots in Poland is the subject of many publications, but the attempts to show them as stadiums’ supplementary products are still rarely seen and require further research. The article is a survey in nature, at the same time presenting a certain theoretical concept of the ability of developing the product of contemporary stadiums.

Key words: events, managing meeting spots, business tourism.

JEL codes: L83, M0, M30, R11

Monika Dembińska

Poznań Convention Bureau - Poznańska Lokalna Organizacja Turystyczna

Istota i motywy zawierania aliansów strategicznych przez miasta na międzynarodowym rynku spotkań

Streszczenie

  Międzynarodowy rynek spotkań, jak i globalną gospodarkę, charakteryzuje stale rosnący poziom konkurencji. Szeroko stosowaną przez przedsiębiorstwa strategią umacniania swojej pozycji rynkowej jest zawieranie aliansów strategicznych. Praktykę tę od niedawna zauważono także wśród miast funkcjonujących w przemyśle spotkań. W artykule zaprezentowano wyniki badania istoty, motywów oraz efektów zawierania aliansu strategicznego przez miasta na globalnym rynku spotkań, bazując na działaniach prowadzonych przez Wiedeń i Barcelonę.

Słowa kluczowe: alianse strategiczne, miasta, międzynarodowy rynek spotkań, konkurencyjność.

Kody JEL: L83

The Nature and Motives Behind Strategic Alliances Between Cities On the International Meeting Market

Summary

The international meeting market, just as the global economy, is characterized by a constantly growing competition level. Enterprises frequently use a strategy of strengthening their market position by forming strategic alliances. Lately this practice was also noticed among cities operating in the meeting industry. The author presents the results of researching the nature, motives, and effects of forming strategic alliances by cities on the global meeting market, based on the operations conducted by Vienna and Barcelona.

Key words: strategic alliances, cities, international meeting market, competetiveness.

JEL codes: L83

Natalia Latuszek

Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

Rola convention bureau w procesie pozyskiwania spotkań

Streszczenie

Celem artykułu jest określenie roli convention bureau w procesie pozyskiwania spotkań stowarzyszeń. Dlatego szczegółowej analizie poddano etapy powyższego procesu, uwzględniając równocześnie dwie perspektywy, według których może być rozpatrywany: organizatora spotkania oraz miejsca ubiegającego się o możliwość jego organizacji. Następnie, poszczególne fazy zestawiono z wynikami badania empirycznego o zasięgu globalnym, dotyczącego ról i zadań convention bureau, które przeprowadzono on-line na próbie 73 menadżerów omawianych instytucji. Respondenci za najważniejsze uznali aktywności convention bureau związane z promocją miasta oraz kształtowaniem relacji z organizatorem spotkania. Natomiast na podstawie przeprowadzonych analiz stwierdzono, że convention bureau ma największy udział w pozyskiwaniu i organizacji wydarzenia na pierwszym etapie tego procesu.

Słowa kluczowe: convention bureau, CVB, process pozyskiwania spotkań, branża spotkań, MICE.

Kody JEL: L83

The Role of Convention Bureau in the Process of Acquiring Meetings

Summary

The purpose of this article is to determine the convention bureau’s role in the process of acquiring meetings of associations. In the article, the stages of the above process were analysed in detail, at the same time considering two perspectives, from which it can be examined: the meeting’s organizer, and the facility competing to become the meeting place. Then, individual phases were compared with the results of the empirical global-range study concerning the roles and tasks of the convention bureau conducted on-line on 73 managers of the analyzed institutions. The convention bureau’s activities connected with promoting the city and shaping the relations with the meeting’s organizer were found to be the most important for the respondents. Based on the conducted analyses, it was found that the convention bureau plays the largest part in acquiring and organizing a meeting in the first stage of this process.

Key words: convention bureau, CVB, process of acquiring meetings, meeting industry, MICE.

JEL codes: L83

Anna Ostrowska-Tryzno, Agnieszka Muszyńska

Akademia Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie

SUSTAINABLE TOURISM SERVICES AS AN EXCEPTIONAL PRODUCT FOR THE MICE DESTINATION. CASE STUDY REYKJAVIK

Summary

Sustainability in tourism is an important issue regarding tourism destination planning, but there is a wide range of social, economic, legal and technological factors, which greatly affects tourism destination policy. Reykjavik is consequently realizing the aims defined in the “Tourism Strategy for the City of Reykjavík 2011–2020”, in which MICE was regarded as one of the most important opportunities for Reykjavik. Furthermore it is regularly stressed, that in order to succeed the MICE sector must be developed on a sustainable basis. Nowadays, the city profits from its popularity, but the authorities are aware that there are not only advantages, but also disadvantages of the growing amount of visitors. Therefore the innovative thinking, planning, partnership between stakeholders and good communication with tourists is essential to coordinate sustainable development and management of natural resources.

Key words: sustainable tourism services, MICE destination, green city, Reykjavik, Iceland.

JEL codes: L83

Usługi zrównoważonej turystyki jako wyjątkowy produkt dla celów turystyki biznesowej. Studium przypadku Reykjaviku

Streszczenie

Zrównoważenie w turystyce to ważne zagadnienie w kontekście planowania celów turystyki, istnieje jednak wiele społecznych, ekonomicznych, prawnych i technologicznych czynników, które mają wielki wpływ na cele polityki turystycznej. Reykjavik konsekwentnie realizuje cele określone w Strategii turystycznej dla miasta Reykjavik 2011-2020, w której turystyka biznesowa postrzegana jest jako jedna z najważniejszych okazji do rozwoju miasta. Co więcej, regularnie podkreśla się, że sukces w tej kwestii jest ściśle związany ze zrównoważonym rozwojem sektora turystyki biznesowej. Obecnie miasto czerpie zyski ze swojej popularności, jednak władze są świadome, że może ucierpieć przez rosnącą liczbę turystów. Dlatego też innowacyjny sposób myślenia, planowania, porozumienie udziałowców i dobra komunikacja z turystami są kluczowe, by skoordynować zrównoważony rozwój i zarządzanie zasobami naturalnymi.

Słowa kluczowe: zrównoważona turystyka, cele MICE, zielone miasto, Reykjavik, Islandia.

Kody JEL: L83

Piotr Zmyślony, Marek Zieliński, Grzegorz Leszczyński

Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

ROLA ZAUFANIA W RELACJACH PUBLICZNO-PRYWATNYCH NA RYNKU SPOTKAŃ

Streszczenie

W warunkach krótkotrwałości spotkań jako produktów oraz różnorodności podmiotów tworzących ten rynek zaufanie jest uznawane za kluczowy czynnik nawiązywania i utrzymywania relacji, w konsekwencji przesądzający o dynamice rozwojowej tego rynku. Celem artykułu jest rozpoznanie procesu tworzenia zaufania między partnerem publicznym a prywatnym w sytuacji, gdy w początkowej fazie relacji ono nie występuje lub jest zastąpione nieufnością. Badania są oparte na dwóch studiach przypadków relacji o zróżnicowanym czasie trwania: współpracy na rzecz organizacji Światowego Kongresu Marketingu IMP w Poznaniu w 2016 roku oraz wspólnych działaniach Poznańskiej Lokalnej Organizacji Turystycznej i władz miasta Poznania na rzecz tworzenia lokalnego convention bureau w latach 2008-2017. Badania oparto na częściowo ustrukturyzowanych wywiadach pogłębionych przeprowadzonych z podmiotami występującymi jako strony relacji. Z badań wynika, że zaufanie jest procesem kompleksowym, elastycznym, a jego tworzenie polega na stopniowej zmianie postrzegania celu oraz ryzyka relacji przez partnerów z perspektywy indywidualnej na wspólną.

Słowa kluczowe: zaufanie, relacje biznesowe, rynek spotkań, branża spotkań.

Kody JEL: L83

Role of Trust in Public-Private Relations on the Meeting Market

Summary

The briefness of meetings as products and the variety of entities comprising this market make trust the essential factor in establishing and maintaining relations, as a consequence determining the development dynamics of this market. The purpose of this article is to determine the process of creating trust between the public and the private partner in a situation where it does not exist in the initial relation phase or is substituted with distrust. The research is based on two case studies of relations with varied duration: cooperation for the World Marketing Congress IMP in Poznan in 2016, and shared operation of the Poznan Local Tourist Organization and the authorities of Poznan to create a local convention bureau in 2008-2017. The research was based on partially structurized in-depth interviews conducted with entities acting as sides of the relation. The research shows that trust is a complex and flexible process, and its creation consists of gradual change in the perception of the goal and risk of the relation by the partners from the individual perspective to a shared one.

Key words: trust, business relations, meeting market, meeting industry.

JEL codes: L83