Kwartalnik Naukowy Uczelni Vistula (Vistula Scientific Quarterly)

Nr 4(42)2014

Marcin Urbaniak

Wyższa Szkoła Zarządzania – Polish Open University – Warszawa

Gorzki posmak płynnej nowoczesności. Wybrane zagadnienia z filozofii społecznej Zygmunta Baumana

Streszczenie

Płynna nowoczesność jest pojęciem określającym grupę zjawisk społecznych, które charakteryzują cywilizację przełomu XX i XXI wieku. Źródłem, z którego wypływa płynna nowoczesność, są społeczno-gospodarcze przemiany, które zaszły w kulturze zachodniej w drugiej połowie XX wieku – przede wszystkim postęp technologiczny, telekomunikacyjny i transportowy. Rdzeniem płynnej nowoczesności jest brak zakotwiczenia (tożsamości, wartości, kapitału) oraz nieobecność granic (konsumpcyjnych, geopolitycznych, handlowych, komunikacyjnych). Płynną nowoczesność można ująć w trzech podstawowych kategoriach: zmienność, względność, pluralizm. W artykule zaprezentowano formy funkcjonowania jednostek, społeczeństwa i całej kultury w warunkach płynnej nowoczesności.

Słowa kluczowe: późna nowoczesność, globalizacja, konsumpcjonizm, prekariat, komodyfikacja.

Kody JEL: F01

Bitter Aftertaste of Liquid Modernity. The Selected Issues of Zygmunt Bauman’s Social Philosophy

Summary

Liquid (or late) modernity is the notion describing a group of social phenomena which characterise the civilisation of the turn of the 21st century. The source, from which liquid modernity emerges, is socioeconomic transformations that have taken place in the western culture in the second half of the 20th century – primarily the technological, telecommunication and transport progress. The core of liquid modernity is lack of anchorage (of identity, value, capital) as well as absence of borders (consumption, geopolitical, trade, and communication). Liquid modernity can be seen in the three basic categories: variability, relativity, pluralism. In his article, the author presented the forms of functioning of individuals, the society and the entire culture under the conditions of liquid modernity.

Key words: late modernity, globalisation, consumerism, precariat, commodification.

JEL codes: F01

Jarosław Sozański

Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości – Warszawa

ZASADA DEMOKRATYCZNEGO PAŃSTWA PRAWNEGO W POLSKIEJ PRAKTYCE PRAWNEJ

Streszczenie

Cel: ustalenie zakresu stosowania normy ustrojowej państwa prawnego w praktyce. Metoda prawno-porównawcza.

Wniosek: norma ustrojowa nie jest jasno określona oraz adekwatnie stosowana. Konieczność zmiany tego stanu rzeczy w doktrynie i praktyce prawnej, a także poprawy świadomości prawnej społeczeństwa.

Treść: jeśli ustrojem Polski jest demokratyczne państwo prawne to elementarną kwestią jest rozumienie tego pojęcia, w tym jego wykładnia przez Trybunał Konstytucyjny oraz reguły stosowania jego treści normatywnej. Trybunał dokonał tu bardzo szerokiej wykładni łącząc tę kategorię z ponad 20 zasadami konstytucyjnymi. Taka obszerność pojęcia zaciemnia jego istotne elementy i niekorzystnie wpływa na stosowanie kategorii normatywnej przez organy państwa.

Artykuł ma charakter koncepcyjny.

Słowa kluczowe: demokratyczne państwo prawne, Konstytucja RP, zasady ustrojowe, orzecznictwo normatywne, Trybunał Konstytucyjny, prawo międzynarodowe i UE.

Kody JEL: K1, K30, K33

Principles of the Democratic State of Law in the Polish Legal Practice

Summary

Aim: to ascertain the scope of application of the constitutional norm of the state of law in practice. The legal comparative method.

Conclusion: the constitutional norm is not clearly determined of adequately applied. The necessity to change this state of affairs in the legal doctrine and practice as well as to improve the society’s legal awareness.

Contents: if the system of Poland is a democratic state of law, then the elementary issue is understanding of this notion, including interpretation thereof by the Constitutional Tribunal as well as the rules of application of its normative contents. The Tribunal made here a very broad interpretation combining this category with more than 20 constitutional rules. Such an ampleness of the notion obscures its essential elements and unfavourably affects the use of the normative category by the state’s bodies.

The article is of the conceptual nature.

Key words: democratic state of law, Constitution of the Republic of Poland, system founding rules, normative jurisprudence, Constitutional Tribunal, international law and the EU law.

JEL codes: K1, K30, K33

Zenon Ślusarczyk

Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach

Udział polskiego szkolnictwa wyższego w realizacji unijnego Programu
Kapitał Ludzki w latach 2007-2013

Streszczenie

Pojęcie „kapitał ludzki” jest coraz częściej używane w języku naukowym, edukacji, w zarządzaniu organizacjami itp. Najczęściej rozumie się przez nie proponowany i przyswajany zasób nowoczesnej wiedzy przez uczących się i pracujących, a także zdolności i możliwości kreacyjne, kompetencje i motywacje do efektywnej pracy.

Tak rozumiany kapitał ludzki silnie oddziałuje na rozwój społeczny, gospodarczy i kulturowy. Sprzyja innowacyjności gospodarek i zarządzania zasobami ludzkimi.

Doceniając powyższe pozytywne aspekty kapitału ludzkiego Unia Europejska stworzyła szereg programów rozwojowych w tym zakresie, w tym program „Szkolnictwo wyższe i nauka” mający wspierać edukację i badania naukowe w wymiarze Wspólnoty i poszczególnych krajów. Ma to ważne znaczenie dla Polski, albowiem nasze nakłady na badania są jednymi z najniższych w Europie. Ważne jest także wspieranie rozwoju kształcenia młodzieży na poziomie studiów wyższych, ale i organizowanie odpowiednich staży i praktyk w układzie międzynarodowym. Bardzo ważna jest współpraca szkół i przedsiębiorstw w tym zakresie.

Słowa kluczowe: kapitał ludzki, kreacja, motywacja, innowacyjność, efektywność, edukacja, transfer wiedzy.

Kody JEL: J24

Share of Polish Higher Education in Implementation of the EU Programme Human Capital in 2007-2013

Summary

The notion “human capital” is more and more frequently used in academic language, education, in organisation management, etc. Most often it means the proposed and adopted stock of modern knowledge by learners and workers as well as creative capabilities and possibilities, competencies and motivations to an effective work.

The so understood human capital strongly affects the social, economic and cultural development. It facilitates innovativeness of economies and human resource management.

Appreciating the above-mentioned positive aspects of human capital, the European Union has set up a number of developmental programmes in this respect, including the programme “Higher Education and Science” whose task is to support education and research within the Community and individual countries. This is of a great importance for Poland as our outlays on research are one of the lowest in Europe. Important is also supporting the development of youth education at the university level, but also organisation of relevant internships and practices on the international scene. Very important is cooperation between schools and enterprises in this respect.

Key words: human capital, creation, motivation, innovativeness, effectiveness, education, transfer of knowledge.

JEL codes: J24

Paweł Polowczyk

Wyższa Szkoła Zarządzania – Polish Open University – Warszawa

Demokracja w miejscu pracy:  zarys analizy etycznej

Streszczenie

Głównym celem rozważań jest etyczny opis demokracji w miejscu pracy i porównanie w aspekcie wartości etycznych demokratycznych i niedemokratycznych metod zarządzania. W tym celu zastosowano analizę etyczną danych empirycznych dotyczących organizacji w aspekcie dwóch wartości etycznych: wolności i szczęścia. Główna teza artykułu głosi, że demokracja w miejscu pracy etycznie przewyższa swoje autorytarne konkurentki, tzn. bardziej od nich maksymalizuje realizację wolności i szczęścia. Implikacją zarazem praktyczną, jak i społeczną wyników badań jest zachęta do tworzenia demokratycznych firm oraz demaskowania firm pseuodemokratycznych. Artykuł ma charakter badawczy.

Słowa kluczowe: demokracja w miejscu pracy, autorytaryzm w miejscu pracy, wiedza, wolność, szczęście.

Kody JEL: D23, M14, P13

On-the-Job Democracy: Outline of Ethical Analysis

Summary

The main objective of considerations is an ethical description of on-the-job democracy and comparison in the aspect of ethical values of democratic and non-democratic methods of management. For this purpose, the author applied an ethical analysis of empirical data concerning organisations in the aspect of two ethical values: freedom and happiness. The main thesis of the article says that on-the-job democracy ethically outstrips its authoritarian competitors, i.e. it more than those maximises implementation of freedom and happiness. Both practical and social implication of research findings is encouragement to set up democratic firms and to disclose pseudo-democratic firms. The article is of the research nature.

Key words: on-the-job democracy, on-the-job authoritarianism, knowledge, freedom, happiness.

JEL codes: D23, M14, P13

Adam Oleksiuk

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie 

MECHANIZMY WSPÓŁPRACY JEDOSTEK SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO SUBREGIONU RADOMSKIEGO Z KLASTRAMI I BIZNESEM W ŚWIETLE WŁASNYCH BADAŃ

Streszczenie

Niniejsze opracowanie poświęcone jest istniejącym mechanizmom współpracy Jednostek Samorządu Terytorialnego (JST) subregionu radomskiego z klastrami i biznesem. Artykuł powstał na podstawie własnych badań prezentowanych w raporcie końcowym pt. „Badanie istniejących mechanizmów współpracy JST subregionu radomskiego z klastrami i biznesem w ramach projektu Orkiestra realizowanego w ramach priorytetu VIII Regionalne kadry gospodarki, Działanie 8.1 Rozwój pracowników i przedsiębiorstw w regionie, Poddziałanie 8.1.2 wsparcie procesów adaptacyjnych i modernizacyjnych w regionie” oraz aktualnych źródeł i informacji dotyczących subregionu radomskiego. W toku badania wykorzystano bazy Danych Regionalnych Głównego Urzędu Statystycznego w tym m.in. Statystyczne Vademecum Samorządowca. Cennym źródłem wiedzy dla poszczególnych powiatów były informacje znajdujące się na ich oficjalnych serwisach internetowych oraz w dokumentach strategicznych poszczególnych gmin i powiatów. Na potrzeby niniejszego opracowania skonstruowano narzędzie badawcze w postaci kwestionariusza ankietowego.

Słowa kluczowe: klastry, inicjatywa klastrowa, innowacje, rozwój gospodarczy, Jednostki Samorządu Terytorialnego, subregion radomski.

Kody JEL: H75, H83, O11, O12, O31, O33, O43

Mechanisms of Cooperation of Local Self-Governments of the Radom Subregion with Clusters and Business in the Light of Own Surveys

Summary

This study is devoted to the existing mechanisms of cooperation of local self-governments of the Radom subregion with clusters and business. The article is an outcome of the author’s own research presented in the final report “Research of the existing mechanisms of cooperation of local self-governments of the Radom subregion with clusters and business within the framework of the project named Orchestra implemented within the priority VIII, Regional Staff for Economy, Measure 8.1, Development of Employees and Enterprises in the Region, Sub-measure 8.1.2, Support for adaptive and modernisation processes in the region” as well as the present sources and information on the Radom subregion. In the course of the research, there were used bases of the regional data of the Central Statistical Office, including, inter alia, Statystyczne Vademecum Samorządowca [Statistical Vademecum of Regional Civil Servant]. A valuable source of knowledge for individual districts was information displayed on their official Internet services as well as in strategic documents of particular municipalities and districts. For the purposes of this study, the author constructed a research tool in the form of survey questionnaire.

Key words: clusters, cluster initiative, innovations, economic development, local self-governments, Radom subregion.

JEL codes: H75, H83, O11, O12, O31, O33, O43

Iwona Koza

Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Chełmie 

Przestrzenne zróżnicowanie dochodów powiatów ziemskich w latach 2004-2012

Streszczenie

Badanie procesów gospodarowania środkami publicznymi jest bardzo ważnym aspektem gospodarki finansowej. Narzędziem weryfikacji wyników gospodarowania środkami finansowymi jest badanie wskaźnikowe. Badane wskaźniki dotyczyły wielkości oraz struktury, zarówno dochodów, jak i relacji ogólnobudżetowych a także ich zmian w badanym okresie. Na podstawie badań wskaźnikowych dokonano oceny sytuacji bieżącej i oceniono możliwości poprawy sytuacji w okresie średnim.

W badanym okresie dochody ogółem polskich powiatów ziemskich były coraz wyższe. Wartości charakteryzujące strukturę budżetową okazały się korzystne. W badanym okresie udział dochodów własnych w dochodach budżetu ogółem nieznacznie, ale sukcesywnie się zwiększał. Z upływem czasu zwiększał się udział dochodów własnych z majątku oraz pozostałych dochodów własnych w ogólnej kwocie dochodów własnych. Świadczy to o rosnącej samodzielności powiatów. Jednocześnie, w badanym okresie zauważyć można rosnącą tendencję udziału dochodów z podatku dochodowego od osób fizycznych w dochodach własnych. W rezultacie, malejącą tendencję miały udziały z pozostałych dochodów własnych. W większości jednostek powiatowych utrzymywała się korzystna, nierosnąca tendencja, zarówno udziału subwencji w dochodach budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jak i udziału dotacji celowych w budżecie jednostki samorządu terytorialnego. Jeśli chodzi o udział dochodów na cele inwestycyjne w dochodach ogółem, wartość tego wskaźnika przez kilka ostatnich lat niekorzystnie się obniżała. Warto tu nadmienić prognozowane odwrócenie tej tendencji.

Wyniki badania wskaźnikowego pozwalają stwierdzić, że polskie powiaty ziemskie powiaty działały bardzo ostrożnie i rozważnie, raczej trwając niż pomnażając swojej siły.

Słowa kluczowe: powiaty ziemskie, dochody i wydatki samorządowe, wskaźniki, metody statystyczne.

Kody JEL: E62, E65, G28, H70, H71, H72, H76

Spatial Differentiation of Rural Districts’ Incomes in 2004-2012

Summary

Surveying the processes of public funds management is a very important aspect of financial management. The index-based survey is a tool of verification of effects of financial resources management. The surveyed indices related to the volume and structure of incomes and general budget relations as well as their changes in the period in question. On the grounds of index-based surveys, the author assessed the current situation and opportunities for improvement of the situation in the medium term.

In the period surveyed, Polish rural districts’ total incomes were higher and higher. The values describing the budget structure appeared to be favourable. In the period in question, the share of own incomes in total budget’s incomes was insignificantly but steadily increasing. Over time, there was increasing the share of own incomes from assets and other own incomes in the total amount of own incomes. This evidences the growing self-sufficiency of districts. At the same time, in the period in question, one mat notice the growing trend in the share of incomes originating from personal income tax in own incomes. In result, of the declining trend were the shares in own incomes. In the majority of district units, there was retained the favourable, not growing trend both in the share of subsidies in incomes of local governments’ budgets and the share of target-specified subsidies in the local government’s budget. As far as it concerns the share of incomes for investments in total incomes, this indicator’s value was over a few recent years unfavourably decreasing. It is worthwhile to state here the forecasted reverse of this trend.

The index-based research findings allow stating that Polish rural districts were acting very cautiously and prudently, rather lasting than augmenting their strengths.

Key words: rural districts, self-governments’ incomes and expenditures, indices, statistical methods.

JEL codes: E62, E65, G28, H70, H71, H72, H7

Davut Han Aslan, Duygu Bozyigit

Vistula University – Warsaw, Poland

TURKEY-KAZAKHSTAN RELATIONS: AN OVERVIEW OF MUTUAL RELATIONS
SINCE THE COLLAPSE OF THE SOVIET UNION

Summary

The bilateral relations between Kazakhstan and Turkey have started, firstly due to deep cultural, historical ties, brotherhood kinship which caused Turkey to be the first country to recognise the independence of Kazakhstan. Secondly, the development of the Turkish-Kazakh relations is based on the identity or similarity of positions on a wide range of issues; moreover, both countries’ own interests in the international relations system also played a significant role in strengthening the bilateral relations.

Key words: Turkey, Kazakhstan, economy, diplomacy, military cooperation.

JEL codes: F5

Relacje Turcji z Kazachstanem: przegląd wzajemnych stosunków od upadku ZSRR

Streszczenie

Stosunki dwustronne Kazachstanu i Turcji zostały zapoczątkowane, po pierwsze, ze względu na więzi kulturowe, historyczne i braterskie pokrewieństwo, co spowodowało, że Turcja stała się pierwszym krajem, który uznał niepodległość Kazachstanu. Po drugie, rozwój stosunków turecko-kazachskich jest oparty na tożsamości lub podobieństwie stanowisk w szerokim zakresie kwestii; co więcej, własne interesy obu krajów w systemie stosunków międzynarodowych również odegrały istotną rolę w umacnianiu stosunków dwustronnych.

Słowa kluczowe: Turcja, Kazachstan, gospodarka, dyplomacja, współpraca wojskowa.

Kody JEL: F5

Dariusz Prokopowicz

Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Nauk Społecznych w Otwocku

Credit scoring w kontekście doskonalenia procesu zarządzania ryzykiem kredytowym

Streszczenie

Obecnie stosowaną w bankach komercyjnych metodą identyfikacji i kwantyfikacji ryzyka kredytowego pojedynczej transakcji kredytowej jest metoda punktowa stanowiąca podstawę systemów credit scoring. Rozwój metod scoringowych umożliwiony został poprzez zaimplementowanie do działalności kredytowej banków osiągnięć wiedzy statystycznej oraz technologii informatycznych. Pełniejsze wykorzystanie tych technologii prowadzące do obniżenia kosztów bankowych procedur i skrócenia okresu prowadzonej oceny kredytobiorcy związane jest z rozwojem zautomatyzowanych metod dyskryminacyjnych decyzji kredytowych w procesie zarządzania ryzykiem w banku komercyjnym. Kwestią kluczową jest precyzyjne skwantyfikowanie i przeprowadzenie pomiaru ryzyka kredytowego w ujęciu portfelowym oraz w odniesieniu do pojedynczej transakcji kredytowej. W tym drugim przypadku, obecnie stosowanym standardem określenia akceptowalnego poziomu ryzyka kredytowego w bankach komercyjnych jest metoda credit scoring. Rozwijanie jej stanowi istotny czynnik procesu doskonalenia zarządzania ryzykiem kredytowym i zwykle realizowane jest niezależnie od koniunktury gospodarczej w otoczeniu kredytobiorcy i prowadzonej przez kredytodawcę bieżącej polityki kredytowej.

Słowa kluczowe: zarządzanie, ryzyko, kredytowe, credit scoring, ocena punktowa.

Kody JEL: G32

Credit Scoring in the Context of Improvement of the Process of Credit Risk Management

Summary

The currently applied at commercial banks method of identification and quantification of the credit risk of a single credit transaction is the scoring method being the base for credit scoring systems. The development of scoring methods has been enabled through implementation to banks’ credit activities of achievements of statistical knowledge and information technologies. The fuller use of these technologies, leading to reduction of costs of banking procedures and reduction of the time-period of borrower scoring is connected with the development of automatized methods of discrimination credit decisions in the process of risk management at the commercial bank. The key issue is precise quantification and carrying out measurement of the credit risk in terms of portfolio as well as related to a single credit transaction. In the second case, the currently applied standard of determining of the acceptable level of credit risk at commercial banks is the credit scoring method. Amplifying thereof is an important factor of the process of improvement of credit risk management and is usually implemented irrespective of economic condition in the borrower’s environment and the current credit policy implemented by the lender.

Key words: management, credit risk, credit scoring, scoring.

JEL codes: G32

Andrzej Dąbkowski

Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa

SEKURYTYZACJA – WSPÓŁCZESNE NARZĘDZIE INŻYNIERII FINANSOWEJ

Streszczenie

Publikacja ta poświęcona jest mniej znanemu instrumentowi inżynierii finansowej określanemu pojęciem – sekurytyzacja. Nie ma ono odpowiednika w języku polskim – co oczywiście nie oznacza, że instrument ten nie jest stosowany w Polsce. Instrument ten jednak ma pejoratywne konotacje w dobie kryzysu. Część naukowców i praktyków uważa wręcz, że sekurytyzacja jest współwinowajcą (oczywiście w części) obecnego kryzysu. Choć tak naprawdę głównym winowajcą jest w przypadku tego instrumentu nadmierna chciwość banków. Podejmując próbę przybliżenia czytelnikowi istoty i głównych cech tego interesującego instrumentu finansowego zaprezentuję nie tylko aspekt historyczny powstania i zastosowań sekurytyzacji ale i co chyba bardziej interesujące, główne kierunki pozytywnych zastosowań sekurytyzacji. W tym kontekście zaprezentuję również sprzężenia zwrotne sekurytyzacji i jej zastosowań z obecnym kryzysem.

Słowa kluczowe: sekurytyzacja, SPV – Special Purpose Vehicle, aranżer (inicjator), administrator procesu, dystrybutor emisji, MBS – Mortgage Backed Securities.

Kody JEL: G2

Securitisation – a Contemporary Tool of Financial Engineering

Summary

The publication is devoted to a less known instrument of financial engineering coined as securitisation. This does not have its Polish equivalent what, of course, does not mean that this instrument is not applied in Poland. However, the instrument has pejorative connotations in the era of crisis. Some academics and practitioners even think that securitisation is an accomplice (of course, partly) of the present crisis, though, to be frank, the main culprit is in the case of this instrument excessive greed of banks. Undertaking an attempt to bling closer to the reader the essence and main features of this interesting financial instrument, I shall present not only the historical aspect of emergence and applications of securitisation but also, what is perhaps more interesting, the main directions of positive applications of securitisation. In this context, I shall also present feedbacks of securitisation and its applications with the present crisis.

Key words: securitisation, SPV – Special Purpose Vehicle, arranger (initiator), process administrator, issue distributor, MBS – Mortgage Backed Securities.

JEL codes: G2

Krzysztof Celuch, Magdalena Kondas

Szkoła Główna Turystyki i Rekreacji – Warszawa

Rekreacja jako narzędzie pozyskiwania biznesu dla przedsiębiorców z powiatu toruńskiego – analiza działalności i możliwości rozwoju

Streszczenie

Kluczowym motywem przeprowadzonej analizy jest rozwój podmiotów zrzeszonych w ramach jednego stowarzyszenia i zwiększenie efektywności działań związanych z pozyskiwaniem partnerów biznesowych. Podmioty, o których mowa, działają w ramach Lokalnej Organizacji Turystycznej Toruń (LOT). LOT Toruń powstała dnia 22 października 2003 roku jako platforma współpracy lokalnej społeczności i branży turystycznej Miasta Torunia, powiatu toruńskiego i innych jednostek samorządu terytorialnego w regionie w celu tworzenia pozytywnego wizerunku Torunia jako miejsca atrakcyjnego dla turysty.

Celem analizy było ukazanie możliwości rozwoju lokalnych przedsiębiorstw przez rekreację na terenie powiatu toruńskiego.

Słowa kluczowe: rekreacja, powiat toruński, biznes, połączenia klastrowe, przemysł spotkań.

Kody JEL: L8, R1

Recreation as a Tool for Business Winning for Entrepreneurs from the Torun District – an Analysis of Activity and Development Possibilities

Summary

The key motive of the carried out analysis is the development of entities gathered within one association and the increase of effectiveness of measures related to acquisition of business partners. The entities in question operate within the framework of the Local Tourist Organisation Torun (LTO). The LTO Torun was established on 22 October 2003 as a platform of cooperation of the local community and the tourist industry of the City of Torun, the Torun District and other units of local self-government in the region for the purpose of creation of a positive image of Torun as an attractive place for the tourist.

An aim of the analysis was to indicate the opportunities for development of local enterprises through recreation in the area of Torun District.

Key words: recreation, Torun District, business, cluster associations, meetings industry.

JEL codes: L8, R1

Nr 3(41)2014

Dariusz Graj

Politechnika Koszalińska

ZAKŁÓCENIA RÓWNOWAGI MAKROEKONOMICZNEJ W UE A INTENSYWNOŚĆ ZJAWISK KRYZYSOWYCH

Streszczenie

Kryzys finansowy i gospodarczy w UE zmusił Komisję Europejską do podjęcia działań zmierzających do wzmocnienia nadzoru i lepszej koordynacji narodowych polityk gospodarczych. Nowy mechanizm nadzorczy, zwany Procedurą Nierównowagi Makroekonomicznej, zmierza do wczesnego wykrywania i ewentualnej korekty pojawiających się zakłóceń w różnych obszarach nierównowagi. W procesie tym istotną rolę odgrywa tabela wskaźników, składająca się z 11 parametrów makroekonomicznych i makrofinansowych. Celem rozważań jest poszukiwanie zależności między epizodami naruszeń dopuszczalnych progów wskaźników tabeli a ewentualnym wystąpieniem zjawisk kryzysowych. Do badania tej zależności wykorzystano analizę współczynnika korelacji rang Spearmana. Wyniki badań wskazują, że nie wszystkie przyjęte w tabeli wskaźniki wykazują istotne związki korelacyjne ze zjawiskami kryzysowymi. Jedynie zakłócenia równowagi przepływów kredytowych sektora prywatnego, ujemnego salda rachunku obrotów bieżących, nominalnych jednostkowych kosztów pracy, międzynarodowej pozycji inwestycyjnej netto i zobowiązań sektora finansowego wykazują takie zależności, tworząc niebezpieczne środowisko makroekonomiczne, sprzyjające występowaniu intensywnych zjawisk kryzysowych.

Słowa kluczowe: koordynacja polityki gospodarczej, nierównowagi makroekonomiczne, tabela wskaźników, zarządzanie kryzysowe.

Kody JEL: E61, F42, F53, H12

Macroeconomic Imbalances in the EU and Intensity of Crisis Phenomena

Abstract

The financial and economic crisis in the EU has forced the European Commission to undertake the measures aimed at reinforcing the supervision and better coordination of national economic policies. The new supervisory mechanism, called the excessive Macroeconomic Imbalance Procedure, is aimed at an early detection and possible correction of the appearing disturbances in various areas of imbalance. In this process, a substantial role is played by the scoreboard consisting of 11 macroeconomic and macrofinancial parameters. An aim of considerations is to search the dependencies between the episodes of breaches of the allowable thresholds of the scoreboard and a possible occurrence of crisis phenomena. In order to examine that dependency there was used the analysis of the Spearman’s rank correlation coefficient. The research findings indicate that not all the adopted in the scoreboard indices show significant correlations with the crisis phenomena. Only credit flow imbalances of the private sector, current account deficit, nominal unit labour costs, international net investment position and financial sector’s liabilities exhibit such dependencies, creating a dangerous macroeconomic environment facilitating the occurrence of intense crisis phenomena.

Key words: coordination of the economic policy, macroeconomic imbalances, scoreboard, crisis management.

JEL codes: E61, F42, F53, H12

Artur Dobosz

Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa

 Bitcoin – efemeryda czy solidna przyszłość?

Streszczenie

Artykuł jest próbą przybliżenia istoty i funkcjonowania pseudowaluty bitcoin (BTC). Zawiera on również próbę odpowiedzi na pytanie, czy ta nowa jednostka rozrachunkowa może stać się walutą ponadnarodową. Artykuł prezentuje powstanie bitcoina oraz koncepcję leżącą u podstaw jego tworzenia. W trakcie prezentacji procesu jego powstawania i późniejszego bytu przeprowadzono analizę wad i zalet tej jednostki. Bitcoin jako „waluta” całkowicie wirtualna, nie podlegająca żadnej instytucji państwowej ani bankowi centralnemu, wymaga od swoich użytkowników znacznie większego zaufania aniżeli tradycyjne waluty państwowe. Również sposób przechowywania bitcoinów jest daleki od tradycyjnego. W artykule zawarto ponadto analizę innych pseudowalut, przeprowadzoną w odniesieniu do głównych cech bitcoina. W analizie tej znalazły się takie pseudowaluty, jak: litecoin, anoncoin i primecoin. Pokazano różnice i podobieństwa do bitcoina jako jednostki najbardziej popularnej. Te pseudowaluty, powstałe na początku XXI wieku mogą już niebawem stać się poważnym konkurentem dla prawdziwego pieniądza, zwłaszcza dla ludzi poszukujących poufności i szybkości przy dokonywaniu transakcji, dla której jedynym wymaganiem jest dostęp do sieci Internet.        

Słowa kluczowe: bitcoin, pseudowaluta, waluta wirtualna, sieć P2P, klucz zabezpieczający.

Kody JEL: F01, F02, F39

 Bitcoin – Ephemera of a Solid Future?

Abstract

The article is an attempt to bring closer the essence and functioning of the pseudo-currency called bitcoin (BTC). It also contains an attempt to answer the question whether this new unit of account can become a supranational currency. The article presents the emergence of bitcoin and the concept underlying its creation. In the course of presentation of the process of its emergence and the later existence, there was carried out an analysis of the advantages and disadvantages of this unit. Bitcoin as a fully virtual ‘currency’, not being subject to any state institution or to the central bank, requires from its users a considerably greater confidence that the traditional state currencies. Also the way, in which bitcoins are kept, is far from the traditional one. In his article, the author also included a review of other pseudo-currencies, carried out in relation to the main features of the bitcoin. In the review, there were mentioned such crypto-currencies as litecoin, anoncoin and primecoin. He showed the differences and similarities to the bitcoin as the most popular unit. Those crypto-currencies, emerged at the beginning of the 21^st century, may quite soon become a serious competitor to the real money, particularly in case of the people looking for confidence and speed when carrying our transaction for which the only requirement is access to the Internet.       

Key words: bitcoin, pseudo-currency, crypto-currency, virtual currency, P2P network, security key.

JEL codes: F01, F02, F39

 Adrian Wojtas

Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa 

Wiarygodność agencji ratingowych w dobie wzmożonej krytyki ich działalności

Streszczenie

Credit rating jest narzędziem stosowanym obecnie na zmiennym rynku finansowym, niemal wszystkie decyzje inwestorów oparte są na uprzedniej analizie ocen ratingowych, a proces ratingu uwzględniany jest w większości przepisów prawnych dotyczących zasad bezpieczeństwa na rynku finansowym. Specjaliści krytykują jednak nadmierne zaufanie do agencji ratingowych, wskazując na wiele wad i niedoskonałości. Szczególnie w obliczu nadejścia kryzysów zaczęto kwestionować zdolność agencji do formułowania pewnych opinii i zarzucano im m.in. niedostateczny poziom wiedzy, nadmierne i niejasne sformalizowanie. Tymczasem liczba uczestników na rynku stale rośnie, zaś jego struktura ulega coraz większemu skomplikowaniu. Rośnie też jego anonimowość. Wzrasta zadłużenie państw, które chętniej pozyskują środki na rynkach kapitałowych. Na rynku ogólnoświatowym wyraźnie przoduje rynek amerykański. To wszystko stworzyło potrzebę ponownej refleksji nad działalnością agencji ratingowych.

Słowa kluczowe: credit rating, ocena, wiarygodność, kryzys gospodarczy.

Kody JEL: F36, G01

Reliability of Credit Rating Agencies in the Epoch of Intense Criticism of Their Activities

Abstract

Credit rating is the tool currently applied in the volatile financial market; almost all investors’ decisions are based on a previous analysis of credit rating opinions, and the process of rating is taken into consideration in most legal regulations concerning the principles of security in the financial market. However, specialists criticise the excessive confidence in the credit rating agencies indicating many defects and imperfections. Particularly in the face of emergence of crises, they started to challenge agencies’ ability to formulate reliable opinions and they were accused, inter alia, of an insufficient level of knowledge, an excessive and vague formalisation. On the other hand, the number of market players has permanently been increasing, and its structure has been growing more and more complicated. Its anonymity has also been growing. There is growing indebtedness of states which more readily obtain means in the capital markets. The American market is a leader in the global market. All this has created the need for a repeated reflexion on activities carried out by credit rating agencies.

Key words: credit rating, evaluation, reliability, economic crisis.

JEL codes: F36, G01

Paweł Bożyk

Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa

 ROLA PRZEMYSŁU W FAZIE POSTINDUSTRIALNEJ

Streszczenie

Przedmiotem rozważań jest krytyka procesu transformacji systemowej w Polsce dotyczącej szeroko pojętego przemysłu. W wyniku błędnych działań władz Polska straciła niepowtarzalną szansę znalezienia się w czołówce krajów o gospodarce postindustrialnej. Złe decyzje likwidacyjne zamiast inwestycji w badania naukowo-techniczne oraz brak selekcji przemysłu spowodowały zaprzepaszczenie szansy Polski na znalezienie się w gronie krajów o przemyśle zintegrowanym z zapleczem naukowo-technicznym i usługami.

Słowa kluczowe: przemysł, transformacja, faza industrialna, faza postindustrialna, usługi.

Kody JEL: L52, L6, O25

The Role of Industry in the Post-Industrial Phase

Abstract

The subject of considerations is criticism of the process of systems transformation in Poland concerning industry in a broad sense. In result of erroneous measures taken by the authorities Poland has lost the unique opportunity to be among leaders with the post-industrial economy. Bad liquidation decisions instead of investment in scientific and technological research as well as the lack of industry selection have been a missed opportunity for Poland to be in the group of countries with industry integrated with scientific and technical facilities and services.

Key words: industry, transformation, industrial phase, post-industrial phase, services.

JEL codes: L52, L6, O25

Adam Grodecki

Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa

Dopłaty do upraw roślin energetycznych

Streszczenie

Na początku XXI wieku odnotowano znaczny wzrost zainteresowania surowcami roślinnymi i ich zastosowaniem w nowoczesnych technologiach produkcji paliw odnawialnych. W szybkim tempie wyczerpujące się zasoby konwencjonalnych surowców energetycznych, jak również dynamiczny wzrost popytu na te paliwa stanowią dwa najbardziej istotne czynniki wpływające bezpośrednio na fakt, iż działania mające na celu udoskonalanie metod skierowanych na eskalację udziału odnawialnych źródeł energii w technologiach pozyskiwania energii narastają w skali globalnej. Jednym z wielu takich niekonwencjonalnych źródeł energii, mogącym znaleźć zastosowanie w licznych procesach produkcyjnych i komunalnych, jest energia zgromadzona w biomasie zielonej.

W artykule zidentyfikowano złożoną problematykę pozyskiwania energii ze źródeł odnawialnych ze szczególnym naciskiem na ukazanie roli biomasy w tym procesie. Scharakteryzowano szerzej realizowany przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa program „Rośliny energetyczne”, omówiono cel oraz warunki przyznawania finansowej pomocy, warunki kwalifikalności, jak i wysokość dopłat w ramach programu.

Słowa kluczowe: rośliny energetyczne, wsparcie finansowe w sektorze roślin energetycznych, odnawialne źródła energii, biomasa, bezpieczeństwo energetyczne.

Kody JEL: Q16

Subsidies for Energy Plant Cultivating

Abstract

At the beginning of the 21^st century, there has been noted a considerable growth of interest in plant materials and their application in modern technologies for renewable fuel production. Quickly depleting resources of conventional energy materials as well as the dynamic growth of demand for those fuels are the two most important factors directly affecting the fact that the measures aimed at improvement of the methods aimed at escalation of the share of renewable energy sources in the technologies of energy generation have been augmenting globally. One of many such unconventional energy sources that can be applied in numerous production and municipal processes is the energy cumulated in green biomass.

In his article, the author identified the complex problems of energy generation from renewable sources with a particular emphasis on presentation of the role of biomass in this process. He characterised more broadly the implemented by the Agency for Restructuring and Modernisation of Agriculture programme named “Energy plants”, discussed the objective and terms and conditions for awarding financial aid, the eligibility conditions as well as amounts of subsidies within the programme framework.

Key words: energy plants, financial support in the sector of energy plants, renewable energy sources, biomass, energy security.

JEL codes: Q16

Stanisław Faliński

Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach

 ZRÓŻNICOWANIE SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO W PAŃSTWACH 

UNII EUROPEJSKIEJ

Streszczenie

Artykuł jest poświęcony zróżnicowanym formom ustrojowym samorządu terytorialnego funkcjonującego w państwach Unii Europejskiej. Zaprezentowano w nim cechy charakterystyczne tych jednostek administracyjnych, które są jednostkami samorządu terytorialnego. Przedstawiono także propozycję podziału różnych systemów samorządu terytorialnego funkcjonujących na terenie UE. Podział ten opiera się na kryterium stopnia decentralizacji władzy publicznej przez samorząd terytorialny. Omówiono także organizację samorządu terytorialnego w państwie unitarnym na przykładzie Francji, w państwie regionalnym na przykładzie Hiszpanii i w państwie federalnym na przykładzie Niemiec. Artykuł podsumowuje propozycja typologii państw innych niż jednolite państwo unitarne czyli państwa regionalnego i federalnego.

Słowa kluczowe: samorząd terytorialny, decentralizacja władzy, państwo regionalne, państwo federalne.

Kody JEL : H70

Local Government Diversity in the European Union Member States

Abstract

The article is devoted to diversified systems forms of the local government functioning in the European Union states. There are presented in it the characteristic features of those administrative units which are the local government units. The author also presented the proposal to divide various systems of local government functioning in the EU area. The division is based on the criterion of the degree of decentralisation of public authorities by the local self-government. He also discussed the organisation of local government in the unitary state on the example of France, in the regional state on the example of Spain, and in the federal state on the example of Germany. The article is summed up with a proposal of the typology of other states than the uniform unitary state, i.e. the regional and federal state.

Key words: local government, authority decentralisation, regional state, federal state.

JEL codes: H70

Joanna Piekut

Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa

Wady i zalety wprowadzenia podatku katastralnego

Streszczenie

Celem rozważań jest przedstawienie zakresu, który będzie obejmował podatek katastralny, reguły określenia wartości katastralnej oraz sposoby szacowania wartości katastralnej z ogólnych reguł wyceny nieruchomości. Omówiono tematykę ulg i zwolnień, górne limity stawek, koszty wprowadzenia nowego podatku, a także jego wpływ na rynek nieruchomości. Wprowadzenie podatku wiąże się ze znacznym wzrostem kosztów wynajmu nieruchomości oraz negatywnym nastawieniem inwestorów do inwestowania w nieruchomości, gdyż wzrost wartości nieruchomości wiązałby się ze wzrostem podatku.

Słowa kluczowe: podatek, podatek katastralny.

Kody JEL: H2

Advantages and Disadvantages of Introduction of Cadastral Tax

Abstract

An aim of considerations is to present the scope which will comprise cadastral tax, the rules of determination of cadastral value as the ways of cadastral value estimation out of the general rules of real estate appraisal. The author discussed the subjects of benefits and exemptions, the rates upper limits, costs of new tax introduction as well as its impact on the real estate market. The tax introduction is connected with a significant growth of costs of real estate rent as well as negative attitude of investors to invest in real estate as the growth of real estate value would be connected with tax growth.

Key words: tax, cadastral tax.

JEL codes: H2

Bąkowski Michał

Państwowa Wyższa Szkoła Informatyki i Przedsiębiorczości w Łomży

Wasilewska Agata

Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa

Zasady amortyzacji środków trwałych w księgach rachunkowych osób prawnych (część 2)

Streszczenie

Celem rozważań jest przedstawienie istoty amortyzacji jako źródła finansowania wewnętrznego działalności gospodarczej oraz zasad jej ujęcia w księgach rachunkowych, a także scharakteryzowanie rozbieżności w zakresie naliczania zużycia środków trwałych, które są konsekwencją przestrzegania regulacji zapisanych w ustawie o rachunkowości i ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych.

Metodologią badawczą wykorzystaną w artykule jest przegląd literatury przedmiotu oraz obowiązujących aktów prawnych dotyczących literatury przedmiotu.

Artykuł stanowi rzetelną i zgromadzoną w jednym miejscu wiedzę przydatną w codziennej pracy księgowego. Można go potraktować jako „pigułkę” niezbędnej wiedzy przydatnej w pracy księgowego, jak również jako materiał porównawczy wykorzystany np. na zajęciach dydaktycznych.

Słowa kluczowe: rachunkowość, podatki, amortyzacja, wynik finansowy, finansowanie przedsiębiorstwa.

Kody JEL: M41

Principles of Depreciation of Fixed Assets in Accounting Books of Legal Entities, Part II

Summary

An aim of considerations is to present the essence of depreciation as a source of internal financing of business and the principles of its presentation in accounting books as well as to characterise the discrepancies as regards computation of consumption of fixed assets, which are a consequence of observation of the regulations provided in the Accounting Act and in the Corporate Income Tax Act.

The research methodology used in the article is a review of the subject literature and the effective legal acts concerning the subject literature.

The article is a fair and gathered in one place knowledge useful in the daily work of an accountant. It can be treated as pills of the indispensable knowledge useful in the work performed by accountant as well as a comparative material used, for instance, in didactic classes.

Key words: accounting, taxes, depreciation, financial performance, enterprise financing.

JEL codes: M41

Zdzisław Bujanowski

Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa

Kontrola zarządcza w szkolnictwie artystycznym

Część 2. Wyniki kontroli zarządczej w jednostce nadzoru pedagogicznego – Centrum Edukacji Artystycznej

Streszczenie

Celem niniejszych rozważań jest przedstawienie i analiza relatywnie nowego sposobu weryfikacji działania podmiotów administracji publicznej – kontroli zarządczej, wprowadzonej przepisami ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. Nr 157, poz. 1240 z późn. zm.). Opracowaniu poddane zostały wyniki badania ankietowego, przeprowadzonego wśród pracowników badanej jednostki (Centrum Edukacji Artystycznej), a także sprawozdania z jednostek podporządkowanych (szkół artystycznych).

Samoocena kontroli zarządczej w Centrum Edukacji Artystycznej została przeprowadzona po raz pierwszy w 2012 roku. Pracownicy są jeszcze słabo wdrożeni w ten sposób oceniania swojej pracy oraz działalności jednostki. Jednakże na podstawie zaledwie jednokrotnego badania można wskazać w Centrum Edukacji Artystycznej te punkty, które na przyszłość mogą skutkować poważniejszymi problemami, jak kwalifikacje pracowników, system oceniania pracowników oraz kwestie wynagrodzeń i awansów, przepływ informacji i korespondencji pomiędzy Centrum a jednostką nadrzędną, czas pracy, komunikacja i wzajemne stosunki między pracownikami.

Kontrola zarządcza w szkołach artystycznych podległych Centrum Edukacji Artystycznej odbyła się w latach 2011 i 2012. Dała ona możliwość zauważenia i nazwania przez kierowników jednostek problemów wiążących się z działalnością tych podmiotów. Sprecyzowanie problemów sprzyja poszukiwaniu środków zaradczych i stopniowej eliminacji zagrożeń.

Analiza wyników kontroli zarządczej w opisywanych podmiotach oraz wdrożenie płynących z niej wniosków pozwolą na lepsze (praktyczne) funkcjonowanie Centrum Edukacji Artystycznej oraz szkół artystycznych, co pozwoli lepiej odpowiadać na społeczne oczekiwania, związane z kształceniem artystycznym dzieci i młodzieży, formułowane zarówno przez samych uczniów i ich rodziców, nauczycieli i rady pedagogiczne, miejscowe społeczności, jak i ludzi kultury, wybitnych przedstawicieli środowiska artystycznego w Polsce.

Artykuł ma charakter studium przypadku.

Słowa kluczowe: szkolnictwo artystyczne, kontrola zarządcza, cele i elementy kontroli zarządczej, samoocena.

Kody JEL: H83

Managerial Control in Artistic Education (Part II)

Overall Characteristics of Managerial Control and Self-Assessment of the System of Managerial Control at Art Schools

Summary

An aim of these considerations is to present and analyse a relatively new way of verification of actions carried out by the public administration entities – managerial control, introduced by provisions of the Act of 27 August 2009 on public finance (Dz.U. No. 157, item 1240 as amended). The study has comprised findings of the questionnaire-based survey carried out among employees of the unit surveyed (the Centre of Artistic Education) as well as reports from the subordinated units (art schools).

Self-assessment of the managerial control at the Centre of Artistic Education was carried out for the first time in 2012. Employees are yet poorly introduced in this away of assessment of their work and unit’s activities. However, based on only single survey one can indicate at the Centre of Artistic Education those points, which in the future may result in more serious problems, such as employees’ qualifications, system of employees evaluation and the issues of remuneration and promotions, flow of information and correspondence between the Centre and the superior unit, working time, communication and mutual relationships between employees.

The managerial control at art schools subordinated to the Centre of Artistic Education took place in 2011 and 2012. It enabled noticing and naming by heads of units the problems connected with those entities’ activities. Specification of the problems facilitates searching remedies and a gradual elimination of threats. The analysis of managerial control in the described entities and implementation of the conclusions issuing from it will allow a better (practical) functioning of the Centre of Artistic Education and art schools, what will allow a better response to the social expectations connected with artistic education of children and youths, formulated both by pupils themselves and their parents, teachers and pedagogical boards, local communities and cultural personalities, outstanding representatives of the artistic environment in Poland. The article is of the case study nature.

Key words: art schools, managerial control, managerial control’s aims and elements, self-assessment.

JEL codes: H83

Davut Han Aslan

Vistula University – Warsaw, Poland

The Historical Background and the Present State of Turkish-French Relations

Abstract

The initial traces of mutual relations between Paris and Ankara date back to the 16^th century. During the Ottoman Empire, bilateral relations between the Empires flourished in terms of economic relations where France enjoyed capitulations. The French-Turkish relations encompass both alliances and wars. Currently there exist serious dissidences in terms of democracy, human rights and freedom issues. Apart from that Paris’s opposition of Turkey’s future full European Union membership blocking five chapters and accepting genocide claims against the so-called Armenian genocide, Turkey’s Kurdish question constitute a huge obstacle for the future development of French-Turkish relations.

Key words: Turkey, France, genocide, Ottoman Empire, capitulations.

JEL codes: F5, N4

Tło historyczne i stan obecny stosunków turecko-francuskich

Streszczenie

Pierwsze ślady wzajemnych stosunków między Paryżem i Ankarą prowadzą do XVI wieku. W czasach Imperium Osmańskiego stosunki dwustronne między imperiami kwitły w sensie stosunków gospodarczych, gdy Francja  korzystała z kapitulacji osmańskich. Stosunki francusko-tureckie obejmują zarówno alianse, jak i wojny. Obecnie istnieją poważne rozbieżności, jeżeli chodzi o kwestie demokracji, praw człowieka i swobód. Poza tym sprzeciw Paryża wobec przyszłego pełnego członkostwa Turcji w Unii Europejskiej, blokujący pięć rozdziałów [Traktatu] i akceptujący uznanie kwestii tzw. ludobójstwa Ormian, kwestia Kurdów tureckich, stanowią ogromną przeszkodę dla przyszłego rozwoju stosunków francusko-tureckich.

Słowa kluczowe: Turcja, Francja, ludobójstwo, Imperium Osmańskie, kapitulacje osmańskie.

Kody JEL: F5, N4

Nr 2(40)2014

Jan Fazlagić

Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

 Budżet wrażliwy na płeć jako metoda zarządzania jakością usług jednostek samorządu terytorialnego

Streszczenie

Budżet wrażliwy na płeć (gender budget) to koncepcja służąca poprawie jakości życia obywateli. Nowoczesny budżet to coś więcej niż dokument księgowo-finansowy – jest to instrument wpływania na pozytywne zmiany obywateli. Budżet powinien być efektem realizacji pewnej polityki (a nie odwrotnie). Zauważono, że potrzeby przedstawicieli obu płci nie zawsze są „sprawiedliwie” zaspokajane. Ten brak sprawiedliwości nie wynika zwykle ze złej woli władz samorządowych. Powodem obniżonej jakości usług publicznych świadczonych przez samorządy jest „ślepota budżetu” na płeć. Aby temu zapobiec konstruuje się właśnie budżety wrażliwe na płeć. W Polsce koncepcja ta jest jeszcze mało poznana i brakuje przykładów wdrożeń.

Słowa kluczowe: budżet wrażliwy na płeć, jakość usług, zarządzanie w sektorze publicznym, jednostki samorządu terytorialnego.

Kody JEL: M12, M54, R50

Gender Budget as a Method of Quality Management of the Local Self-Government Units

Summary

The gender-sensitive budget is a concept serving improvement of the quality of life of citizens. The modern budget is something more than an accounting and financial document – this is an instrument of affecting positive changes of citizens. The budget should be an effect of implementation of a certain policy (and not contrary). It is noticed that the needs of representatives of both genders not always are ‘fairly’ satisfied. This lack of justice do usually not stem from ill will of self-governments. The reason for a decreased quality of public services provided by self-governments is ‘budget blindness’ to the gender. In order to prevent it there are just constructed gender responsive budgets. In Poland, this concept has yet been poorly recognised, and there is lack of examples of implementation.

Key words: gender budget, quality of services, management in the public sector, local self-government units.

JEL codes: M12, M54, R50

Eugeniusz Stroiński

Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa

 Gender jako czynnik ryzyka w ubezpieczeniu na życie

Streszczenie

Jednym z najistotniejszych czynników mających wpływ na długość życia jest płeć. Kobiety żyją dłużej niż mężczyźni; w Polsce o ok. 8 i pół roku. W wieku od 20 do 60 lat ryzyko śmierci mężczyzn w okresie 1 roku jest od 2,5 do 4 razy większe niż ryzyko śmierci kobiet. Fakt ten był do niedawna brany powszechnie pod uwagę przy ustalaniu składek za ubezpieczenie na życie mężczyzn i kobiet. Składka dla kobiet była odpowiednio niższa. Stosowne regulacje prawne znajdowały się zarówno w polskich przepisach (ustawa z 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej), jak również w przepisach Unii Europejskiej. Mimo ogólnego przepisu zawartego w Dyrektywie 2004/113/EC, w którym stwierdzono, że nie może być żadnych, zarówno bezpośrednich, jak i pośrednich, przejawów dyskryminacji ze względu na płeć, dopuszczono w niej możliwość zróżnicowania składki i świadczeń tam, gdzie płeć jest rozstrzygającym czynnikiem w ocenie ryzyka.

Sytuacja uległa zmianie po wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Na jego podstawie w wytycznych Komisji Europejskiej nr 2012/C11/01 została wprowadzona generalna zasada równości płci, bez żadnych wyjątków do obliczania składek i świadczeń poszczególnych osób w nowych umowach. W Polsce odpowiedni przepis otrzymał brzmienie: „Zastosowanie przez zakład ubezpieczeń kryterium płci w kalkulowaniu składek ubezpieczeniowych i świadczeń nie może prowadzić do różnicowania składek ubezpieczeniowych i świadczeń poszczególnych osób”.

Słowa kluczowe: gender, ubezpieczenie na życie, renty, ryzyko śmierci związane z płcią, unisex, prawdopodobieństwo śmierci, Tablice Trwania Życia (TTŻ), okres dalszego życia, składka ubezpieczeniowa, underwriting.

Kody JEL: I13

Gender as a Risk Factor in Life Insurance

Summary

One of the most important factors affecting the life expectancy is gender. Women live longer than men; in Poland, by approx. 8.5 years. At the age from 20 to 60 years, the risk of death in case of men over the period of one year is from 2.5 to 4 times greater than the risk of death in case of women. This fact was until recently taken commonly into account when determining the premiums for life insurance of men and women. The premium for women was adequately lower. Relevant legal provisions were both in the Polish regulations (the Act of 22 May 2003 on insurance activities) and in the European Union’s regulations. Despite the general provision contained in the Directive 2004/113/EC, where it is stated that there should not be any, both direct and indirect, manifestations of discrimination by gender, there is allowed in it the possibility to differentiate the premium and benefits where the gender is the decisive factor in risk assessment.

The situation has changed after the judgement of the Court of Justice of the European Union. Based on it, in the European Commission’s Directive No. 2012/C11/01, there is introduced the general principle of gender equality, without any exceptions, for computation of premiums and benefits related to individual persons in new agreements. In Poland, the relevant provision shall read as follows: “The application by an insurance company of the gender criterion in computation of premiums and benefits cannot lead to differentiation of premiums of and benefits for individual persons”.

Key words: gender, life insurance, pensions, gender-related risk of death, unisex, death probability, life tables, life expectancy, premium, underwriting.

JEL codes: I13

Stanisław Gasik

Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa

 Model zarządzania projektami publicznymi

Streszczenie

Zarządzanie projektami jest jednym z podstawowych narzędzi nowoczesnej administracji publicznej. Do chwili obecnej nie istnieje spójny model zarządzania takimi projektami, zdefiniowany z punktu widzenia administracji centralnej. Artykuł zawiera wynik próby utworzenia zarysu takiego modelu. Artykuł powstał w wyniku wykonania przeglądu najlepszych praktyk zarządzania projektami publicznych z 93 krajów. Praktyki te zostały pogrupowane w sześć obszarów: zarządzanie portfelem projektów publicznych, jednostki organizacyjne, procesy i metodyki zarządzania, zarządzanie wiedzą, aktorzy projektów publicznych oraz rozwój systemów zarządzania projektami publicznymi. Obszary te wspólnie tworzą zarys modelu zarządzania projektami publicznymi. W artykule wprowadzono pojęcie p-Rządu, czyli rządu, który opiera swoje działanie na skutecznym zarządzaniu projektami.

Słowa kluczowe: administracja publiczna, zarządzanie projektami, p-Rząd.

Kody JEL: D73, H83, O22

Public Project Management Model

Summary

Project management is one of the basic tools of modern public administration. So far, there has not been any coherent model of management of such projects, defined from the point of view of the central administration. The article contains a result of an attempt to produce an outline of such a model. The article is an effect of a review of best practices of public project management from 93 countries. Those practices are grouped in six areas: public project portfolio management, organisational units, management processes and methodologies, knowledge management, public project actors, and development of public project management systems. These areas jointly form an outline of the public project management model. In his article, the author introduced the notion of p-Government, i.e. the government which relies its activity on an efficient project management. 

Key words: public administration, project management, p-Government.

JEL codes: D73, H83, O22

Artur Kuchciński

Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa

Fundusze pożyczkowe jako alternatywna forma finansowania przedsiębiorstw w czasach kryzysu

Streszczenie

W artykule przedstawiono alternatywne źródło finansowania mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw (MSP) – fundusze pożyczkowe. Ukazano problem polskich MSP w dostępie do zewnętrznych źródeł kapitału, szczególnie odczuwalny w czasie kryzysu finansowego oraz scharakteryzowano zjawisko luki kapitałowej, którą mogą wypełnić fundusze pożyczkowe.Zaprezentowano również najnowsze dane dotyczące działalności funduszy
pożyczkowych oraz przyszłe kierunki rozwoju na lata 2014–2020 w Polsce.

Słowa kluczowe: małe i średnie przedsiębiorstwa, fundusze pożyczkowe, kryzys finansowy.

Kody JEL: G23, E23

Loan Funds as an Alternative Form of Enterprise Financing at Times of Crisis

Summary

In his article, the author presented an alternative source of financing micro, small and medium-sized enterprises (SME), which are loan funds. He showed the problem of Polish SMEs with access to external sources of capital, particularly noticeable at the time of financial crisis as well as he characterised the phenomenon of capital gap to be filled up by loan funds. There are also presented the recent data on loan funds’ activities and the future directions of development for the years 2014-2020 in Poland. 

Key words: small and medium enterprises, loan funds, financial crisis.

JEL codes: G23, E23

Wanda Dybowska

Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa

 Zarządzanie ryzykiem kredytowym w bankach spółdzielczych w Polsce

Streszczenie

Ryzyko jest nieodłącznym elementem działalności każdego banku. Ze względu na złożoność występujących ryzyk, klasyfikacja ryzyka bankowego jest trudna. W zależności od płaszczyzny odniesienia eksperci podejmują próby jego klasyfikacji. Do najbardziej charakterystycznych typów ryzyka bankowego należą: kredytowe, płynności, stopy procentowej, rynkowe i operacyjne. Ryzyko kredytowe pozostaje wciąż obszarem generującym największe dochody, może też spowodować stratę, która może być bezpośrednią przyczyną upadłości banku. Skuteczne zarządzanie i ograniczanie ryzyka kredytowego to proces obejmujący: identyfikację, pomiar, sterowanie i kontrolę. W ramach wymienionych etapów, banki zgodnie z obowiązującymi regulacjami nadzorczymi, podejmują działania w stosunku do pojedynczej ekspozycji kredytowej i do całego portfela kredytowego. Niestety, obecna rzeczywistość gospodarcza sprawia, że ryzyko kredytowe systematycznie wzrasta, a tym samym zarządzanie nim staje się coraz trudniejsze. Doskonalenie metod ograniczania ryzyka kredytowego jest nieuniknione. Zmiany te wynikać będą między innymi z dostosowywania się banków do wymogów nadzorczych w zakresie zarządzania ryzykiem kredytowym oraz przystosowywania do potrzeb i oczekiwań klientów. Artykuł ma charakter metodologiczny.

Słowa kluczowe: ryzyko, zarządzanie ryzykiem kredytowym, metody ograniczanie ryzyka kredytowego.

Kody JEL: E5, G32

Credit Risk Management at Cooperative Banks in Poland

Summary

The risk is an inherent element of activity of every bank. Due to the complexity of occurring risks, classification of bank risk is difficult. Depending on the reference plane, experts undertake attempts to its classification. The most characteristic types of the bank risk are: credit, liquidity, interest rate, market, and operational. The credit risk has still been an area generating the greatest incomes; however, it also may cause a loss which can be a direct reason of bank bankruptcy. An efficient credit risk management and reduction is the process comprising identification, measurement, steering, and control. Within the framework of the specified stages, banks, in compliance with the supervision regulations in force, undertake measures related to a single credit exposure and to the whole credit portfolio. Unfortunately, the present economic reality causes that the credit risk is systematically growing; hence, its management becomes more and more difficult. Improvement of the credit risk reduction methods is unavoidable. These changes will result, among other things, from banks’ adjustment to the supervisory requirements as regards credit risk management and to the clients’ needs and expectations. The article is of the methodological nature. 

Key words: risk, credit risk management, credit risk reduction methods.

JEL codes: E5, G32

 Michał Bąkowski

Państwowa Wyższa Szkoła Informatyki i Przedsiębiorczości w Łomży

Agata Wasilewska

Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa

 Zasady amortyzacji środków trwałych w księgach rachunkowych osób prawnych (część 1)

Streszczenie

Celem rozważań jest przedstawienie istoty amortyzacji jako źródła finansowania wewnętrznego działalności gospodarczej oraz zasad jej ujęcia w księgach rachunkowych, a także scharakteryzowanie rozbieżności w zakresie naliczania zużycia środków trwałych, które są konsekwencją przestrzegania regulacji zapisanych w ustawie o rachunkowości i ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych.

Metodologią badawczą wykorzystaną w artykule jest przegląd literatury przedmiotu oraz obowiązujących aktów prawnych dotyczących literatury przedmiotu.

Artykuł stanowi rzetelną i zgromadzoną w jednym miejscu wiedzę przydatną w codziennej pracy księgowego. Można go potraktować jako „pigułkę” niezbędnej wiedzy przydatnej w pracy księgowego, jak również jako materiał porównawczy wykorzystany np. na zajęciach dydaktycznych.

Słowa kluczowe: rachunkowość, podatki, amortyzacja, wynik finansowy, finansowanie przedsiębiorstwa.

Kody JEL: M41

Principles of Depreciation of Fixed Assets in Accounting Books of Legal Entities, Part I

Summary

An aim of considerations is to present the essence of depreciation as a source of internal financing of business and the principles of its presentation in accounting books as well as to characterise the discrepancies as regards computation of consumption of fixed assets, which are a consequence of observation of the regulations provided in the Accounting Act and in the Corporate Income Tax Act.

The research methodology used in the article is a review of the subject literature and the effective legal acts concerning the subject literature.

The article is a fair and gathered in one place knowledge useful in the daily work of an accountant. It can be treated as pills of the indispensable knowledge useful in the work performed by accountant as well as a comparative material used, for instance, in didactic classes.

Key words: accounting, taxes, depreciation, financial performance, enterprise financing.

JEL codes: M41

Antoni Masiukiewicz

Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa

 COMPARISON of 802.11ac and 802.11n PHY Layers

Summary

802.11ac, n and ad are three newest IEEE standards. 802.11n implements a lot of new proposals especially in PHY and MAC layers while in 802.11ac there aren’t any new technologies but only optimization and development of ac new ideas. Both propose significant increased in throughput but only ac reaches the level which could guarantee the multimedia successful communication. Author compares the most important features of PHY layers of both standards.

Key words: 802.11ac, 802.11n , PHY layer, throughput.

JEL codes: O3

Porównanie warstw fizycznych standardów 802.11ac i n

Streszczenie

802.11ac, n i ad to trzy najnowsze standardy IEEE. W przypadku 802.11n wprowadzono szereg nowych rozwiązań, szczególnie w  warstwach fizycznej i dostępu, podczas gdy 802.1ac właściwie nie zaproponował nic nowego, a jedynie zoptymalizował i rozwinął pomysły swojego poprzednika. Oba standardy znacząco zwiększyły dostępne przepustowości, ale tylko ac oferuje taki poziom przepustowości, który gwarantuje skuteczne transmisje multimedialne. W artykule porównano najważniejsze parametry warstw fizycznych obu standardów.

Słowa kluczowe: 802.11ac, 802.11n, warstwa fizyczna, przepustowość.

Kody JEL: O3

Wioletta Wieszczycka

Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa

ROZWÓJ POLSKIEGO SEKTORA IT W OKRESIE SPOWOLNIENIA GOSPODARCZEGO

Streszczenie

Terminem IT określa się branżę technologii informatycznych, obejmującą produkcję sprzętu, oprogramowania oraz związane z tym doradztwo, serwis, sprzedaż i edukację w zakresie technologii IT. Z uwagi na rozwój społeczeństwa informacyjnego, technologie IT mają coraz większe znaczenie dla gospodarki światowej, w tym również dla gospodarki polskiej. Artykuł jest przeglądem literatury. Pokazano w nim ekonomiczny rozwój sektora IT w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem okresu kryzysu finansowego, którego skutki polskie IT szczególnie odczuło w roku 2009. Przedstawione też zostały główne kierunki rozwoju IT na najbliższe lata.

Słowa kluczowe: IT, informatyka, rozwój ekonomiczny.

Kody JEL: L63

Development of the Polish IT Sector in the Period of Economic Slowdown

Summary

The term IT means a branch of information technologies covering production of hardware, software as well as connected with it consultancy, service, sale and education in the field of IT. Due to the development of information-based society, information technologies are of ever growing importance for the global economy, including the Polish economy. The article is a review of literature. The author presented in it the economic development of the IT sector in Poland with a particular consideration of the period of financial crisis whose consequences Polish IT experienced particularly in 2009. There are also presented the main directions of IT development for the years to come.

Key words: IT, information technology, economic development.

JEL codes: L63

Krzysztof Celuch

Szkoła Główna Turystyki i Rekreacji – Warszawa

 Zarządzanie spotkaniami i wydarzeniami zorganizowanymi w 2013 roku przez organizatorów kongresów i podróży motywacyjnych rekomendowanych przez Polską Organizację Turystyczną

Streszczenie

Polska jest coraz częściej postrzegana jako atrakcyjne miejsce do organizowania spotkań (m.in.: kongresów, konferencji, sympozjów) oraz wydarzeń (targów, premier produktów, podróży motywacyjnych itp.) o charakterze społecznym, gospodarczym, ekonomicznym i innym. Dlatego można przyjąć, iż dla segmentu przemysłu spotkań w Polsce tworzenie i wzmocnienie zainteresowania Polską jako atrakcyjnym celem podróży w przemyśle spotkań, a przede wszystkim miejscem realizacji spotkań stowarzyszeniowych, wydarzeń korporacyjnych oraz podróży motywacyjnych jest kluczowe. Realizacja działań w segmencie przemysłu spotkań prowadzona być powinna m.in. przez profesjonalne firmy specjalizujące się w obsłudze klienta biznesowego oraz agendy rządowe, tak jakie Polska Organizacja Turystyczna i wchodzące w jej skład Poland Convention Bureau. W artykule podsumowano działania firm zrzeszonych w systemie rekomendacji w 2013 roku.

Słowa kluczowe: przemysł spotkań, Polska Organizacja Turystyczna, Poland Convention Bureau, kongresy.

Kody JEL: L83

Management of the Meetings and Events Organised in 2013 by Organisers of Congresses and Motivation Trips Recommended by the Polish Tourist Organisation

Summary

Poland is more and more often perceived as an attractive venue to organise meetings (inter alia, congresses, conferences, symposia) and events (fairs, product premieres, motivation trips, etc.) of the social, business, economic and other nature. Therefore, one may assume that for the segment of the meeting industry in Poland creation and reinforcement of the interest in Poland as an attractive travel destination in the meeting industry and, first of all, the venue for organisation of association meetings, corporative events as well as motivation trips is key. Implementation of activities in the segment of the meeting industry should be carried out, among other things, by professional firms specialising in service of the business client as well as the government departments such as the Polish Tourist Organisation and the Poland Convention Bureau being a part thereof. In his article, the author summed up activities of the firms associated in the system of recommendation in 2013. 

Key words: meeting industry, Polish Tourist Organisation, Poland Convention Bureau, congresses.

JEL codes: L83

Nr 1(39)2014

Tadeusz Kamiński

Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa

 Program rozwoju innowacyjności gospodarki – sposoby zwiększania skuteczności działań

Streszczenie

Problematyka innowacyjności gospodarki należy obecnie do zadań priorytetowych. Innowacje w gospodarce są czynnikiem, który w sposób bezpośredni wpływa na konkurencyjność podmiotów funkcjonujących na rynku wewnętrznym, ale przede wszystkim na rynkach zagranicznych. Gospodarka polska w sferze innowacyjności plasuje się na odległej pozycji w odniesieniu do przodujących krajów europejskich. Ten stan rzeczy powodowany jest wieloma czynnikami natury obiektywnej (np. finansowanie B+R), ale także subiektywnej tkwiącej w podmiotach gospodarczych (obawa przed ryzykiem angażowania się w działalność innowacyjną).

W artykule wskazuje się na konieczność podejmowania działań zarówno w skali gospodarki narodowej, jak i przez same podmioty gospodarcze, zwiększające dotychczasowy poziom innowacyjności. Przyczyniać się to będzie do powiększania konkurencyjności podmiotów funkcjonujących na różnych rynkach, a poprzez to do wzrostu konkurencyjności całej gospodarki.

Słowa kluczowe: wiedza, kapitał intelektualny, innowacyjność, konkurencyjność, strategie rozwojowe.

Kody JEL: O32

The Programme of Development of Economy Innovativeness – Ways of Increasing Measures Efficacy

Summary

The issues of economy’s innovativeness currently belong to the priority tasks. Innovation in the economy is a factor which directly affects competitiveness of the entities operating in the internal market but, first of all, in foreign markets. The Polish economy in the sphere of innovativeness is placed in a distant position as compared to the leading European countries. This state of affairs is caused by many factors of the objective nature (e.g. financing R&D), but also the subjective one sticking in business entities (anxiety of the risk to be involved in innovative activities).

In his article, the author indicates the necessity to undertake actions both in the scale of national economy and by the business entities themselves, increasing the hitherto level of innovativeness. This will contribute to an increase of competitiveness of the entities operating in different markets and, owing to that, to growth of competitiveness of the whole economy. 

Key words: knowledge, intellectual capital, innovativeness, competitiveness, development strategies.

JEL codes: O32

Maria Alicja Małkowska

Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa

 INNOWACJE TECHNOLOGICZNE NA RYNKU USŁUG MEDYCZNYCH W POLSCE

Streszczenie

Innowacyjność w dobie postępujących procesów globalizacyjnych i rewolucji informatyczno-komunikacyjnej to niezbędny warunek utrzymania konkurencyjności przedsiębiorstw. Usługi medyczne stanowiąc nieodłączny element życia społeczno-gospodarczego muszą być odpowiedzią na trendy zmian spowodowanych globalizacją, wzrostem świadomości klientów oraz presją konkurencyjną. Procesy te wymuszają na placówkach medycznych w Polsce ciągłe poszukiwanie nowych rozwiązań na rynku usług medycznych, otwierając tym samym nowe możliwości świadczenia tych usług. Celem rozważań opartych na studiach literatury krajowej i zagranicznej jest przedstawienie wpływu innowacji technologicznych na rozwój rynku usług medycznych w Polsce.

Słowa kluczowe: rynek usług medycznych, zdrowie, innowacja, innowacje technologiczne, konkurencyjność.

Kody JEL: L25, D23, O47

Technological Innovation in the Market for Medical Services in Poland

Summary

Innovativeness in the epoch of ongoing globalisation processes and ITC revolution is a prerequisite of retention of enterprises’ competitiveness. Medical services, being an inseparable element of the socioeconomic life, must be an answer to the trends of changes caused by globalisation, growth of customers’ awareness and the competitive pressure. These processes compel medical establishments in Poland to constantly seek for new solutions in the market for medical services, thus opening new possibilities to provide these services. An aim of the considerations based on the studies of Polish and foreign literature is to present the impact of technological innovativeness on the development of the medical services in Poland.

Key words: market for medical services, health, innovation, technological innovation, competitiveness.

JEL codes: L25, D23, O47

Grażyna Bartkowiak

Gnieźnieńska Szkoła Wyższa Milenium

 Oczekiwania osób w okresie późnej dorosłości wobec kompetencji usługodawców-pracowników socjalnych świadczących usługi socjalne

Streszczenie

Przedmiotem rozważań jest problematyka oczekiwań osób w okresie późnej dorosłości wobec kompetencji i funkcji usługodawców-pracowników socjalnych, słabych i mocnych stron usług świadczonych przez pracowników socjalnych w zależności od wieku (kobiety do 75. roku życia i powyżej 75. roku życia), wykształcenia i doświadczenia. Obok syntetycznych rozważań, związanych z literaturą przedmiotu, artykuł zawiera wyniki badań empirycznych, przeprowadzonych na grupie kobiet w wieku późnej dorosłości uczęszczających na zajęcia Uniwersytetów Trzeciego Wieku. W wyniku przeprowadzonych badań okazało się, że w zależności od wyodrębnionych charakterystyk oczekiwania te są bardzo rozbudowane: od kompetencji obejmujących sprawność fizyczną pracowników socjalnych, po wymagania dotyczące ich przedsiębiorczości i towarzyszenia podopiecznym w spędzaniu ich wolnego czasu i uczestnictwa w kulturze.

Słowa kluczowe: kompetencje usługodawcy-pracownika socjalnego, oczekiwania pod adresem pracowników socjalnych.

Kody JEL: H53, H7

Expectations of People in the Time-Period of Their Late Adulthood towards the Competences of Service Providers Being Welfare Officers Providing Social Services

Summary

The subject of considerations is issues related to expectations of people in the time-period of their late adulthood towards the competences and functions of service providers being welfare officers, weaknesses and strengths of the services provided by welfare officers depending on the age (women up to 75th year of their life and above 75th year of life), education and experience. Besides the synthetic considerations connected with the literature on the subject, the article comprises findings of the empirical surveys carried out on the group of women at the age of late adulthood attending classes of the Third Age Universities. In result of the carried out surveys it appeared that depending on the singled out features, expectations are highly expanded: from the competences covering welfare officers’ physical efficiency, to the requirements related to their enterprise and accompanying those in their charge in spending their leisure and participating in their culture.

Key words: competences of the service provider being a welfare officer, expectations addressed to welfare officers.

JEL codes: H53, H7

Maria Gasińska

Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa

UBEZPIECZENIA JAKO KOMPONENT I NARZĘDZIE SPOŁECZNEJ ODPOWIEDZIALNOŚCI BIZNESU

Streszczenie

Analizując mikroekonomiczne znaczenie ubezpieczenia, najczęściej eksponuje się jego rolę jako instrumentu zarządzania ryzykiem w organizacji. Jednak złożona i wielowątkowa charakterystyka tego narzędzia sprzyja poszukiwaniu nowych wymiarów i konotacji ubezpieczenia. Obserwacja tendencji występujących na polskim rynku ubezpieczeń prowadzi do wniosku, iż istnieje wiele nierozpoznanych i możliwych do wykorzystania w praktyce czynników wzrostu popytu na ubezpieczenia, stanowiących jednocześnie dźwignię rozwoju rynku ubezpieczeniowego. Identyfikacja i analiza społecznych aspektów metody ubezpieczenia upoważnia do postrzegania programów ochrony ubezpieczeniowej jako efektywnego atrybutu działań z zakresu CSR w przedsiębiorstwie, co w konsekwencji może przyczynić się do wzrostu popytu na rynku ubezpieczeń. Wykorzystanie ubezpieczeniowych instrumentów zarządzania ryzykiem, które równocześnie będą należały do katalogu „dobrych praktyk” w przedsiębiorstwie będzie więc efektem świadomego podejścia do ryzyka, profesjonalnego zaprojektowania ochrony ubezpieczeniowej oraz umiejętnego wyeksponowania społecznych atutów programu ubezpieczeniowego w kontekście korzyści, które mogą odnieść poszczególne grupy interesariuszy. Beneficjentami programów ubezpieczeniowych przedsiębiorstwa są wszyscy interesariusze: właściciele, kadra menadżerska, pracownicy, dostawcy, odbiorcy, klienci, użytkownicy środowiska naturalnego.

Słowa kluczowe: CSR, społeczna odpowiedzialność biznesu, zarządzanie ryzykiem, ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenia gospodarcze.

Kody JEL: G2, G32

Insurance as a Component and Tool of Corporate Social Responsibility

Summary

When analysing the microeconomic importance of insurance, the most often exposed is its role as an instrument of risk management in an organisation. However, a complex and multi-aspect characteristics of this tool enables search for new insurance dimensions and connotations. The observation of the trends occurring in the Polish insurance market leads to the conclusion that there are many not recognised and possible for use in the practice factors of growth of demand for insurance, being at the same time a lever for insurance market development. The identification and analysis of the social aspects of the insurance method entitles to perceive the insurance protection programmes as an effective attribute of measures in the field of CSR at an enterprise, what, in consequence, may contribute to growth of demand in the market for insurance. The use of insurance instruments of risk management, which, at the same time, will belong to the catalogue of good practices at an enterprise, will therefore be an effect of the conscious approach to the risk, professional designing of insurance cover and a skilful exposure of the social assets of the insurance programme in the context of benefits that may be gained by individual groups of stakeholders. Beneficiaries of the enterprise’s insurance programmes are all stakeholders: owners, managerial staff, employees, suppliers, customers, clients, and natural environment users.

Key words: CSR, corporate social responsibility, risk management, social insurance, business insurance.

JEL codes: G2, G32

Sebastian Bogus

Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa

 Ocena wiarygodności towarzystw ubezpieczeniowych w świetle projektu SOLVENCY II

Streszczenie

Celem rozważań jest próba opisania wpływu projektu Solvency II na ogólną ocenę zakładów ubezpieczeniowych. W artykule przedstawiono warunki rynkowe otaczające towarzystwa ubezpieczeniowe działające w Polsce, w szczególności przedstawiono warunki prawne, a także obligatoryjne warunki finansowe, które muszą spełniać towarzystwa posiadające zezwolenie na prowadzenie działalności na terytorium Polski. Dokonano analizy projektu wypłacalności. Opisano relacje między aktywami zakładu ubezpieczeń i jego zobowiązaniami oraz przedstawiono szczególną rolę Komisji Nadzoru Finansowego w określaniu, czy zakład ubezpieczeń jest wypłacalny, czy też nie. W artykule opisano zasady działania systemu Solvency I, który opierał się na założeniu posiadania przez zakłady ubezpieczeniowe kapitałów własnych w proporcji do zgromadzonych rezerw technicznych lub składek przypisanych brutto albo wypłaconych odszkodowań. W sposób szczegółowy opisano wprowadzony w maju 2009 roku projekt Solvency II. Określono, że do oceny wypłacalności w Solvency II uwzględniane jest całkowite ryzyko działalności towarzystwa. Ocena całkowita ryzyka, oprócz podstawowych parametrów ilościowych, obejmuje także elementy jakościowe indywidualnego zarządzania ryzykiem oraz zakłada większą przejrzystość w odniesieniu do działań zakładu ubezpieczeniowego. Efektem wprowadzanych zmian ma być umożliwienie oceny wiarygodności towarzystw ubezpieczeniowych przez beneficjentów ich usług. Artykuł ma charakter metodologiczny.

Słowa kluczowe: Solvency I, Solvency II, Wypłacalność, Wypłacalność II, towarzystwo ubezpieczeń, zakład ubezpieczeń, ryzyko, dyrektywa.

Kody JEL: G22

Assessment of Creditworthiness of Insurance Companies in the Light of the Solvency II Project

Summary

An aim of considerations is an attempt to describe impact of the Solvency II project on the overall assessment of insurance companies. In his article, the author presented the market conditions surrounding insurance companies operating in Poland; in particular, he presented the legal terms and conditions as well as the obligatory financial terms to be met by insurance companies vested with the permit to carry their activity in the territory of Poland. He varied out an analysis of the solvency project, described relationships between insurance company’s assets and its liabilities as well as presented a specific role of the Financial Supervision Authority in determining whether the insurance company is solvent or not. In his article, the author described the principles of activities carried out by the Solvency I system which was based on the assumption of holding by insurance companies equities in the proportion to the accumulated technical reserves or gross written premiums or damages paid. He described in details the introduced in May 2009 Solvency II project. It is determined that for the purpose of evaluation of solvency in the Solvency II scheme there should be taken into account the entire risk of company’s activities. An overall assessment of the risk, apart from the basic quantitative parameters, also covers qualitative elements of an individual risk management as well as assumes a greater transparency related to activities carried out by the insurance company. An effect of the changes being introduced is to enable to assess creditworthiness of insurance companies by beneficiaries of their services. The article is of the methodological nature.

Key words: Solvency I, Solvency II, insurance company, risk, directive.

JEL codes: G22

Roman Fulneczek

Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa

 Strategia marketingowa – idea, algorytm i znaczenie w procesie decyzyjnym zakładu ubezpieczeń

Streszczenie

Strategia marketingowa przesądza o powodzeniu lub jego braku w firmie ubezpieczeniowej. Celem rozważań jest próba określenia, jak ważną rolę w działalności ubezpieczeniowej odgrywa strategia marketingowa. Artykuł poświęcony są zagadnieniom teoretycznym, metodologicznym oraz analizie uwarunkowań prowadzenia działalności ubezpieczeniowej. Omówione zostały podstawowe zagadnienia strategii marketingowej, a więc idea, algorytm i znaczenie w procesie decyzyjnym firm ubezpieczeniowych. Przedstawiono podstawowe zagadnienia pojęciowe i definicje marketingu i marketingu usług. Przyjęto algorytm oparty na czterech polach konstrukcji strategii marketingowej, do których zaliczono:

– określenie, gdzie jesteśmy jako firma ubezpieczeniowa,

– określenie, dokąd zmierzamy,

– zdefiniowanie posiadanych zasobów,

– dokonanie wyboru i podjęcie decyzji.

Opracowanie oparte jest na studium literatury z zakresu marketingu i zarządzania, jak również na własnych doświadczeniach zawodowych zarządczych autora w firmach ubezpieczeniowych.

Słowa kluczowe: marketing, strategia marketingowa, marketing innowacyjny, rynek ubezpieczeń, usługi ubezpieczeniowe, produkt ubezpieczeniowy.

Kody JEL: G22, M10, M31

Marketing Strategy – an Idea, Algorithm and Importance in the Insurance Company’s Decision-Making Process

Summary

The marketing strategy decides a success or a failure in the insurance company. An aim of considerations is an attempt to determine how important role in insurance activities is played by the marketing strategy. The article is devoted to theoretical, methodological issues and to an analysis of determinants of carrying out insurance activities. There were discussed the basic issues of the marketing strategy, i.e. the idea, algorithm and importance in the insurance companies’ decision-making process. The author presented the basic notions and definitions of marketing and service marketing. He adopted the algorithm based on the four fields of marketing strategy construction, which include:

– determining where we are as an insurance company,

– determining where we go,

– defining the assets held,

– making a choice and decision.

The elaboration is based on the study of literature in the field of marketing and management, as well as on the author’s own professional managerial experience in insurance companies.

Key words: marketing, marketing strategy, innovative marketing, insurance market, insurance services, insurance product.

JEL codes: G22, M10, M31

Adam Grzegorczyk

Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa

 Technologia, wolność i prawo ochrony własności intelektualnej

Streszczenie

Artykuł stanowi analizę funkcjonalną i normatywną zjawiska własności intelektualnej i jej ochrony w związku z rewolucją technologiczną wynikającą z masowego wykorzystania Internetu i technologii mu towarzyszących. Autor dokonuje analizy własności intelektualnej w ujęciu zasobowym i przedstawia wyniki własnych badań dotyczących udziału wynagrodzeń uprawnionych w korzyściach z tytułu rozporządzania tym kapitałem. Autor zwraca uwagę na konflikt interesów indywidualnych i społecznych w sferze ochrony własności intelektualnej. Podkreśla też zmiany zachodzące w strukturze korzystania z własności intelektualnej i wskazuje na ich konsekwencje. W artykule wyjaśniono mechanizm negatywnego wpływu obecnego systemu ochrony własności na warunki ekonomiczne rynków nauki i kultury oraz zasygnalizowano koncepcję nowej architektury ochrony własności intelektualnej.

Słowa kluczowe: twórczość, innowacja, własność intelektualna, prawo autorskie.

Kody JEL: O32, O33

Technology, Freedom and the Intellectual Property Law

Summary

The article is a functional and normative analysis of the phenomenon of intellectual property and its protection in connection with the technological revolution stemming from the mass use of Internet and the accompanying it technologies. The author performs an analysis of the intellectual property in terms of resources and presents findings of his own surveys concerning the share of eligible remunerations in benefits on account of that capital disposition. The author pays attention to the conflict of individual and public interests in the sphere of intellectual property protection. He also emphasises the changes taking place in the structure of usage of intellectual property and points out to consequences thereof. In the article, he explained the mechanism of negative impact of the present system of property protection on the economic conditions of the markets for science and culture as well as he signalled the concept of new architecture of intellectual property protection.

Key words: output, innovation, intellectual property, copyright.

JEL codes: O32, O33

Leszek Butowski

Szkoła Główna Turystyki i Rekreacji – Warszawa

 Podstawy ontologiczne i epistemologiczne badań nad turystyką

Streszczenie

W artykule przedstawiono refleksje na temat podstaw ontologicznych i epistemologicznych badań nad turystyką, które stanowią istotną część ich charakterystyki metodologicznej. Wydaje się bowiem, że szczególnie w tym zakresie studiów nad turystyką panuje znaczny regres zarówno w kraju, jak i za granicą. Autor artykułu proponuje uporządkowany na gruncie teoretycznym program badań nad turystyką. Jako punkt wyjścia uwzględniono w nim podejście ontologiczne, w którym postuluje się poszukiwanie odpowiedzi na podstawowe pytania dotyczące istoty turystyki. W dalszej kolejności zaproponowano przyjęcie perspektywy epistemologicznej dotyczącej możliwości i kierunków naukowego poznania turystyki – w zakresie określonym na poziomie ontologicznym. Epistemologiczna refleksja nad turystyką powinna z kolei ułatwić przejście do problematyki metodologii badań nad tą dziedziną. Uznano bowiem, że w tym obszarze pozostaje szczególnie wiele do zrobienia. W dotychczasowych badaniach naukowcy posługują się często metodami zapożyczonymi z innych dyscyplin, przy jednoczesnym braku bardziej zdecydowanych prób ich integracji.

Słowa kluczowe: badania nad turystyką, podstawy ontologiczne i epistemologiczne.

Kody JEL: B40, B49, Y80

Ontological and Epistemological Grounds for Tourism Research

Summary

In his article, the author presented his reflexions on the ontological and epistemological grounds for tourism research, which are an important part of their methodological characteristics. It seems that particularly in this field of studies on tourism there prevails a significant regress both in Poland and abroad. The author proposes an arranged on the theoretical grounds programme of research of tourism. As a starting point there is taken into account in it the ontological approach where there is postulated search of an answer to the basic question concerning the essence of tourism. Later on, he proposed adoption of the epistemological perspective concerning the possibilities and directions of scientific cognition of tourism – in the scope determined at the ontological level. The epistemological reflexion about tourism should, in turn, ease the shift to problems of the methodology of research of this domain. It is considered that there is much to do in this area. In the so far carried out research, scientists have been often using the methods borrowed from other disciplines, with a simultaneous lack of more definite attempts to integrate them.

Key words: tourism research, ontological and epistemological grounds.

JEL codes: B40, B49, Y80

Maciej Huczko

Warsaw School of Economics

 Alternatives to Dropping the A-bomb in Bringing the War with Japan to an End

Summary

The following analysis looks at the issue of necessity to drop the atomic bomb on Japan in mid-1945. At that time the war in the Pacific Theatre against Japan was unilateral. Japanese military was crippled and unable not only to pose any threat but also to defend itself. The ports were mined and American Air Force dominated the sky over Japan. Moreover, there is certain evidence that Japanese diplomats were searching for mediator to bring the war to an end with diplomatic tools. Despite those circumstances, President Harry S. Truman decided to employ the new, as it has proven, deadly weapon to force the Emperor to accept the unconditional terms of surrender. The aim of this research paper is to elaborate on the available data alternatives to the A-bomb in ending the war against Japan and also demystify why it was finally used.

Key words: A-bomb, WW2 Pacific Theatre, Harry S. Truman, diplomacy, alternatives to dropping the atomic bomb, unconditional surrender.

JEL code: F51

Alternatywy dla zrzucenia bomby atomowej w doprowadzeniu do końca wojny z Japonią

Streszczenie

Poniższa analiza dotyczy kwestii konieczności zrzucenia bomby atomowej na Japonię w połowie roku 1945. W owym czasie teatr wojny z Japonią na Pacyfiku miał jednostronny charakter. W sensie militarnym Japonia była okaleczona i niezdolna nie tylko do stwarzania jakiegokolwiek zagrożenia, ale nawet do obrony. Porty zostały zaminowane, zaś amerykańskie lotnictwo wojskowe zdominowało przestrzeń powietrzną nad Japonią. Co więcej, istnieje pewien materiał dowodowy, że dyplomaci japońscy szukali mediatora, by doprowadzić wojnę do końca drogą dyplomatyczną. Mimo tych okoliczności prezydent Harry S. Truman postanowił użyć nowej i, jak się okazało, śmiercionośnej broni, by zmusić cesarza do przyjęcia bezwarunkowej kapitulacji. Celem tego artykułu badawczego jest przedstawienie na podstawie dostępnych danych alternatyw dla bomby atomowej w zakończeniu wojny z Japonią oraz zdemistyfikowanie uzasadnienia dla jej ostatecznego użycia.

Słowa kluczowe: bomba atomowa, teatr II wojny światowej na Pacyfiku, Harry S. Truman, dyplomacja, alternatywy dla zrzucenia bomby atomowej, bezwarunkowa kapitulacja.

Kod JEL: F51

 Reflections of the Second World War on Turkey’s Foreign Policy

 Summary

The representatives of Turkey‘s foreign policy and decision makers witnessing deadly results of the First World War, keenly evaded to follow adventurous policies applying an active neutral foreign policy practice in the course of the Second World War. Ankara preferred to apply a realist, non-adventurist outlook as well as it applied all possible diplomatic methods in order to protect itself from the destructive effects of the War. However, principally toward the end of the War, because of pressures by Alliance powers and not to have a disadvantageous position at the post-War era it cut its relations with Germany and Japan declaring war against Berlin and Tokyo.

Key words: Turkey, Second World War, active neutrality, diplomacy, Ankara.

JEL codes: F5, N4

Davut Han Aslan, Bugra Selcuk

Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa

Piętno Drugiej Wojny Światowej na polityce zagranicznej Turcji

Streszczenie

Przedstawiciele tureckiej polityki zagranicznej i decydenci, będący świadkami tragicznych wyników Pierwszej Wojny Światowej, byli żywo zainteresowani tym, by uniknąć prowadzenia awanturniczej polityki, stosując w trakcie Drugiej Wojny Światowej praktykę aktywnej polityki zagranicznej prowadzonej z pozycji neutralności. Ankara wolała się trzymać realistycznej, nieryzykownej perspektywy, jak również stosowała wszelkie możliwe metody dyplomatyczne w celu zabezpieczenia się przed niszczących skutków wojny. Z drugiej strony, w zasadzie pod koniec wojny, z powodu nacisku Państw Sprzymierzonych i nie chcąc zajmować niekorzystnej pozycji w epoce powojennej, zerwała swe stosunki z Niemcami i Japonią, wypowiadając wojnę Berlinowi i Tokio.

Słowa kluczowe: Turcja, druga wojna światowa, aktywna neutralność, dyplomacja, Ankara.

Kody JEL: F5, N4

Stanisław Płaczek

Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa

 Procesowa struktura wydziałowego systemu zarządzania jakością kształcenia

Streszczenie

Celem rozważań jest przedstawienie nowoczesnej koncepcji struktury Wydziałowego Systemu Zarządzania Jakością Kształcenia. Procesowa struktura charakteryzuje się dużą elastycznością w zakresie modyfikacji i modernizacji przyjętych rozwiązań, w zależności od strategii zarządzania Wydziałem Uczelni. Koncepcję Procesowej Struktury WSZJK oparto na Mapach Strategii, w których procesowa struktura ujęta w czerech perspektywach umożliwia dostosowanie do przyjętej struktury zarzadzania jak również typu organizacji. W praktyce bowiem największym problemem każdej struktury jest elastyczność, czyli dopasowanie do zmieniającego się środowiska oraz celów działania samej organizacji. Przedstawiona Procesowa Struktura WSZJK charakteryzuje się szerokimi możliwościami adaptacyjnymi do wszelkich zmieniających się uwarunkowań. Mapy Strategii, a tym samym Procesowa Struktura WSZJK w maksymalnym stopniu uwzględniają interesy koncesariuszy, zarówno wewnętrznych, jak i zewnętrznych. Powyższe w połączeniu z nowoczesną strategią definicji celów całej Uczelni, czyni Procesową Strukturę najbardziej optymalną i dostosowana do współczesnych wymagań. Jest to artykuł koncepcyjny. Koncepcja w nim przedstawiona została przyjęta przez Radę Wydziału i wdrożona w Wydziale Informatyki AFiB Vistula.

Słowa kluczowe: Strategia Wydziału, Mapy Strategii, procesy, koncesariusze, jakość kształcenia, procedury.

Kody JEL: L15

 The Process Structure of the Faculty System of Education Quality Management

Summary

An aim of considerations is to present the modern concept of the structure of the Faculty System of Education Quality Management (FSEQM). The process structure is characterised by a high flexibility as regards modification and modernisation of the adopted solutions depending on the strategy of University’s faculty management. The concept of the process structure of FSEQM is based on the strategy maps where the process structure taken in the four perspectives enable adjustment to the adopted structure of management as well as to the type of organisation. In practice, the biggest problem of every structure is flexibility, i.e. adjustment to the changing environment and objectives of activities of the very organisation. The presented process structure of FSEQM is characterised by wide adaptation possibilities in case of whatever changing determinants. The strategy maps and, thus, the process structure of FSEQM take into account to the maximum degree interests of concessaries, both internal and external. The above-mentioned combined with the modern strategy of definition of the goals and objectives of the entire University makes the process structure the optimal and adjusted to the contemporary requirements. This is a conceptual article. The concept presented in it was adopted by the Faculty Council and implemented in the Faculty of Computer Science of the Vistula University.

Key words: faculty strategy, strategy maps, processes, concessaries, quality of education, procedures.

JEL codes: L15

Zdzisław Bujanowski

Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa

 Kontrola zarządcza w szkolnictwie artystycznym

Część 1. Ogólna charakterystyka kontroli zarządczej oraz samoocena systemu kontroli zarządczej w szkołach artystycznych

Streszczenie

Celem niniejszych rozważań jest przedstawienie i analiza relatywnie nowego sposobu weryfikacji działania podmiotów administracji publicznej – kontroli zarządczej, wprowadzonej przepisami ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. Nr 157, poz. 1240 z późn. zm.). Opracowaniu poddane zostały wyniki badania ankietowego, przeprowadzonego wśród pracowników badanej jednostki (Centrum Edukacji Artystycznej), a także sprawozdania z jednostek podporządkowanych (szkół artystycznych).

Samoocena kontroli zarządczej w Centrum Edukacji Artystycznej została przeprowadzona po raz pierwszy w 2012 roku. Pracownicy są jeszcze słabo wdrożeni w ten sposób oceniania swojej pracy oraz działalności jednostki. Jednakże na podstawie zaledwie jednokrotnego badania można wskazać w Centrum Edukacji Artystycznej te punkty, które na przyszłość mogą skutkować poważniejszymi problemami, jak kwalifikacje pracowników, system oceniania pracowników oraz kwestie wynagrodzeń i awansów, przepływ informacji i korespondencji pomiędzy Centrum a jednostką nadrzędną, czas pracy, komunikacja i wzajemne stosunki między pracownikami.

Kontrola zarządcza w szkołach artystycznych podległych Centrum Edukacji Artystycznej odbyła się w latach 2011 i 2012. Dała ona możliwość zauważenia i nazwania przez kierowników jednostek problemów wiążących się z działalnością tych podmiotów. Sprecyzowanie problemów sprzyja poszukiwaniu środków zaradczych i stopniowej eliminacji zagrożeń.

Analiza wyników kontroli zarządczej w opisywanych podmiotach oraz wdrożenie płynących z niej wniosków pozwolą na lepsze (praktyczne) funkcjonowanie Centrum Edukacji Artystycznej oraz szkół artystycznych, co pozwoli lepiej odpowiadać na społeczne oczekiwania, związane z kształceniem artystycznym dzieci i młodzieży, formułowane zarówno przez samych uczniów i ich rodziców, nauczycieli i rady pedagogiczne, miejscowe społeczności, jak i ludzi kultury, wybitnych przedstawicieli środowiska artystycznego w Polsce.

Artykuł ma charakter studium przypadku.

Słowa kluczowe: szkolnictwo artystyczne, kontrola zarządcza, cele i elementy kontroli zarządczej, samoocena.

Kody JEL: H83

Managerial Control in Artistic Education (Part I)

Overall Characteristics of Managerial Control and Self-Assessment of the System of Managerial Control at Art Schools

Summary

An aim of these considerations is to present and analyse a relatively new way of verification of actions carried out by the public administration entities – managerial control, introduced by provisions of the Act of 27 August 2009 on public finance (Dz.U. No. 157, item 1240 as amended). The study has comprised findings of the questionnaire-based survey carried out among employees of the unit surveyed (the Centre of Artistic Education) as well as reports from the subordinated units (art schools).

Self-assessment of the managerial control at the Centre of Artistic Education was carried out for the first time in 2012. Employees are yet poorly introduced in this away of assessment of their work and unit’s activities. However, based on only single survey one can indicate at the Centre of Artistic Education those points, which in the future may result in more serious problems, such as employees’ qualifications, system of employees evaluation and the issues of remuneration and promotions, flow of information and correspondence between the Centre and the superior unit, working time, communication and mutual relationships between employees.

The managerial control at art schools subordinated to the Centre of Artistic Education took place in 2011 and 2012. It enabled noticing and naming by heads of units the problems connected with those entities’ activities. Specification of the problems facilitates searching remedies and a gradual elimination of threats. The analysis of managerial control in the described entities and implementation of the conclusions issuing from it will allow a better (practical) functioning of the Centre of Artistic Education and art schools, what will allow a better response to the social expectations connected with artistic education of children and youths, formulated both by pupils themselves and their parents, teachers and pedagogical boards, local communities and cultural personalities, outstanding representatives of the artistic environment in Poland. The article is of the case study nature.

Key words: art schools, managerial control, managerial control’s aims and elements, self-assessment.

JEL codes: H83